Oligosaccharide

Oligosaccharide là một loại carbohydrate được tìm thấy tự nhiên trong các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Nó có chức năng như một prebiotic, thức ăn cho vi khuẩn đường ruột, mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết hơn về Oligosaccharide.

1 Oligosaccharide là gì?

1.1 Giới thiệu chung về Oligosaccharide

Oligosaccharide hay Việt hóa là Oligosaccarit, oligos có nguồn gốc từ ολίγος trong tiếng Hy Lạp với nghĩa là một số, còn sacchar trong tiếng Hy Lạp là ζάχαρ có nghĩa là đường.

Oligosaccharide là chuỗi carbohydrate chứa 3-10 đơn vị monosaccharide. Tuy nhiên một số tác giả cũng xếp carbohydrate có tới 20 gốc đường vào nhóm Oligosaccharide.

Oligosaccharide có thể được cấu tạo bởi bất kỳ monosaccharide nào, tuy nhiên hầu hết các nghiên cứu đã được thực hiện trên fructooligosaccharides (như oligofructose...) và galactooligosaccharides (như raffinose, Oligosaccharide sữa mẹ...).

Oligosaccharide đã được tìm thấy trong tự nhiên ví dụ trng các loại đậu, mạch nha, mè, các sản phẩm từ sữa, rau (hành, tỏi tây, cải xoăn, bắp cải xanh...), lúa mì, lúa mạch đen...

1.2 Cấu tạo Oligosaccharide

Oligosaccharide cấu tạo đơn giản nhất là từ 3 đơn vị monosaccharide.

Oligosaccharide bao gồm các nguyên tố hydro, carbon và oxy, tỷ lệ hydro:oxy là 2:1.

Oligosaccharide là các polyme chứa các đơn vị monosaccharide liên kết với nhau qua liên kết glycosid.

Giá trị nhiệt lượng của Oligosaccharide nằm trong khoảng 1,5 - 2 cal/g.

2 Tính chất của Oligosaccharide

2.1 Tính chất 

Oligosaccharide bị thủy phân trong dung dịch axit hoặc trong nước có chứa enzyme.

Một số Oligosaccharide bị thủy phân và hấp thụ ở ruột, còn lại, hầu hết các Oligosaccharide đều đi vào ống tiêu hóa ở dạng nguyên vẹn, không bị phân hủy bởi đường tiêu hóa của con người, thay vào đó chúng di chuyển qua ruột đến đại tràng để nuôi dưỡng và hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn có lợi.

2.2 Phân loại

Dựa trên số lượng monosaccharide, các Oligosaccharide được chia thành 4 phân lớp:

Disaccharide: Đây là những loại Oligosaccharide được hình thành bằng cách kết hợp hai đơn vị monosaccharide. Sucrose, Lactose và Maltose là những ví dụ về disaccharide. Sucrose khi thủy phân thu được  glucose và Fructose với cùng một lượng. Lactose trong phản ứng tạo ra galactose và glucose. Maltose tạo ra 2 đơn vị Glucose khi tác dụng với enzyme.

Trisaccharide: Trisaccharide là một loại oligosaccharide được hình thành bởi ba đơn vị monosaccharide kết hợp với nhau bởi hai liên kết glycosid. Ví dụ về Trisaccharides là- raffinose, maltotriose, nigerotriose, melezitose và maltotriose.

Tetrasaccharide: Tetrasaccharide được hình thành bằng cách liên kết 4 monosaccharide. Ví dụ: maltotetraose, nigerotetroase, nystose, lychnose...

Pentasaccharide: Bao gồm 5 đơn vị monosaccharide, hầu hết Oligosaccharide liên kết với N là Pentasaccharide.

2.3 Chức năng Oligosaccharide trong tế bào

Nhận dạng tế bào: Các tế bào được phủ bằng glycoprotein hoặc glycolipids. Cả hai đều giúp xác định loại tế bào. Oligosaccharide có thể được xác định bằng lectin hoặc protein kết hợp carbohydrate. Những protein hoặc lectin này cung cấp một số thông tin có thể được sử dụng trong nhận dạng tế bào. 

Ví dụ: Oligosaccharide khi nó hoạt động như một chất nhận dạng tế bào là xác định nhóm máu. 

Kết dính tế bào: Một số tế bào sản xuất ra các protein liên kết với carbohydrate được gọi là lectin. Những lectin này làm trung gian cho sự kết dính của tế bào với oligosaccharide. Selectins (được biết đến như một họ của lectin) làm trung gian cho sự kết dính của tế bào với tế bào. Trong hệ thống miễn dịch, các tế bào nội mô có thể biểu hiện một số lựa chọn để đáp ứng với tổn thương hoặc tổn thương của tế bào.

3 Polysaccharide và Oligosaccharide

Giống như Oligosaccharide, Polysaccharide cũng gồm một chuỗi monosaccharide, tuy nhiên, Polysaccharide có thể chứa hàng trăm loại monosaccharide.

Các Polysaccharide phổ biến gồm tinh bột, cellulose, beta-glucan, xanthan, pectin, agar, Inulin,...

Một số Polysaccharide có thể hoạt động như pebiotics tương tự Oligosaccharide.

4 Oligosaccharide có tác dụng gì?

Oligosaccharide có nhiều lợi ích đối với sức khỏe như:

Thúc đẩy sự phát triển của hệ vi sinh vật, giúp đường ruột khỏe mạnh. Oligosaccharide bị vi khuẩn đường ruột phân hủy tạo ra SCFA, là nguồn thức ăn nuôi dưỡng lợi khuẩn đường ruột. Các lợi khuẩn có thể thúc đẩy quá trình hấp thu khoáng chất như Canxi, Magie...

SCFA còn có tác dụng bảo vệ ruột kết do viêm loét đại tràng và ung thư ruột kết, giảm chất béo trung tính và cholesterol, cải thiện miễn dịch, cải thiện chuyển hóa glucose và độ nhạy Insulin...

Oligosaccharide trong nấu ăn: Oligosaccharide có trong nhiều loại thực vật, rau, ngũ cốc... đây là nguồn thực phẩm quan trọng với con người. Ngoài ra, Oligosaccharide cũng được chế biến, sản xuất để tạo nhiều sản phẩm làm gia vị, tăng độ thơm ngon cho các món ăn

5 Độ ổn định và bảo quản

5.1 Độ ổn định

Oligosaccharide tồn tại nhiều trong tự nhiên và có độ ổn định cao. 

Các tác nhân có thể thủy phân Oligosaccharide là enzyme, axit...

5.2 Bảo quản

Các thực phẩm chứa Oligosaccharide như rau, ngũ cốc, các loại đậu... nên được bảo quản ở nơi mát mẻ, tránh nhiệt độ cao và ánh nắng chiếu trực tiếp. Có thể bảo quản trong các kho lạnh hay ngăn mát tủ lạnh để kéo dài thời gian sử dụng, đảm bảo độ tươi ngon.

Các sản phẩm có thành phần chứa Oligosaccharide nên được bảo quản tại nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ nên dưới 30 độ C, để xa tầm tay của trẻ nhỏ.

6 Chế phẩm

Ngoài những thực phẩm tự nhiên chứa Oligosaccharide, hiện nay, một số chế phẩm chứa Oligosaccharide là Soki Novo, Kore-Longevity, Bifina (hộp 20 gói), Master Kids,…

Hình ảnh: 

7 Thông tin thêm về Oligosaccharide

Kỹ thuật phản ứng hóa học trên bề mặt tế bào thông qua sinh tổng hợp Oligosaccharide:

Các Oligosaccharide bề mặt tế bào có thể được thiết kế để hiển thị các nhóm chức năng bất thường nhằm tái cấu trúc hóa học có chọn lọc trên bề mặt tế bào. Một dẫn xuất không tự nhiên của N-acetyl-mannosamine, có nhóm ketone, được chuyển đổi thành axit sialic tương ứng và được tích hợp vào Oligosaccharide bề mặt tế bào trong quá trình trao đổi chất, dẫn đến hiển thị bề mặt tế bào của các nhóm ketone. Nhóm ketone trên bề mặt tế bào sau đó có thể được liên kết cộng hóa trị trong điều kiện sinh lý với các phân tử mang nhóm chức năng phản ứng bổ sung như hydrazide. Các phản ứng bề mặt tế bào thuộc loại này sẽ tỏ ra hữu ích trong việc đưa các epitop nhận biết mới, chẳng hạn như peptide, Oligosaccharide hoặc các phân tử hữu cơ nhỏ lên bề mặt tế bào và trong quá trình điều chế tiếp theo các sự kiện liên kết tế bào-tế bào hoặc tế bào-phân tử nhỏ. Tính linh hoạt của công nghệ này đã được chứng minh bằng một ví dụ về phân phối thuốc có chọn lọc. Các tế bào được trang trí bằng Biotin thông qua liên hợp chọn lọc với các nhóm ketone và bị tiêu diệt một cách có chọn lọc khi có mặt liên hợp chuỗi ricin A-avidin.

8 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả: Chuyên gia Sciencedirect (Cập nhật: năm 2023). Oligosaccharide, Pubmed. Truy cập ngày 25 tháng 09 năm 2023.
2. Tác giả: Chuyên gia Healthline (Ngày đăng: ngày 04 tháng 04 năm 2022). What Are Oligosaccharides? All You Need to Know, Healthline. Truy cập ngày 25 tháng 09 năm 2023.
3. Tác giả: Carlito B. Lebrilla và cộng sự (Cập nhật: năm 2022). Chapter 3: Oligosaccharides and Polysaccharides, NCBI. Truy cập ngày 25 tháng 09 năm 2023.
4. Tác giả: L K Mahal và cộng sự (Ngày đăng: ngày 15 tháng 05 năm 1997). Engineering chemical reactivity on cell surfaces through oligosaccharide biosynthesis, Pubmed. Truy cập ngày 25 tháng 09 năm 2023.