Glucomannan

Glucomannan được biết đến vai trò như một chất nhũ hóa và chất làm đặc. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết hơn về loại tá dược này.

1 Giới thiệu chung về Glucomannan

1.1 Glucomannan là gì?

Glucomannan là một loại Polysaccharide tan trong nước, và thường được coi là “Chất xơ”. 

1.2 Công thức hóa học

CTCT: C24H42O21

Glucomannan chủ yếu là một polyme mạch thẳng , có một lượng nhỏ phân nhánh. Các loại đường thành phần là D -mannose và D -glucose liên kết với β-(1→4) theo tỷ lệ 1,6:1. Mức độ phân nhánh là khoảng 8% thông qua liên kết β-(1→6)-glucosyl. Đơn vị lặp lại polyme cơ bản có dạng: GGMMGMMMMMGGM. Các nhóm axetat có mặt trên C-6 cứ sau 9-19 đơn vị của chuỗi chính. Chất này có vai trò như một chất dinh dưỡng.

1.3 Tên  gọi

Tên IUPAC: Man(b1-4)Glc(b1-4)Man(b1-4)Hex

Tên gọi khác: Glucomannan; Glucomannoglycan manna; Glucomanna

2 Tính chất của Glucomannan

2.1 Tính chất vật lý

Trọng lượng phân tử: ~666 g/mol

Độ hòa tan: tan trong nước, khối lượng phân tử lớn nên tạo ra dung dịch nhớt.

2.2 Tính chất hóa học 

Glucomannan có tác dụng gì? Glucomannan có gắn vào các protein của thành tế bào như một phần của nhóm –O và –N glycosyl và cũng tạo thành các thành phần của các polysaccharide α-D-mannose lớn (α-D-Mannans), được cấu tạo từ α-(1,2) - và các nhánh α-(1,3)-D-mannose (dài từ 1 đến 5 vòng), gắn với chuỗi dài α-(1,6)-D-mannose.

Glucomannan có thể làm giảm sự hấp thu Cholesterol trong ruột, từ đó làm giảm Cholesterol máu. Chất này cũng có thể làm giảm nhẹ bệnh tim mạch, đái tháo đường typ 2.

Glucomannan tạo một lớp bảo vệ tại bề mặt của ruột, có tính hút nước cao, có khả năng tạo gel.

3 Ứng dụng của Glucomannan

3.1 Ứng dụng trong y học

Glucomannan có thể sử dụng để chữa táo bón do bản chất của nó là một chất xơ. Bên cạnh đó, với đặc tính hút nước, Glucomannan cũng giúp làm mềm phân, có tác dụng như một chất nhuận tràng. 

Chúng còn có thể có mặt trong các chế phẩm giảm cân, chế phẩm hỗ trợ hạ mỡ máu.

3.2 Ứng dụng trong dược phẩm

Glucomannan có khả năng tạo gel và tương tác hiệp đồng với các Polyme khác như Carrageenan hay gôm Xanthan, thường được ứng dụng vào bào chế thuốc, tăng khả năng phân phối các dược chất hiệu quả.

Xem thêm: Chloroxylenol - Chất khử trùng thường được dùng trong y tế 

4 Độ an toàn

Glucomannan được đánh giá tương đối an toàn, không gây độc tính về sinh sản (vô sinh/ dị tật thai nhi), không gây tiến triển bệnh ung thư.

Glucomannan là chất xơ hòa tan, có độ nhớt cao thường có nguồn gốc từ rễ cây Nưa konjac. Glucomannan không có tác dụng cụ thể liên quan đến việc tiết sữa. Nó thường được sử dụng để giảm cholesterol , điều trị táo bón và tiểu đường, đồng thời được chứa trong các sản phẩm giúp giảm cân. Không có dữ liệu về tính an toàn và hiệu quả của glucomannan ở bà mẹ đang cho con bú hoặc trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, vì glucomannan không được hấp thụ nên nó sẽ không đến được sữa mẹ và rất khó ảnh hưởng đến trẻ bú mẹ.

Tuy nhiên nếu sử dụng quá nhiều Glucomannan có thể dẫn tới một số tác dụng không mong muốn như ợ hơi, đầy hơi, tiêu chảy. Và cần lưu ý không sử dụng Glucomannan khan hoặc uống với ít nước (ít hơn 250ml) do Glucomannan có tính hút nước cao, khi không dùng đủ nước có thể gây ra tình trạng tắc ruột hay nghẹn, tắc cổ họng.

Xem thêm: Tá dược Hydroxypropyl Methylcellulose có tác dụng như thế nào ? 

5 Chế phẩm

Dưới đây là một số hình ảnh về các chế phẩm có chứa Glucomannan thường là các chế phẩm hỗ trợ giảm cân: 

6 Glucomannan giảm cân thật hay không?

Thuốc giảm cân Glucomannan là một cụm tương đối quen thuộc với nhiều người, được các hãng thực phẩm quảng cáo có tác dụng giảm cân hiệu quả. Cơ chế giảm cân của Glucomannan có thể là do nó có khả năng hút nước, tạo gel, làm cho người sử dụng có cảm giác no, từ đó lượng thực phẩm tiêu thụ trong ngày cũng ít đi và cân nặng phần nào được cải thiện. 

Bên cạnh đó, đối với những người có lượng Cholesterol trong máu cao cũng có thể sử dụng Glucomannan với tác dụng làm giảm hấp thu Cholesterol ở ruột.

Lưu ý, những sản phẩm chứa Glucomannan nên được sử dụng bổ sung vào chế độ ăn kiêng để đạt hiệu quả như mong đợi. Không nên lạm dụng hay dựa dẫm vào sản phẩm do Glucomannan không phải là thuốc và có thể gây bất lợi về tiêu hóa nếu lạm dụng quá mức.

7 Glucomannan có trong thực phẩm nào

Thông dụng nhất là Glucomannan có mặt trong cây Khoai nưa (Amorphophallus konjac). Glucomannan của cây Khoai nưa ( Konjac Glucomannan) đã được cung cấp dưới dạng phụ gia thực phẩm cũng như thực phẩm bổ sung vào chế độ ăn uống ở nhiều quốc gia trong nhiều thập kỷ qua. Ngoài ra, chế độ ăn có chứa bột konjac hoặc KGM được coi là lành mạnh hơn và những thực phẩm này phổ biến ở nhiều thị trường châu Á và châu  u. Hơn nữa, do đặc tính kết dính của KGM, nó có thể tạo thành lớp phủ bảo vệ trên bề mặt ruột. Ngoài ra, KGM có thể làm giảm mức Glucose, cholesterol, chất béo trung tính và huyết áp và có thể giúp giảm cân. Tác dụng trên phạm vi rộng của nó ngăn ngừa nhiều bệnh mãn tính thông qua việc điều hòa quá trình trao đổi chất.

Gần đây, người ta đã tìm ra Glucomannan không chỉ có trong cây Khoai nưa mà còn có mặt trong cây Dendrobium catenatum. Đây là một loại cây có trong Y học Cổ truyền Trung Quốc, thường được dùng với tác dụng bổ âm, hạ sốt, làm săn chắc dạ dày. Thân cây là bộ phận làm thuốc và rất giàu polysaccharide glucomannan hoạt tính. Là một chất xơ ăn kiêng tuyệt vời, glucomannan đã được thực nghiệm xác nhận là có liên quan đến việc chống ung thư, tăng cường khả năng miễn dịch, giảm lượng đường trong máu và lipid trong máu,...

8 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả Marlise A. dos Santos , Ana Grenha (Ngày đăng năm 2015). Polysaccharide Nanoparticles for Protein and Peptide Delivery: Exploring Less-Known Materials - ScienceDirect, Advances in Protein Chemistry and Structural Biology. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2023.
2. Tác giả Fatima Zia, Khalid Mahmood Zia, Mohammad Zuber, Hafiz Badaruddin Ahmad, MajId Muneer (Ngày đăng tháng 6 năm 2016). Glucomannan based polyurethanes: A critical short review of recent advances and future perspectives, Pubmed. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2023.
3. Tác giả Luyan Qi, Yan Shi, Cong Li, Jingjing Liu, Sun-Li Chong, Kean-Jin Lim, Jinping Si, Zhigang Han, Donghong Chen (Ngày đăng 27 tháng 10 năm 2022). Glucomannan in Dendrobium catenatum: Bioactivities, Biosynthesis and Perspective, Pubmed. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2023.