Tảo Xoắn Spirulina (Arthrospira platensis)

Tảo xoắn Spirulina được biết đến khá phổ biến với công dụng bảo vệ sức khỏe tim mạch, tăng cường hệ miễn dịch và giảm cân hiệu quả. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết về Tảo xoắn.

1 Giới thiệu về Tảo xoắn Spirulina

Tảo xoắn Spirulina là một loài tảo được nuôi trồng trong chi Altrospira thuộc bộ tảo lam, sống ở vùng nước lợ. Loài tảo này có khả năng quang hợp, nhưng không có khả năng cố định đạm. Tên gọi "tảo xoắn" được lấy từ tiếng Latin spirula, có nghĩa là "cuộn dây nhỏ". Trước đây, các loài tảo được phân loại trong chi Spirulina và được nuôi trồng để sử dụng trong công nghiệp, nhưng hiện nay đã được gộp lại thành chi Arthrospira. Do đó, tên khoa học hiện nay của loài này là Arthrospira platensis.

Tảo xoắn Spirulina có màu xanh lục giống như Suizenji nori và là một trong những loài thực vật có tuổi đời lâu nhất trên trái đất, đã tồn tại hơn 3 tỷ năm trước. Nó sống trong các hồ nước mặn. "Spirulina" có nghĩa là "xoắn ốc" trong tiếng Latinh, và tên này được đặt cho loài tảo này vì hình dạng xoắn của nó. Tảo xoắn là một loại thực phẩm bổ sung dinh dưỡng tiện lợi cho những người hiện đại, đặc biệt là những người có xu hướng ăn uống thiếu cân bằng, bởi nó chứa nhiều chất dinh dưỡng khác nhau.

1.1 Đặc điểm thực vật

Tảo xoắn Spirulina là một loại vi khuẩn lam dạng sợi, siêu nhỏ, có hình dạng xoắn ốc, với chiều rộng 5-8 μm và chiều dài 300-500 μm. Nó xuất hiện ở các đầm lầy kiềm giàu dinh dưỡng với nồng độ muối vô cơ cao và phát triển nhờ quá trình quang hợp tạo ra oxy, nhưng không có khả năng cố định đạm. Do đó, thành phần của tảo xoắn thay đổi tùy thuộc vào điều kiện trồng trọt và không có chất dinh dưỡng cố định như hạt giống. Tảo xoắn có thể là thành phần chính của tảo lam trong khối nước phì đại.

1.2 Đặc điểm phân bố

Tảo xoắn Spirulina là một loại tảo có màu xanh lam và được cho là một trong những dạng sống lâu đời nhất trên Trái đất. Các nền văn hóa Aztecs ở Mexico và người dân sinh sống tại khu vực Hồ Chad ở Châu Phi đã sử dụng tảo xoắn trong nhiều thế kỷ. Tảo xoắn thường được nuôi trong hồ hoặc ao. 

Hiện nay, sản xuất tảo xoắn được thực hiện tại nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm Trung Quốc, Mông Cổ và Ấn Độ, với Trung Quốc chiếm 60-70% tổng sản lượng thế giới. Mặc dù tảo xoắn có thể phát triển khi chỉ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, năng suất của nó rất thấp vì quá trình quang hợp của tảo xoắn với ánh sáng xanh có mật độ năng lượng thấp hơn so với thực vật có chất diệp lục. Do đó, sinh khối của tảo xoắn được sử dụng làm thức ăn cho những vụ thu hoạch lớn.

2 Thành phần hóa học

Tảo xoắn Spirulina là một loại tảo có giá trị dinh dưỡng cao với hoạt tính sinh học đa dạng và ý nghĩa dinh dưỡng đáng kể. Tảo xoắn chứa nhiều chất dinh dưỡng tự nhiên như protein, carbohydrate, axit amin thiết yếu, khoáng chất (đặc biệt là Sắt), axit béo thiết yếu, vitamin tan trong chất béo (A, E và K), axit béo (DHA, EPA), Beta-carotene và sắc tố. Ba thành phần hoạt tính sinh học chính của tảo Spirulina là protein phycocyanin, polysaccharit sulfat và axit γ-linolenic. Các chất dinh dưỡng này có chức năng điều hòa sinh học và điều hoà miễn dịch.

3 Công dụng Tảo xoắn Spirulina

3.1 Giàu chất dinh dưỡng

Tảo xoắn là một loại tảo xanh lam phát triển ở cả môi trường nước mặn và nước ngọt, được biết đến như một nguồn dinh dưỡng phong phú. Nó chứa nhiều protein, khoáng chất (bao gồm đồng, magiê, Kali và Mangan), axit béo omega-6 và omega-3, axit amin thiết yếu và các loại vitamin quan trọng.

3.2 Đặc tính chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ

Tảo xoắn là một nguồn chất chống oxy hóa tuyệt vời, giúp bảo vệ cơ thể chống lại tác hại của quá trình oxy hóa. Phycocyanin là thành phần hoạt chất chính của tảo xoắn, là chất chống oxy hóa đặc biệt mang lại cho nó màu xanh lục độc đáo. Phycocyanin có khả năng ngăn chặn sản xuất các phân tử thúc đẩy quá trình viêm và chống lại các gốc tự do, giúp cơ thể chống oxy hóa và chống viêm hiệu quả.

3.3 Đặc tính chống ung thư

Phycocyanin, sắc tố thực vật mang lại màu xanh lục cho tảo xoắn, không chỉ giảm viêm trong cơ thể mà còn ngăn chặn sự phát triển của khối u và tiêu diệt tế bào ung thư. Protein tăng cường miễn dịch đang được nghiên cứu để sử dụng trong điều trị ung thư.

3.4 Bảo vệ sức khỏe tim mạch

Tảo xoắn Spirulina còn có tác dụng bảo vệ sức khỏe tim mạch. Protein trong tảo xoắn giúp giảm sự hấp thụ cholesterol của cơ thể, làm giảm mức cholesterol và giữ cho các động mạch thông thoáng. Protein này cũng giúp giảm mức chất béo trung tính, ngăn ngừa xơ cứng động mạch và làm tăng sản xuất oxit nitric trong cơ thể, giúp các mạch máu thư giãn và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

3.5 Tác dụng chống viêm

Tảo xoắn có tác dụng chống viêm nhờ vào khả năng chống oxy hóa của chất trong tảo xoắn, có thể giúp giảm triệu chứng dị ứng do phấn hoa, lông động vật và bụi. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng tảo xoắn là một lựa chọn tốt thay thế cho thuốc dị ứng, khi các triệu chứng như nghẹt mũi, hắt hơi và ngứa giảm đáng kể ở những người tham gia.

3.6 Hỗ trợ hệ miễn dịch

Tảo xoắn rất giàu vitamin và khoáng chất quan trọng cho sức khỏe, bao gồm cả Vitamin E, C và B6. Nghiên cứu cũng cho thấy tảo xoắn có thể kích thích sản xuất tế bào bạch cầu và kháng thể, giúp cơ thể chống lại vi rút và vi khuẩn. Mặc dù cần thêm nghiên cứu để xác nhận, các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy tảo xoắn có thể có tác dụng chống lại mụn rộp, cúm và HIV.

3.7 Duy trì sức khỏe của mắt và răng miệng

Tảo xoắn có chứa Zeaxanthin, một loại sắc tố thực vật giúp giảm nguy cơ bệnh đục thủy tinh thể và giảm tình trạng suy giảm thị lực khi lão hóa. Ngoài ra, tảo xoắn còn có tính kháng khuẩn giúp tăng cường sức khỏe răng miệng. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng sử dụng nước súc miệng chứa tảo xoắn giúp giảm mảng bám răng và nguy cơ viêm nướu ở những người tham gia. Tảo xoắn còn giúp giảm nguy cơ ung thư miệng ở những người hút thuốc lá. 

3.8 Giảm cân

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng tảo xoắn có trong chế độ ăn uống có thể giúp giảm chỉ số khối cơ thể (BMI), mỡ cơ thể, chu vi vòng eo, cảm giác thèm ăn và lipid máu. Các thành phần trong tảo xoắn cũng có thể ngăn ruột non hấp thụ nhiều chất béo, làm giảm cân hiệu quả hơn.

4 Liều dùng - Cách dùng Tảo xoắn Spirulina

4.1 Có nên uống Tảo xoắn thường xuyên không?

Trong các thử nghiệm lâm sàng, liều lượng khuyến nghị cho Tảo xoắn Spirulina là từ 1 gram mỗi ngày (trong vòng sáu tháng) đến 19 gram mỗi ngày (trong vòng hai tháng). Tuy nhiên, hiện chưa có liều lượng chính thức khuyến nghị cho tảo xoắn.

Do tảo xoắn có vị đắng, nên thường được pha trộn với sữa chua, nước trái cây và sinh tố để tăng thêm hương vị. Hiện nay, tảo xoắn đã được bào chế thành thực phẩm bảo vệ sức khoẻ.

4.2 Cách uống Tảo xoắn để đẹp da

Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần từ 5 - 8 viên, nên uống sau bữa ăn từ 15 - 30 phút. Không những giúp tăng cường sức khỏe, giảm cân hiệu quả, tảo xoắn Nhật Bản còn có tác dụng làm đẹp da, cải thiện sắc tố da, thải độc, giảm mụn trứng cá và chống lão hóa hiệu quả.

5 Tác dụng phụ của Tảo xoắn Spirulina Nhật Bản

5.1 Phản ứng dị ứng

Một số người có thể bị dị ứng khi sử dụng tảo xoắn Nhật Bản, gây ra các triệu chứng như nổi mẩn, ngứa và khó thở.

5.2 Chất độc

Tảo xoắn Nhật Bản có thể chứa các chất độc, bao gồm các chất độc sinh học và kim loại nặng. Nếu tảo xoắn Nhật Bản được trồng trong môi trường ô nhiễm, nó có thể chứa nồng độ các chất độc cao hơn và có thể gây hại cho sức khỏe.

5.3 Rối loạn tiêu hóa

Tảo xoắn có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa, bao gồm đầy hơi, buồn nôn, khó tiêu và tiêu chảy.

Ngoài ra nó có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến giáp, đặc biệt là ở những người có tiền sử bệnh về tuyến giáp.

6 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả Amy Richter và cộng sự (Đăng ngày 12 tháng 10 năm 2022). 10 Health Benefits of Spirulina, Healthline. Truy cập ngày 07 tháng 03 năm 2023.
2. Tác giả WebMD Editorial Contributors (Đăng ngày 21 tháng 08 năm 2019). Spirulina: Are There Health Benefits?, WebMD. Truy cập ngày 07 tháng 03 năm 2023.
3. Tác giả Regina C. Windsor và cộng sự (Đăng ngày 02 tháng 10 năm 2022). What Is Spirulina?, Verywellhealth. Truy cập ngày 07 tháng 03 năm 2023. )n)