Natri Hyaluronate

Bài viết này không nằm trong Dược thư quốc gia Việt Nam 2022 lần xuất bản thứ 3

Natri hyaluronate được sử dụng trong lâm sàng nhằm mục đích chăm sóc da, giảm khô mắt, hỗ trợ điều trị khô mắt, giảm đau khớp, hỗ trợ chữa lành các vết thương. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin về Natri Hyaluronate.

1 Natri Hyaluronate là gì? Sodium Hyaluronate là gì?

1.1 Lịch sử ra đời

Natri Hyaluronate đã được sử dụng trong các thử nghiệm lâm sàng trên người và ngựa đua trong việc điều trị xương khớp từ những năm 1970, đầu những năm 1980.

Hoạt chất này lần đầu tiên được bán thương mại vào năm 1980 dưới thương hiệu Healon thuộc Pharmacia AB ở Thụy Điển.

Đến năm 1986, Natri Hyaluronate được sử dụng ở dạng tiêm để điều trị viêm xương khớp, đầu gối...

1.2 Đặc điểm hoạt chất: Sodium Hyaluronate công thức là gì?

Natri Hyaluronate hay Sodium Hyaluronate là một mucopolysaccharide có độ nhớt cao tự nhiên với các liên kết glucosaminidic beta (1-3) và beta (1-4) xen kẽ. Nó là muối Natri của acid Hyaluronic - một glycosaminoglycan.

Danh pháp IUPAC: sodium;(2S,3S,4S,5R,6R)-6-[(2S,3R,4R,5S,6R)-3-acetamido-2-[(2S,3S,4R,5R,6R)-6-[(2R,3R,4R,5S,6R)-3-acetamido-2,5-dihydroxy-6-(hydroxymethyl)oxan-4-yl]oxy-2-carboxy-4,5-dihydroxyoxan-3-yl]oxy-5-hydroxy-6-(hydroxymethyl)oxan-4-yl]oxy-3,4,5-trihydroxyoxane-2-carboxylic acid.

Công thức phân tử: C₂₈H₄₄N₂NaO₂₃+.

Trọng lượng phân tử: 799,6 g/mol.

Hình cấu tạo:

Trong cơ thể con người Natri Hyaluronate được tìm thấy trong dịch hoạt ở bao khớp, thủy tinh thể hay trong dây rốn...

2 Tác dụng dược lý của Natri Hyaluronate

2.1 Dược lực học

Natri Hyaluronate có tác dụng bôi trơn, giảm ma sát, ổn định khớp và cân bằng nước giúp khớp di chuyển dễ dàng hơn.

Natri Hyaluronate còn có tác dụng chống oxy hóa, giảm đau, bảo vệ mắt và giác mạc.

Trong thẩm mỹ, nó làm giảm sự xuất hiện của các nếp nhăn, cung cấp độ ẩm, giúp da mềm mại, mịn màng, tăng độ đàn hồi cho da.

2.2 Cơ chế tác dụng 

Natri Hyaluronate hoạt động theo cơ chế: đóng vai trò là phân tử cấu trúc thụ động hoặc đóng vai trò là phân tử truyền tín hiệu, tùy thuộc vào kích thước phân tử. Các đặc tính hóa lý của Natri Hyaluronate trọng lượng phân tử cao góp phần tạo ra các hiệu ứng cấu trúc thụ động, thể hiện tính hút ẩm và độ nhớt đàn hồi, đồng thời cải thiện quá trình hydrat hóa, cân bằng nước và tính toàn vẹn cấu trúc. Là một phân tử tín hiệu tương tác với protein, Natri Hyaluronate gây ra một số tác dụng đối nghịch dựa trên trọng lượng phân tử: tác dụng hỗ trợ hoặc chống viêm, thúc đẩy hoặc ức chế di chuyển tế bào và kích hoạt hoặc ức chế sự phân chia tế bào.

Natri Hyaluronate phát huy tác dụng điều trị thông qua liên kết với ba loại thụ thể bề mặt tế bào chính: CD44 (một glycoprotein màng), thụ thể cho sự vận động qua trung gian hyaluronate (RHAMM) và Phân tử kết dính giữa các tế bào 1 (ICAM-1). Một số ví dụ về những tác động này bao gồm sửa đổi con đường sống sót của tế bào sụn bên cạnh việc thay đổi con đường chết theo chương trình. Thụ thể hyaluronan nội mô mạch bạch huyết (LYVE-1) và thụ thể axit hyaluronic điều trị nội bào (HARE).

Để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình lành vết thương, người ta cho rằng nó hoạt động như một phương tiện vận chuyển bảo vệ, đưa các yếu tố tăng trưởng peptide và các protein cấu trúc khác đến vị trí hoạt động. Sau đó, nó bị phân hủy về mặt enzyme và các protein hoạt động được giải phóng để thúc đẩy quá trình sửa chữa mô. 

2.3 Dược động học

Natri Hyaluronate được loại bỏ trong vòng vài giờ sau khi tiêm nhưng dường như có tác dụng tồn dư trên các tế bào tiếp xúc.

Trong mắt nó được đào thải qua kênh Schlemm 

3 Chỉ định - Chống chỉ định của Natri Hyaluronate

3.1 Những ứng dụng trong lâm sàng của Natri Hyaluronate

3.1.1 Natri Hyaluronate nhỏ mắt

Sodium Hyaluronate nhỏ mắt là những sản phẩm dùng để nhỏ mắt có chứa thành phần là Natri Hyaluronate, có tác dụng bôi trơn, điều trị khô mắt, rối loạn biểu mô liên kết - giác mạc, chấn thương, phẫu thuật hay dùng cho người mang kính sát tròng.

Với nhãn khoa, Natri Hyaluronate còn được dùng dưới dạng tiêm trong phẫu thuật, hoạt động như dịch nước và thủy tinh thể.

3.1.2 Sodium Hyaluronate trong mỹ phẩm

Natri Hyaluronate được ứng dụng rộng rãi trong các sản phẩm mỹ phẩm như kem dưỡng da, mặt nạ, serum... giúp da đàn hồi, mịn màng hơn, cấp ẩm, phục hồi da, ngăn ngừa nếp nhăn trên da.

Ngoài ra, Natri Hyaluronate còn được sử dụng bằng đường tiêm để điều trị các vết nhăn trên da.

Đối với các tổn thương trên da, Natri Hyaluronate được sử dụng để dưỡng ẩm, hỗ trợ làm lành vết thương.

Sodium Hyaluronate và Hyaluronic Acid là hai hoạt chất được ứng dụng rộng rãi làm mỹ phẩm, trong khi Hyaluronic Acid trọng lượng phân tử lớn hơn giúp bao phủ, hydrat hóa bề mặt da, ngăn cản sự mất nước thì Natri Hyaluronate có khả năng thấm sâu vào da, cấp ẩm từ bên trong.

3.1.3 Dùng để tiêm nội khớp

Natri Hyaluronate được sử dụng để điều trị đau đầu gối ở những bệnh nhân bị viêm xương khớp không được điều trị bằng các phương pháp điều trị khác. Nó được tiêm vào bao khớp, có tác dụng vừa là chất giảm xóc vừa là chất bôi trơn cho khớp. 

3.2 Chống chỉ định

Không dùng cho người mẫn cảm với Natri Hyaluronate hay dị ứng với các thành phần có trong chế phẩm chứa Natri Hyaluronate.

Nếu được dùng dưới dạng tiêm nội khớp thì không nên tiêm khi có nhiễm trùng hoặc bệnh ngoài da tại chỗ tiêm.

4 Liều dùng - Cách dùng của Natri Hyaluronate

4.1 Liều dùng 

Tùy thuộc mục đích sử dụng mà liều dùng Natri Hyaluronate sẽ khác nhau.

Đối với những thủ thuật bằng đường tiêm, cần dùng theo liều chỉ đinh của bác sĩ và thực hiện bởi chuyên viên có chuyên môn, trong cơ sở y tế được cấp phép.

4.2 Cách dùng 

Chế phẩm chứa Natri Hyaluronate có các cách sử dụng đa dạng như dùng tại chỗ trên da, dùng nhỏ mắt, dùng tiêm trong nhãn khoa hay tiêm vào khớp...

==>> Xem thêm về hoạt chất: Acid Lactic là gì? Sử dụng như thế nào để hiệu quả nhất?

5 Tác dụng không mong muốn của Natri Hyaluronate

Khi dùng để điều trị viêm khớp, tác dụng phụ của Natri Hyaluronate tương đối hiếm gặp.

Khi được sử dụng trong các thủ thuật nhãn khoa, Natri Hyaluronate có thể gây viêm sau phẫu thuật, đau tại chỗ tiêm, phù hoặc mất bù giác mạc và tăng áp lực nội nhãn trong thời gian ngắn.

6 Tương tác thuốc của Natri Hyaluronate

Tương tác thuốc của Natri Hyaluronate vẫn chưa có dữ liệu đầy đủ.

Trước khi sử dụng, bạn cần thông báo với bác sĩ tình trạng bệnh cũng như các thuốc đang dùng để được tư vấn cụ thể

==>> Mời quý bạn đọc xem thêm: Abacavir: Thuốc kháng virus HIV - Dược thư quốc gia Việt Nam 2022

7 Thận trọng khi sử dụng Natri Hyaluronate

Khi sử dụng mỹ phẩm chứa Natri Hyaluronate luôn đảm bảo bạn thử dị ứng trước khi dùng để tránh những phản ứng dị ứng trên da.

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng, không sử dụng khi sản phẩm chứa Natri Hyaluronate đã quá hạn hay biến đổi về màu sắc, thể chất. Với đường dùng nhỏ mắt, nên dùng sản phẩm trong vòng 30 ngày sau khi mở nắp.

Với các đường dùng tiêm, bạn cần có chỉ định của bác sĩ và thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn, tại cơ sở y tế được cấp phép.

8 Các câu hỏi thường gặp về hoạt chất Natri Hyaluronate

8.1 Natri Hyaluronate nhỏ mắt giá bao nhiêu?

Trên thị trường có rất nhiều loại thuốc nhỏ mắt chứa Natri Hyaluronate với hàm lượng, dung tích cũng như các thành phần đi kèm khác nhau, được sản xuất bởi những công ty khác nhau. Vì vậy, giá của thuốc nhỏ mắt chứa Natri Hyaluronate rất đa dạng. 

Bạn có thể tham khảo giá một số sản phẩm thuốc nhỏ mắt chứa Natri Hyaluronate 0,1%, thuốc nhỏ mắt Natri Hyaluronate 0,18% hay Natri Hyaluronate 0,4% trên website trungtamthuoc.com hoặc gọi đến số hotline 1900 888 633 để được tư vấn cụ thể về sản phẩm mà bạn đang quan tâm. 

8.2 Phụ nữ có thai và cho con bú có dùng được Natri Hyaluronate không?

Hiện dữ liệu an toàn về Natri Hyaluronate sử dụng cho phụ nữ có thai và cho con bú còn hạn chế, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ, chỉ sử dụng khi lợi ích vượt trội so với nguy cơ mang lại.

9 Cập nhật thông tin về nghiên cứu mới của Natri Hyaluronate

Tác dụng của Natri Hyaluronate đối với sự ổn định của màng nước mắt ở bệnh nhân mắc hội chứng khô mắt sau phẫu thuật đục thủy tinh thể:

Nghiên cứu này nhằm mục đích quan sát những thay đổi trên bề mặt nhãn cầu sau quá trình phacoemulsization (phẫu thuật phaco) ở bệnh nhân đục thủy tinh thể do tuổi tác khi bổ sung các nồng độ Natri Hyaluronate khác nhau.

Kết luận: Ở giai đoạn đầu sau quá trình phacoemulsization, độ ổn định của màng nước mắt giảm. Thêm thuốc nhỏ mắt Natri Hyaluronate có thể khôi phục cấu trúc màng nước mắt và cải thiện tính đều đặn của bề mặt giác mạc, và dung dịch thuốc nhỏ mắt Natri Hyaluronate 0,3% sẽ hiệu quả hơn dung dịch 0,1%.

10 Các dạng bào chế phổ biến của Natri Hyaluronate

Natri Hyaluronate được bào chế ở nhiều dạng như: dung dịch nhỏ mắt, trong mỹ phẩm như (serum, kem dưỡng da,...), dung dịch tiêm...

Trên thị trường hiện nay, những sản phẩm có chứa Natri Hyaluronate có thể kể đến là: Hyaluron Eye Drops, Artox 2%, Orthomol Beauty, Hycom, Samaca, Kulscar Gel, Viên uống Crux, Acuaiss, Avizor Lacrifresh ocu-dry, Inner Beauty Gel, Eyal-Q Ophthalmic…

Hình ảnh các sản phẩm chứa Natri Hyaluronate:

11 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả: Chuyên gia Pubchem (Cập nhật ngày 26 tháng 08 năm 2023). Hyaluronan, NCBI. Truy cập ngày 29 tháng 08 năm 2023.
2. Tác giả: Sara Perkins (Ngày đăng: ngày 06 tháng 11 năm 2020). What Is Sodium Hyaluronate and How Is It Used in Skin Care?, Heathline. Truy cập ngày 29 tháng 08 năm 2023.
3. Tác giả: Nan Chen và cộng sự (Ngày đăng: ngày 15 tháng 11 năm 2022). The effect of sodium hyaluronate on tear film stability in patients with dry eye syndrome after cataract surgery, Pubmed. Truy cập ngày 29 tháng 08 năm 2023