Shark Liver Oil

Bài viết này không nằm trong Dược thư quốc gia Việt Nam 2022 lần xuất bản thứ 3

Shark Liver Oil hay dầu gan cá mập thường được sử dụng để hỗ trợ điều trị ung thư và các bệnh lý hô hấp khác. Trong bài viết bày, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin về hoạt chất Shark Liver Oil. 

1 Lịch sử ra đời

Năm 1916, dầu Squalene lần đầu được phân lập từ dầu gan cá mập. Ban đầu, Shark Liver Oil thường được các ngư dân sử dụng để điều trị các bệnh lý về da, hô hấp và ung thư. Trong lịch sử, nó cũng được sử dụng để điều trị bệnh tuyến mà rất có thể là bệnh ở hệ bạch huyết ngày nay. Đến năm 2003, các hoạt chất trong dầu gan cá mập mới được chính thức nghiên cứu trong một số lĩnh vực, bao gồm cả việc sử dụng như một chất có khả năng kích thích hệ thống miễn dịch. 

2 Đặc điểm hoạt chất 

Các hoạt chất chính trong dầu gan cá mập là Squalene và Triterpenoid, Alkylglycerol, Triglycerid,... Thành phần sẽ có sự khác nhau giữa các loài cá mập, tùy thuộc vào kích thước của gan cá, giới tính, cũng như chế độ ăn uống của chúng. 

Trong đó Squalene (một hợp chất Triterpene) là đem lại những tác dụng dược lý rõ ràng nhất. Nó có tên như vậy là do được phân lập bởi loài Squalus spp. 

3 Tác dụng dược lý

Ngăn ngừa ung thư: 

• Việc sử dụng Alkylglycerol có trong Shark Liver Oil được cho là giúp điều trị bệnh bạch cầu và ngăn ngừa các bệnh gây ra do tác động phóng xạ. Hoạt chất có khả năng kích thích hoạt động của các đại thực bào, qua đó nâng cao sức đề kháng của hệ thống miễn dịch. 
• Tác dụng chống ung thư là do các Apoptosis có trong các tế bào tân sinh, giúp ngăn chặn quá trình truyền tính hiệu, sự hình thành mạch máu xung quanh khối u. Đồng thời, thúc đẩy quá trình vận chuyển các chất gây độc tế bào và thay đổi cấu hình của các cytokine.
• Ngoài ra, các nghiên cứu trên mô hình thực nghiệm cũng đã chứng minh được các Acid béo không bão hòa đa n - 3 và n - 6 trong dầu gan cá mập cũng thể hiện hoạt tính chống ung thư mạnh mẽ. 

Khả năng sinh sản:

• Cơ chế tác dụng của hoạt chất đến khả năng sinh sản vẫn chưa được tìm hiểu đầy đủ. Các nhà nghiên cứu cho rằng Alkylglycerol có thể đóng vai trò là tiền chất của yếu tố kích hoạt tiểu cầu, qua đó giúp kích thích sự di chuyển của tinh trùng. 
• Một nghiên cứu đánh giá khả năng sinh sản đã được thực hiện trên 22 con lợn đực. Động vật nghiên cứu được chia ra làm 2 nhóm. Nhóm thử nghiệm gồm 11 con được dùng 40g dầu gan cá mập/ngày và nhóm đối chứng không được sử dụng chất bổ sung. Tinh trùng sẽ được thu thập vào ngày thứ 14 và 28, để tiến hành nghiên cứu. Kết quả, khả năng vận động của tinh trùng được cải thiện 2,9% ở nhóm thử nghiệm. Các thông số về vận tốc di chuyển, sự trưởng thành của tinh trùng cũng được cải thiện rõ rệt ở nhóm được bổ sung SOL, (kết quả này được ghi nhận từ ngày 0 đến ngày thứ 28). Kết luận: Hoạt chất có thể tạo ra những tác động tích cực trong việc cải thiện khả năng sinh sản ở nam giới.  

Tác động đến hệ thống miễn dịch:

• Một nghiên cứu trên bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp cho thấy việc bổ sung dầu gan cá mập có thể kích hoạt các hệ thống phòng thủ tự nhiên cũng như các phản ứng oxi hóa trung gian của bạch cầu trong hệ thống ngoại vi. Từ đó giúp cải thiện triệu chứng và làm giảm mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm khớp.
• Squalene giúp gia tăng tính nhạy cảm của hệ thống miễn dịch, kích thích hoạt động của các đại thực bào, qua đó nâng cao sức đề kháng của hệ thống miễn dịch. 
• Tác dụng của Alkylglycerol trong việc tăng cường đáp ứng miễn dịch cũng như giúp các vết thương nhanh lành cũng đã được chứng minh. Các nhà khoa học đã làm một nghiên cứu thực nghiệm, đối chứng mở trên những bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật bao gồm thoát vị, giãn tĩnh mạch dưới, cắt túi mật nội soi, ung thư vú, tràn dịch màng tinh mạc và ung thư da. Trong lần tiếp nhận phẫu thuật đầu tiên, bệnh nhân được nhận 500mg Alkylglycerol/lần x 2 lần/ngày, và được duy trì đều đặn trong 4 tuần. Các cải thiện tích cực ở nhóm thử nghiệm đã được ghi nhận, theo đó Alkylglycerol giúp tăng cường số lượng của các tế bào lympho globulin miễn dịch IgM và IgA và bạch cầu trung tính. Cả số lượng và mức độ nghiêm trọng của các biến chứng đều giảm ở những bệnh nhân được điều trị bằng AKG, hoạt chất được dung nạp tốt và không có tác dụng phụ.

4 Công dụng - Chỉ định

Shark Liver Oil được sử dụng để hỗ trợ điều trị ung thư cải thiện nhiều bệnh lý về da cũng như các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp, giảm viêm miệng, dị ứng cũng như ngăn chặn các bệnh lý về phóng xạ. Giúp điều chỉnh hệ thống miễn dịch, chống viêm và cải thiện khả năng sinh sản ở nam giới.

5 Những ứng dụng trong lâm sàng

Trong lâm sàng hoạt chất được sử dụng để tăng cường sức khỏe, bổ sung lượng  Sulfite, Methionine và Canxi cần thiết. Đồng thời gia tăng hiệu suất tập luyện của vận động viên thể thao, hoặc người thường rèn luyện cơ thể. 

==>> Xem thêm về hoạt chất: Bacillus là gì? Vi khuẩn Bacillus có những ứng dụng gì trong y học?

6 Tác dụng không mong muốn

Chưa có báo cáo về tác dụng không mong muốn lên người sử dụng. 

Thông tin liên quan đến sự an toàn và hiệu quả trong thai kỳ và cho con bú còn thiếu, do đó không dùng cho nhóm đối tượng này. 

7 Tương tác thuốc

Chưa có báo cáo về sự tương tác giữa Shark Liver Oil với những thuốc hoặc hoạt chất khác. 

==>> Mời quý bạn đọc xem thêm: Bacillus Coagulans: Lợi khuẩn hỗ trợ điều trị các bệnh đường tiêu hóa

8 Các câu hỏi thường gặp về hoạt chất Shark Liver Oil

8.1 Shark Liver Oil là gì?

Shark Liver Oil là dầu chiết từ gan cá mập, thường được sử dụng để nâng cao hệ thống miễn dịch cũng như hỗ trợ điều trị một số bệnh lý khác. 

8.2 Shark Liver Oil có độc tính không?

Chưa có báo cáo về độc tính của hoạt chất, Nghiên cứu độc tính trên động vật: Chuột đã được cho dùng cao hơn liều khuyến cáo ở người từ 100 - 200 lần, với một liều duy nhất. Sau thử nghiệm, không các tác dụng không mong muốn nào được ghi nhận, đồng thời không có con chuột nào tử vong. 

9 Các dạng bào chế phổ biến

Shark Liver Oil được bào chế chủ yếu ở dạng hoạt chất bổ sung, dưới đây là những chế phẩm có chứa hoạt chất này.

10 Tài liệu tham khảo

1.Tác giả chuyên gia Drug.com (đăng ngày 19 tháng 11 năm 2021), Shark Liver Oil. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2023.

2.Tác giả Zakrzewska K, Oszajca K, Zep W, Piekarska A, Sidorkiewicz M (đăng ngày 23 tháng 9 năm 2021), The Impact of Short-Term Shark Liver Oil Supplementation on the Fatty Acid Composition of Erythrocyte Membranes, PubMed. Truy cập ngày 26 tháng 9 năm 2023.