Poractant alfa (Curosurf)

PORACTANT ALFA

Tên quốc tế: Poractant alfa

Tên thương hiệu: Curosurf

Thuộc nhóm: Chất hoạt động bề mặt

1 Poractant alfa là thuốc gì?

Poractant alfa là một chất hoạt động bề mặt phổi, được bán dưới tên thương mại là Curosurf tại Hoa Kỳ và Canada. Chất này được sử dụng trong điều trị Hội chứng suy hô hấp (RDS) ở trẻ sơ sinh thiếu tháng có sự thiếu hụt chất hoạt động bề mặt phổi tự nhiên.

2 Cấu trúc của Poractant alfa

Poractant alfa là một chiết xuất từ chất hoạt động bề mặt phổi tự nhiên của lợn, chứa 99% lipit phân cực, chủ yếu là phospholipid, và 1% protein có trọng lượng phân tử thấp, không tan trong nước, bao gồm các protein liên kết với chất hoạt động bề mặt SP-B và SP-C. Phospholipid chủ yếu trong chiết xuất là phosphatidylcholine và dipalmitoylphosphatidylcholine. Poractant alfa xuất hiện dưới dạng huyền phù màu trắng kem trong Dung dịch natri chloride 0.9%. Do đây không phải là một cấu trúc riêng biệt, nên không xác định được cấu trúc hóa học cụ thể của Poractant alfa.

3 Cơ chế hoạt động của Poractant alfa

Surfactant tự nhiên trong phổi giúp giảm độ căng bề mặt tại giao diện không khí-lỏng của các phế nang, từ đó giúp phổi duy trì sự ổn định và ngăn ngừa hiện tượng xẹp dưới tác động của áp suất xuyên phổi. Khi thiếu hụt surfactant ở trẻ sinh non, độ căng bề mặt sẽ tăng lên, gây xẹp các phần của phổi và dẫn đến hội chứng suy hô hấp (RDS). Poractant alfa hoạt động bằng cách làm giảm độ căng bề mặt xuống dưới 4 mN/m, qua đó bù đắp sự thiếu hụt surfactant nội sinh và phục hồi chức năng bề mặt cần thiết cho phổi.

4 Dược lực học

Poractant alfa đã được chứng minh là cải thiện độ linh hoạt của phổi, quá trình trao đổi khí trong phổi và tỷ lệ sống sót ở thỏ sơ sinh thiếu tháng.

5 Dược động học

5.1 Hấp thu

Poractant alfa được truyền trực tiếp đến vị trí tác dụng trong phổi qua ống nội khí quản. Nó nhanh chóng hấp thụ vào giao diện không khí-lỏng để hình thành một lớp surfactant đơn ổn định. Chưa có nghiên cứu về sự hấp thu của poractant alfa trên người.

5.2 Phân bố

Chưa có nghiên cứu về sự phân phối của poractant alfa trên người.

5.3 Chuyển hoá

Chưa có nghiên cứu về chuyển hóa của poractant alfa trên người. Một nghiên cứu nhỏ trên thỏ cho thấy poractant alfa có thể bị phân hủy bởi các đại thực bào và có thể được tái chế một phần trong các phế nang theo cách tương tự như surfactant nội sinh trong phổi.

5.4 Thải trừ

Chưa có nghiên cứu về việc loại bỏ poractant alfa trên người. Thời gian bán hủy của poractant alfa chỉ được đánh giá trong các nghiên cứu trên động vật. Khi nghiên cứu trên thỏ trưởng thành và thỏ sơ sinh, thời gian bán hủy trong phổi được tìm thấy là 25 giờ ở thỏ trưởng thành và 67 giờ ở thỏ sơ sinh.

6 Chỉ định 

Poractant alfa được sử dụng trong điều trị hội chứng suy hô hấp (RDS) ở trẻ sơ sinh thiếu tháng.

7 Chống chỉ định

Người mẫn cảm với Poractant alfa

8 Thận trọng

Trước khi điều trị bằng Curosurf, cần ổn định tình trạng trẻ, bao gồm điều chỉnh nhiễm acid, huyết áp thấp, thiếu máu, hạ đường huyết và giảm thân nhiệt. 

Nếu trào ngược xảy ra, ngừng thuốc và điều chỉnh áp lực thở vào. 

Hút dịch nhầy trước khi dùng thuốc để giảm nguy cơ tắc nghẽn, nhưng tránh hút trong 6 giờ sau khi dùng, trừ trường hợp khẩn cấp.

Nếu trẻ gặp nhịp tim chậm, huyết áp thấp hoặc giảm oxy, cần ngừng thuốc và xử lý ngay. 

Giảm áp lực đỉnh hít vào nếu lồng ngực giãn nở tốt hơn và theo dõi mức oxy để tránh tăng oxy máu. 

Trẻ cần theo dõi nhiễm trùng và xử lý kháng sinh khi cần. 

Nếu không đạt hiệu quả như mong đợi, cần kiểm tra các bệnh lý khác. 

Việc sử dụng surfactant giúp giảm nguy cơ RDS nhưng không loại bỏ hoàn toàn các biến chứng sinh non.

Dự phòng bằng surfactant nên thực hiện tại cơ sở đầy đủ thiết bị y tế, và chỉ sử dụng khi trẻ có dấu hiệu RDS hoặc có nguy cơ cao.

9 Tác dụng phụ

Poractant alfa có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng bao gồm:

• Nổi mề đay
• Khó thở
• Sưng mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng
• Tắc ống nội khí quản 
• Nghẹt thở
• Hơi thở chậm lại hoặc dừng lại
• Nhịp tim chậm và
• Huyết áp thấp

Trên đây có thể  không bao gồm tất cả các tác dụng phụ có thể xảy ra. Hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ nếu bạn gặp phải bất kỳ tác dụng nào bất thường.

10 Liều dùng

Liều dùng ban đầu được khuyến cáo của Poractant alfa là ​​2,5 mL/kg cân nặng khi sinh.

11 Tương tác thuốc

Chưa có nghiên cứu đầy đủ. Hãy cho bác sĩ biết tất cả các loại thuốc và thực phẩm bổ sung mà con bạn đang sử dụng.

12 Quá liều và xử trí

Hiện tại, chưa có báo cáo nào về trường hợp quá liều khi sử dụng Poractant alfa. Tuy nhiên, nếu nghi ngờ có tình trạng quá liều và trẻ xuất hiện các triệu chứng lâm sàng làm ảnh hưởng rõ rệt đến khả năng hô hấp, thông khí hoặc oxy hóa, cần thực hiện hút hỗn dịch ra khỏi cơ thể càng sớm càng tốt. Đồng thời, cần áp dụng các biện pháp điều trị hỗ trợ, đặc biệt chú trọng đến việc duy trì cân bằng dịch và điện giải cho trẻ.

13 Poractant alfa và beractant 

Trong một nghiên cứu so sánh hiệu quả giữa beractant và poractant alfa trong điều trị hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh thiếu tháng (28–33+6 tuần tuổi thai) sử dụng kỹ thuật cấp phát surfactant ít xâm lấn (LISA), kết quả cho thấy không có sự khác biệt đáng kể về tỉ lệ cần đặt nội khí quản trong 72 giờ ở cả hai nhóm (3,3% trong cả hai nhóm). Các kết quả phụ khác cũng không có sự khác biệt đáng kể. Tuy nhiên, beractant lại có chi phí thấp hơn rõ rệt so với poractant alfa, cả về chi phí surfactant và chi phí tổng thể cho việc điều trị tại bệnh viện.

14 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả: Chuyên gia Pubchem, Poractant Alfa, Pubchem. Truy cập ngày 08 tháng 01 năm 2025.

2. Tác giả: Chuyên gia Drugnbank online, Poractant Alfa. Truy cập ngày 08 tháng 01 năm 2025.

3. Tác giả: Zamal A, Sk MH, Saha B, Hazra A, Comparison of efficacy between beractant and poractant alfa in respiratory distress syndrome among preterm infants (28-33+6 weeks gestational age) using the less invasive surfactant administration (LISA) technique: A randomized controlled trial, Pubmed. Truy cập ngày 08 tháng 01 năm 2025.

4. Tác giả: Chuyên gia Sciencedirect, Poractant Alfa, Sciencedirect. Truy cập ngày 08 tháng 01 năm 2025.