Natri Carbonate

Bài viết này không nằm trong Dược thư quốc gia Việt Nam 2022 lần xuất bản thứ 3

Natri Carbonate còn được biết đến với tên là Sodium Carbonate thường sử dụng trong lâm sàng nhằm mục đích bôi ngoài da, súc miệng... Trong bài viết bày, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin về Natri Carbonate.

1 Sodium Carbonate là gì?

1.1 Na2CO3 là muối gì? 

Natri Carbonate hay còn có tên gọi là Sodium Carbonate có công thức hóa học (Sodium Carbonate CTHH) là Na₂CO₃.

Trọng lượng phân tử: 105,988 g/mol.

Số CAS: 497-19-8.

Natri Carbonate là muối dinatri của axit carbonic có đặc tính kiềm hóa.

Khi hòa tan trong nước, Natri Carbonate tạo thành axit carbonic và natri hydroxyd: Na₂CO₃ + H₂O -> NaOH + H₂CO₃.

Công thức cấu tạo:

1.2 Na2CO3 là axit hay bazơ? Na2CO3 có kết tủa không?

Na₂CO₃ là loại muối trung tính, tuy nhiên khi tan trong nước sẽ tạo môi trường bazơ. 

Trạng thái: Ở điều kiện thường, Na₂CO₃ có dạng bột màu trắng, mùi nồng, chảy nước nếu để ngoài không khí. Nó là chất không kết tủa.

Sodium Carbonate Merck: là Sodium Carbonate được sản xuất và bán bởi hãng hóa chất Merck - Đức được biết đến như như một loại sản phẩm có chất lượng và độ tinh khiết cao, có rất ít tạp chất.

2 Tác dụng dược lý của hoạt chất Natri Carbonate

2.1 Dược lực học

Tác dụng đệm kiềm hóa: Natri Carbonate là một chất kiềm hóa có khả năng phân ly để cung cấp môi trường kiềm. 

Tác dụng kháng axit đường uống: Dùng đường uống, Natri Carbonate trung hòa axit dạ dày.

2.2 Cơ chế tác dụng 

Carbon dioxide từ các mô khuếch tán nhanh chóng vào các tế bào hồng cầu, nơi nó được hydrat hóa bằng nước để tạo thành axit carbonic. Phản ứng này được tăng tốc bởi carbonic anhydrase, một loại enzyme có nồng độ cao trong hồng cầu. Axit carbonic hình thành sẽ phân ly thành các ion bicarbonate và hydro. Hầu hết các ion bicarbonate khuếch tán vào huyết tương. Do tỷ lệ H₂CO₃ và CO₂ hòa tan không đổi ở trạng thái cân bằng nên độ pH có thể được biểu thị dưới dạng nồng độ ion bicarbonate và áp suất riêng phần của CO2 bằng phương trình Henderson-Hasselbach.

2.3 Dược động học

Hấp thu: Sự hấp thu natri qua tiếp xúc với natri carbonate ít hơn nhiều so với sự hấp thu natri qua thực phẩm. Do đó, natri carbonatr được cho là không có sẵn trong cơ thể. Hơn nữa, việc hấp thu natri carbonate qua đường miệng sẽ dẫn đến sự trung hòa trong dạ dày do axit dạ dày.

Phân bố: Sự phân phối xảy ra một cách tự nhiên và được giới hạn trong hệ thống tuần hoàn.

Thải trừ: Được thận lọc và tái hấp thu.

3 Chỉ định - Chống chỉ định của Natri Carbonate

3.1 Sodium Carbonate dùng để làm gì?

Sodium Carbonate được dùng bôi ngoài da, súc miệng, thụt rửa âm đạo; thú y sử dụng như thuốc gây nôn khẩn cấp. Đôi khi, dùng bôi ngoài da dưới dạng kem dưỡng da.

Thuốc (trong thú ý): Dung dịch làm sạch da, trị chàm, làm mềm vảy ngoài da.

Natri Carbonate còn được sử dụng trong các sản phẩm giúp trung hòa acid dạ dày, giảm các triệu chứng do dư thừa acid trên dạ dày.

3.2 Chống chỉ định

Những người quá mẫn với Natri Carbonate không được dùng.

4 Liều dùng - Cách dùng của Natri Carbonate

4.1 Liều dùng 

Liều dùng theo từng đường sử dụng với từng mục đích khác nhau là khác nhau.

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng, không dùng quá liều khuyến cáo hay liều được chỉ định.

4.2 Cách dùng 

Natri Carbonate có thể dùng đường uống hay dùng ngoài da, dùng súc miệng, thụt rửa...

==>> Xem thêm về hoạt chất: Somatostatin điều trị tiêu chảy cấp do viêm dạ dày, loét tiêu hóa

5 Tác dụng không mong muốn của Natri Carbonate

Cho đến nay, chưa có báo cáo chính thức được ghi nhận về tác dụng không mong muốn có thể gặp phải khi sử dụng sản phẩm chứa Natri Carbonate ở người sử dụng.

Nếu bạn gặp phải tác dụng nghi là tác dụng phụ của Natri Carbonate, cần liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn.

6 Tương tác thuốc của Natri Carbonate

Khi dùng đường uống Natri Carbonate đồng thời với các thuốc khác có thể làm giảm hấp thu thuốc đó, cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng đồng thời các sản phẩm.

==>> Mời quý bạn đọc xem thêm: Sulfanilamid điều trị nấm Candida âm hộ - âm đạo, mụn lở, bỏng

7 Thận trọng khi sử dụng Natri Carbonate

Đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng, không tự ý tăng hay giảm liều được khuyến cáo hay chỉ định, không sử dụng với mục đích khác mục đích đã được nhà sản xuất khuyến cáo.

Luôn kiểm tra hạn dùng, thể chất của sản phẩm trước khi sử dụng, không dùng sản phẩm đã quá hạn hay hư hỏng.

Bảo quản: Để xa tầm tay của trẻ em, bảo quản tại nơi nhiệt độ không quá 30 độ C, tránh độ ẩm cao.

8 Các câu hỏi thường gặp về hoạt chất Natri Carbonate

8.1 Có nên sử dụng Natri Carbonate cho trẻ em không?

Thận trọng khi sử dụng sản phẩm có chứa Natri Carbonate cho trẻ em, không tự ý dùng nếu không có chỉ định của bác sĩ.

8.2 Phụ nữ có thai và cho con bú có dùng được Natri Carbonate không?

Cần thật thận trọng khi dùng Natri Carbonate cho hai đối tượng này.

Chỉ sử dụng khi có chỉ định và cân nhắc kỹ càng từ bác sĩ chuyên khoa.

9 Cập nhật thông tin về nghiên cứu mới của Natri Carbonate 

Phân tích phản ứng dây thần kinh màng nhĩ của chuột với Natri Carbonate "siêu mặn":

Trong các thí nghiệm về hành vi, chuột cảm nhận Natri Carbonate(Na₂CO₃) là siêu mặn. Trên thực tế, khi tính đến các ion Na+ phân ly, chuột cảm nhận được Na₂CO₃ mặn hơn 5 lần so với nồng độ NaCl bình thường. Dây thần kinh màng nhĩ (CT) phản ứng với muối thông qua ít nhất hai cơ chế thụ thể và là một hệ thống mô hình để hiểu cách thức hương vị muối được truyền đến não. Tại đây, chúng tôi đã ghi lại hoạt động thần kinh của CT trong phạm vi rộng của NaCl (3-300 mM) và Na₂CO₃ (3-300 mN) để tìm hiểu lý do tại sao Na₂CO₃ có vị mặn như vậy đối với chuột.

Phản ứng với NaCl kiềm không thu hồi lại phản ứng hoặc dư vị Na₂CO₃, gợi ý nhiều cơ chế tải nạp cho các cation (2Na+) và anion (CO₃^2-). nhưng hình dạng của phạm vi gấp khúc gỗ đầu tiên tương đối bằng phẳng. Việc điều chỉnh độ pH của NaCl thành 11,2 đã loại bỏ sự tăng cường nhiệt của NaCl 100 mN thông qua con đường không nhạy cảm với benzamil. Rửa sạch Na₂CO₃ khỏi lưỡi tạo ra dư vị đậm đà phụ thuộc vào nồng độ, nhạy cảm với nhiệt và không nhạy cảm với benzamil. Phản ứng với NaCl kiềm không thu hồi lại phản ứng hoặc dư vị Na₂CO₃, gợi ý nhiều cơ chế tải nạp cho các cation (2Na+) và anion (CO₃^2-).

10 Các dạng bào chế phổ biến của Natri Carbonate 

Natri Carbonate đã được bào chế dạng viên, viên sủi, dạng bột hay dung dịch...

Các sản phẩm có chứa hoạt chất Natri Carbonate trên thị trường hiện nay là: Smorell lady, Nhất Vị An Gold, Gamucid, Aquatabs 67mg,…

Hình ảnh sản phẩm chứa Natri Carbonate:

11 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả: Chuyên gia Pubchem (Cập nhật: Ngày 02 tháng 09 năm 2023). Sodium Carbonate, NIH. Truy cập ngày 06 tháng 09 năm 2023.
2. Tác giả: Chuyên gia Drugbank (Cập nhật: Ngày 21 tháng 05 năm 2021). Sodium Carbonate, Drugbank. Truy cập ngày 06 tháng 09 năm 2023.
3. Tác giả: Joseph M Breza và cộng sự (Ngày đăng: Ngày 01 tháng 01 năm 2023). Analysis of the rat chorda tympani nerve response to "super salty" sodium carbonate, Pubmed. Truy cập ngày 06 tháng 09 năm 2023.