L-Ornithine L-Aspartate

Bài viết này không nằm trong Dược thư quốc gia Việt Nam 2022 lần xuất bản thứ 3

Hoạt chất L-Ornithine L-Aspartate được sử dụng trong lâm sàng nhằm mục đích điều trị các bệnh ở gan do tăng Amoniac như bệnh não gan, xơ gan, viêm gan cấp – mạn tính. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin về L-Ornithine L-Aspartate.

1 Tổng quan về hoạt chất L-Ornithine L-Aspartate

1.1 Mô tả hoạt chất L-Ornithine L-Aspartate 

CTCT: C9H19N3O6.

Tên IUPAC: (2 S )-2-aminobutanedioic axit;(2 S )-2,5-điaminopentanoic axit.

2 L-Ornithine L-Aspartate là thuốc gì?

2.1 Dược lực học

L-Ornithine L-Aspartate là muối của các axit amin tự nhiên ornithine và axit aspartic, đồng thời cung cấp các chất nền quan trọng cho các quá trình trao đổi chất liên quan đến quá trình giải độc amoniac. L-Ornithine L-Aspartate giúp hạ amoniac trong dịch não tủy, huyết thanh; cải thiện chứng tâm thần thông qua việc tổng hợp Glutamin, kích thích chu trinh Ure.

2.2 Cơ chế tác dụng của L-Ornithine L-Aspartate

Sau khi dùng L-Ornithine L-Aspartate, nồng độ amoniac trong huyết tương được bình thường hóa đồng thời với việc giảm hàm lượng nước trong não, làm chậm sự khởi phát của các triệu chứng thần kinh. Ornithine kích thích hoạt động của carbamoyl phosphate synthetase I và aspartate kích thích hoạt động của arginase bằng cách cho nitơ. Cả hai enzym này đều cần thiết cho quá trình tổng hợp urê. Việc sử dụng L-ornithine L-aspartate làm giảm nồng độ amoniac trong huyết tương và tăng nồng độ urê trong huyết tương, điều này chứng tỏ rằng L-ornithine L-aspartate làm tăng hoạt động của chu trình Krebs. Khi chức năng gan suy giảm, amoniac không chuyển hóa được ở gan sẽ chuyển hóa thành glutamine trong cơ. Như vậy, glutamine hoạt động như một chất vận chuyển amoniac không độc ở bên trong hệ tuần hoàn. Sau khi dùng L-ornithine L-aspartate, nồng độ glutamine trong huyết thanh tăng lên do hoạt động của glutamine synthetase cơ. Tuy nhiên, mức độ glutamine và lactate trong dịch tủy sống không tăng lên, điều này ngăn ngừa sự xuất hiện của phù não. Điều này hỗ trợ rằng L-ornithine L-aspartate tăng tổng hợp glutamine ở ngoại vi. Cơ chế giải độc amoniac chính ở bệnh nhân xơ gan là sự hấp thu amoniac thoát ra khỏi gan bằng cơ và sau đó chuyển đổi nó thành glutamine trong cơ. L-ornithine L-aspartate tăng cường hoạt động của các transaminase ornithine và aspartate để tạo ra glutamate, sau đó thúc đẩy quá trình tổng hợp glutamine bởi glutamine synthetase. Ornithine đi qua hàng rào máu não, gợi ý rằng hệ thống thần kinh trung ương là mục tiêu của ornithine, nhưng cơ chế mà nó gây ra tác dụng vẫn chưa được biết. Sự cải thiện tình trạng tâm thần sau khi điều trị bằng L-ornithine L-aspartate không phải là kết quả của tác dụng trực tiếp của ornithine đối với hệ thần kinh trung ương, mà là do sự giảm tiếp xúc của não với amoniac thứ phát do giảm nồng độ amoniac trong huyết thanh.

2.3 Dược động học

Hấp thu: Ở ruột non. Sự hấp thụ này chủ yếu phụ thuộc vào gradient ion natri. Aspartate được vận chuyển bởi hệ thống vận chuyển axit amin dicarboxylic. Trong các tế bào niêm mạc, xảy ra quá trình chuyển đổi glutamine, glutamate và aspartate thành alanine, citrulline, ornithine và proline. Hầu hết aspartate trải qua quá trình chuyển hóa với pyruvate trong các tế bào niêm mạc của thành ruột, tạo thành alanine và oxaloacetate. Phản ứng này làm giảm mạnh số lượng aspartate đến máu cửa. Trong máu tĩnh mạch cửa, hầu hết aspartate được tìm thấy trong huyết tương và chỉ một phần rất nhỏ trong hồng cầu. Ở nồng độ 1–25 mM, các chất vận chuyển axit amin hoạt động ngay dưới tốc độ quay vòng tối đa của chúng và sự hấp thu ròng thông qua khuếch tán thụ động đơn giản có thể vượt quá tốc độ thông qua các con đường trung gian. Ở người, nồng độ bình thường nằm trong khoảng từ 30 đến 106 μmol/L (trung bình 59,8) đối với l -ornithine và 0–24 μmol/L (trung bình 7,5) đối với l –aspartate.

Phân bố: Phân chia thành l -ornithine và l -aspartate ở ruột trên. Sau đó kết hợp thành các Glutamate, Aspartatte, Alanine thông qua các phản ứng nito amin, chuyển hóa với nhiều axit amin khác. Sau có, chúng có thể chuyển hóa thành urê đào thải ra ngoài hoặc tái sử dụng để tham gia quá trình tổng hợp protein. Alanine được sử dụng trong quá trình tổng hợp protein và các phản ứng khác và oxaloacetate bị oxy hóa thông qua chu trình axit tricarboxylic hoặc thông qua aspartate. Một số aspartate còn sót lại có thể kết hợp với Citrulline để tạo thành arginine-succinate sau đó được phân tách thành fumarate và Arginine hoặc kết hợp với carbamyl-phosphate để bắt đầu quá trình tổng hợp pyrimidine. Aspartate còn lại, và malate mới hình thành, α-ketoglutarate và oxaloacetate, được hấp thụ bởi các tế bào xác thối quanh tĩnh mạch nơi chúng đóng vai trò là nguồn carbon để tổng hợp glutamine.

Chuyển hóa: Chịu chuyển hóa bởi các tế bào gan.

Thải trừ: Urê, sản phẩm chính của nó, được bài tiết qua nước tiểu. Dòng thông qua chu trình urê được kiểm soát bởi pH ngoại bào, chủ yếu bởi bicarbonate và CO2 . Sự giảm tổng hợp urê trong nhiễm toan kéo theo sự tiết kiệm bicarbonate và bài tiết các ion amoni vào nước tiểu (sự hình thành amoniac ở thận). Glutamine phục vụ trong việc vận chuyển amoniac từ gan đến thận. Trong nhiễm toan, dòng chảy qua chu trình urê và glutaminase ở gan giảm, trong khi dòng chảy qua glutamine synthetase ở gan và glutaminase ở thận tăng lên.

3 Chỉ định - Chống chỉ định của L-Ornithine L-Aspartate

3.1 Chỉ định

Hỗ trợ và điều trị:

• Viêm gan do rượu.
• Viêm gan mạn tính.
• Viêm gan siêu vi.
• Vàng da.

Tình trạng Amoniac huyết ở bệnh gan như:

• Bệnh não gan.
• Gan nhiễm mỡ.
• Xơ gan.
• Viêm gan mạn, cấp tính.

Rối loạn khỏi phát trong:

• Hôn mê gan.
• Tiền hôn mê gan.

4 Chống chỉ định

Người suy thận.

Người thiếu men Fructose 1,6-diphosphate.

Người mẫn cảm với L-Ornithine L-Aspartate.

Người không dung nạp Fructose – Sorbitol.

Người nhiễm độc Methanol.

Người nhiễm Acid Lactic.

5 Những ứng dụng trong lâm sàng của L-Ornithine L-Aspartate

L-Ornithine cũng được sử dụng như một chất bổ sung dinh dưỡng chủ yếu cho hoạt động đồng hóa giả định của nó, cùng với L-arginine, được sử dụng với số lượng rất cao, có thể thúc đẩy hoạt động xây dựng cơ bắp bằng cách tăng mức độ hormone thúc đẩy tăng trưởng (đồng hóa). Tương tự như vậy, các bằng chứng tích lũy cho thấy L-Ornithine L-Aspartate phục hồi quá trình tổng hợp protein cơ bắp, một hiệu ứng có thể được khai thác ở những bệnh nhân bị ung thư hoặc nhiễm HIV. Hơn nữa, L-Ornithine L-Aspartate làm tăng khả năng dung nạp thuốc kìm tế bào ở những bệnh nhân được hóa trị liệu. Các nghiên cứu sơ bộ cho thấy L-Ornithine L-Aspartate được tiêm tĩnh mạch cho bệnh nhân nhập viện do bỏng, chấn thương và nhiễm trùng nặng có thể giúp cải thiện sự cân bằng protein, chữa lành vết thương và giảm thời gian phục hồi. Các nghiên cứu khác cho thấy những cải thiện đáng kể về giá trị lâm sàng và chức năng gan ở người đang điều trị bằng xạ trị bằng L-Ornithine L-Aspartate cũng như trong quá trình điều trị lao và ung thư lâu dài.

6 Liều dùng - Cách dùng của L-Ornithine L-Aspartate

6.1 Liều dùng của L-Ornithine L-Aspartate

Đường uống: 600mg x 2 lần/ngày.

Đường tiêm tĩnh mạch: 300mg x 2 lần/ngày.

6.2 Cách dùng của L-Ornithine L-Aspartate

Thuốc dùng đường uống hoặc tiêm.

Nên dùng 3-4 tuần.

==>> Xem thêm về hoạt chất: Điều trị viêm gan mạn tính với Silymarin

7 Tác dụng không mong muốn của L-Ornithine L-Aspartate

Buồn nôn, ói mửa.

Tiêu chảy.

Co cứng cơ.

8 Tương tác thuốc của L-Ornithine L-Aspartate

L-Ornithine L-Aspartate có thể xảy ra tương tác với Levodopa (thuốc điều trị Parkinson).

Tránh uống rượu trong khi dùng L-Ornithine L-Aspartate vì nó có thể dẫn đến tổn thương gan thêm.

Tương tác khác chưa ghi nhận.

==>> Mời quý bạn đọc xem thêm: Thảo dược giải độc gan Cà gai leo

9 Thận trọng khi sử dụng L-Ornithine L-Aspartate

Dùng thận trọng cho:

• Người lái xe.
• Người cao tuổi.
• Bà bầu.
• Người chức năng thận giảm.
• Phụ nữ cho con bú.
• Người vận hành máy.

Thời gian dùng L-Ornithine L-Aspartate nên:

• Không uống rượu, hút thuốc.
• Tập thể dục đều đặn.
• Hạn chế ăn muối, đường.

10 L-Ornithine L-Aspartate 500mg giá bao nhiêu?

L-Ornithine L-Aspartate có ở nhiều hàm lượng khác nhau, dạng dùng khác nhau nên giá bán không giống nhau. Muốn biết mức giá cụ thể của L-Ornithine L-Aspartate thì nên tham khảo nhà thuốc Trung tâm thuốc Central Pharmacy.

11 Nghiên cứu dùng L-ornithine L-aspartate trong điều trị cấp tính bệnh não gan nặng

Bối cảnh và mục đích: Dữ liệu về việc sử dụng L-ornithine L-aspartate (LOLA) tiêm tĩnh mạch trong điều trị bệnh não gan quá mức (OHE) còn hạn chế. Chúng tôi đã đánh giá vai trò của L-Ornithine L-Aspartate tĩnh mạch ở bệnh nhân xơ gan với OHE độ III-IV.

Cách tiếp cận và kết quả: Trong một thử nghiệm ngẫu nhiên mù đôi có đối chứng với giả dược, 140 bệnh nhân được chọn ngẫu nhiên để dùng phối hợp L-Ornithine L-Aspartate, Lactulose và rifaximin (n = 70) hoặc giả dược, lactulose và rifaximin (n = 70). L-Ornithine L-Aspartate được truyền tĩnh mạch liên tục với liều 30g trong 24 giờ trong 5 ngày. Nồng độ amoniac, TNF-α, IL và nội độc tố được đo vào ngày 0 và 5. Kết quả chính là sự cải thiện về cấp độ HE vào ngày thứ 5. Tỷ lệ cải thiện về cấp độ HE cao hơn (92,5% so với 66%, p < 0,001), thời gian hồi phục thấp hơn (2,70 ± 0,46 so với 3,00 ± 0,87 ngày, p = 0,03) và tỷ lệ tử vong trong 28 ngày thấp hơn (16,4% so với 41,8%, p = 0,001) được ghi nhận trong nhóm L-Ornithine L-Aspartate như so với giả dược. Mức độ của các dấu hiệu viêm đã giảm ở cả hai nhóm. Mức giảm amoniac trong máu, IL-6 và TNF-α trong máu cao hơn đáng kể đã được ghi nhận ở nhóm dùng L-Ornithine L-Aspartate.

Kết luận: L-Ornithine L-Aspartate mang đến hiệu quả tốt hơn khi dùng với lactulose và rifaximin trong cải thiện bệnh não gan, giúp rút ngắn thời gian phục hồi của sau bệnh não so với chỉ dùng lactulose và rifaximin.

12 Các dạng bào chế phổ biến của thuốc L-Ornithine L-Aspartate

L-Ornithine L-Aspartate được bào chế dưới dạng.

Gói bột cốm L-Ornithine L-Aspartate 3g dùng đường uống, tiện lợi, vị dễ uống, dễ nuốt.

Viên nang/nén: L-Ornithine L-Aspartate 150mg, 250mg, 300mg, 400mg, 500mg dùng đường uống, tỳ thuộc vào nhu cầu mà có thể lựa chọn được hàm lượng phù hợp, là đường dùng tiện lợi, thuận tiện khi bảo quản.

Dung dịch tiêm: thuốc L-Ornithine L-Aspartate 500mg, 1000mg/5ml và 5000mg/10ml dùng theo đường tiêm tĩnh mạch, thích hợp cho những tình trạng nặng hoặc không uống được thuốc, cần bác sĩ can thiệp.

Biệt dược gốc của L-Ornithine L-Aspartate là: Hepamerz 5mg, HEP-HEP, Orniliv, Hepacure.

Các thuốc khác chứa L-Ornithine L-Aspartate: Thuốc Livethinr L-Ornithine L-Aspartate 5g/10ml, thuốc Batonat L-Ornithine L-Aspartate 400mg, Vamipas L-Ornithine L-Aspartate 200mg,...

13 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả Arpan Jain, Barjesh Chander Sharma, Bhawna Mahajan, Siddharth Srivastava, Ajay Kumar, Sanjeev Sachdeva, Ujjwal Sonika, Ashok Dalal (Ngày đăng 21 tháng 12 năm 2021). L-ornithine L-aspartate in acute treatment of severe hepatic encephalopathy: A double-blind randomized controlled trial, Pubmed. Truy cập ngày 9 tháng 8 năm 2023
2. Tác giả Gerald Kircheis, Stefan Lüth (Ngày đăng 31 tháng 1 năm 2019). Pharmacokinetic and Pharmacodynamic Properties of l-Ornithine l-Aspartate (LOLA) in Hepatic Encephalopathy, Pubmed. Truy cập ngày 9 tháng 8 năm 2023
3. Chuyên gia của Pubchem. L-Ornithine L-aspartate, Pubchem. Truy cập ngày 9 tháng 8 năm 2023
4. Chuyên gia của WebMD. L-Ornithine-L-Aspartate - Uses, Side Effects, and More, WebMD. Truy cập ngày 9 tháng 8 năm 2023