L-Glutamine

Bài viết này không nằm trong Dược thư quốc gia Việt Nam 2022 lần xuất bản thứ 3

Glutamine là một acid amin không thiết yếu dồi dào khắp cơ thể và tham gia vào nhiều quá trình trao đổi chất, Glutamine được phân thành 2 loại đồng phân gồm: L-glutamine và D-Glutamine. Trong đó L-Glutamine là dạng đồng phân phổ biến và được sử dụng nhiều hiện nay bởi nó đem lại nhiều lợi ích, đóng vai trò quan trọng trong việc sinh tổng hợp Protein và nhiều công dụng khác. Trong bài viết bày, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin về hoạt chất L-glutamine.

1 Tổng quan về hoạt chất L-Glutamine

1.1 Glutamine là gì?

Glutamine là một axit α-amin được sử dụng trong quá trình sinh tổng hợp protein. Trong cơ thể,  Glutamine được tổng hợp từ axit glutamic và amoniac, là chất vận chuyển nitơ chính trong cơ thể, nguồn năng lượng quan trọng cho nhiều tế bào. Việc bổ sung Glutamine trong một số trường hợp cần thiết, cơ thể bị stress nhu cầu Glutamine tăng cao thì việc bổ sung Glutamin từ chế độ ăn uống, sản phẩm bổ sung là cần thiết giúp tăng cường tổng hợp Protein cho cơ thể, đóng vai trò tăng cường miễn dịch, giúp nhanh lành vết thương,...

1.2 Công thức cấu tạo

2 L-glutamine có tác dụng gì?

2.1 Dược lực học

L-glutamine tham gia vào 1 loạt các chức năng sinh hóa trong cơ thể:

• Tham gia vào quá trình tổng hợp Protein: L-Glutamine là 1 trong số 20 Amino acid phổ biến để tổng hợp protein
• Chuyển hóa Nitơ: Amoniac (được hình thành do quá trình cố định đạm ) được đồng hóa thành các hợp chất hữu cơ bằng cách chuyển axit glutamic thành glutamine. Enzym thực hiện điều này được gọi là Glutamine Synthetase. Glutamine sau đó được sử dụng làm chất cho nitơ trong quá trình sinh tổng hợp nhiều hợp chất, bao gồm các axit amin, purin và pyrimidine khác.
• L-glutamine cải thiện khả năng oxy hóa khử Nicotinamide Adenine dinucleotide ( NAD ).
• Là một nguồn năng lượng cho tế bào, bên cạnh glucose
• Tiền chất của chất dẫn truyền thần kinh glutamate

Ở cấp độ mô, glutamine đóng một vai trò trong việc duy trì tính toàn vẹn bình thường của niêm mạc ruột

2.2 Dược động học

Hấp thu

Sự hấp thu diễn ra hiệu quả và diễn ra theo cơ chế vận chuyển tích cực. Tmax đạt sau 30 phút sử dụng 1 liều duy nhất. Thời gian bán thải là 1 giờ

Phân bố

Thể tích phân bố là 200 mL/kg sau liều tiêm tĩnh mạch

Chuyển hóa

L-glutamine ngoại sinh có thể đi theo con đường trao đổi chất tương tự như L-glutamine nội sinh có liên quan đến sự hình thành glutamate, protein, nucleotide và đường axit amin

Thải trừ

L-glutamine chủ yếu được loại bỏ bởi sự trao đổi chất. Mặc dù Glutamine được loại bỏ bằng cách lọc ở cầu thận nhưng nó gần như được tái hấp thu hoàn toàn ở ống thận.

3 Công dụng của L-glutamine với con người

3.1 Cải thiện sức khỏe đường tiêu hóa và miễn dịch

L-glutamine có lợi cho sức khỏe tổng thể bằng cách hỗ trợ chức năng đường ruột và quá trình tiêu hóa do đó việc sử dụng L-glutamine rất có lợi nếu bạn đang gặp phải các vấn đề về đường tiêu hóa như: 

• Hội chứng ruột kích thích (IBS)
• Bệnh viêm ruột như bệnh Crohn
• Viêm loét đại tràng
• Bệnh ruột thừa
• Viêm ruột thừa
• Rò rỉ ruột hoặc bất kỳ vấn đề nào liên quan đến rò rỉ ruột 

L-Glutamine đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh và tăng cường khả năng miễn dịch. Hữu ích trong việc làm giảm sự xâm nhập của vi khuẩn vào đường ruột và sự phát triển quá mức của vi khuẩn gây bệnh. 

Trên thực tế, glutamine hiện là một phần của việc bổ sung dinh dưỡng lâm sàng được khuyến nghị cho những người bị ức chế miễn dịch.

Điều trị rò rỉ ruột và loét

Cơ sở lâm sàng

Một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Clinical Immunology: cho thấy L-glutamine bình thường hóa tác động của phản ứng miễn dịch TH2 kích thích các cytokine gây viêm. Tác dụng của L-glutamine trong các nghiên cứu này cho thấy nó làm giảm viêm ruột và rút ngắn thời gian phục hồi

Một bài báo năm 2018 được xuất bản trên tạp chí Nutrients cũng cho biết rằng “các nghiên cứu in vitro và in vivo đã xác định rằng Glutamine là một chất dinh dưỡng cần thiết cho sự tăng sinh tế bào lympho và sản xuất cytokine, hoạt động thực bào của đại thực bào cộng với các hoạt động bài tiết và tiêu diệt vi khuẩn bạch cầu trung tính”

3.2 Hỗ trợ sức khỏe não bộ

Glutamine cũng có thể giúp ngăn chặn quá trình lão hóa não. Rối loạn chức năng ty thể gây ra sự gia tăng bất thường của chất dẫn truyền thần kinh glutamate Sự gián đoạn chu trình glutamine-glutamate có thể dẫn đến tất cả các loại vấn đề về não, bao gồm: Hội chứng Reye, bệnh động kinh, Rối loạn lưỡng cực, tâm thần phân liệt, Sự lo lắng, Trầm cảm, Nghiện rượu,..

Do đó L-glutamine - tiền thân của chất dẫn truyền thần kinh glutamate trong não thì Glutamine sẽ là chìa khóa giúp tăng cường sức khỏe não bộ 

3.3 Cải thiện triệu chứng Hội chứng ruột kích thích (IBS) và tiêu chảy

Glutamine giúp cải thiện IBS và tiêu chảy bằng cách cân bằng việc sản xuất chất nhầy Từ đó có tác dụng giúp nhu động ruột khỏe mạnh hơn.

3.4 Thúc đẩy tăng trưởng cơ bắp

Nghiên cứu cho thấy L-glutamine có thể hỗ trợ quá trình xây dựng cơ bắp, tăng hiệu suất thể thao, tăng cường trao đổi chất. Bởi trong quá trình tập luyện cường độ cao, cơ thể trở nên căng thẳng, cơ bắp và gân cần nhiều glutamine hơn lượng được cung cấp bởi chế độ ăn uống bình thường.

==> Xem thêm về hoạt chất: Acid Tranexamic: Thuốc chống tiêu huyết sợi

Cơ sở lâm sàng

Một nghiên cứu cho thấy việc bổ sung Glutamine giúp bạn có thể phục hồi nhanh hơn sau các buổi tập cường độ cao vì nó giúp cải thiện quá trình hydrat hóa cơ bắp . Điều này hỗ trợ quá trình phục hồi cơ bắp và giảm thời gian phục hồi vết thương và vết bỏng.

3.5 Hỗ trợ trao đổi chất và tăng cường sức khỏe tim mạch

L-glutamine đóng vai trò cơ bản đối với sức khỏe tim mạch bằng cách đóng vai trò là chất nền để tổng hợp DNA, ATP, protein và lipid. Ngoài ra, nó cũng có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm mạnh có thể làm giảm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch, chẳng hạn như: tăng huyết áp tăng lipid máu Không dung nạp lượng đường béo phì bệnh tiểu đường.

4 Chỉ định-chống chỉ định của L-Glutamine

4.1 Chỉ định

L-Glutamine là một axit amin được chỉ định để làm giảm các biến chứng cấp tính của bệnh hồng cầu hình liềm ở người lớn và trẻ em từ 5 tuổi trở lên. Đồng thời có thể làm thực phẩm bổ sung trong các trường hợp cơ thể thiếu hụt Glutamine.

4.2 Chống chỉ định của L-Glutamine

Bất cứ ai có tiền sử bệnh thận, bệnh gan, hội chứng Reye hoặc ung thư không nên dùng L-Glutamine trừ khi có chỉ định của bác sĩ, vì những tình trạng này bệnh này có thể ảnh hưởng đến cách hấp thụ axit amin.

5 Liều lượng-cách sử dụng L-Glutamine

5.1 Liều dùng

5.1.1 Liều người lớn thông thường để bổ sung chế độ ăn uống

Liều trung bình: 10 g uống 3 lần mỗi ngày

Khoảng liều: 5 g đến 30 g uống mỗi ngày

5.1.2 Liều người lớn thông thường cho hội chứng ruột ngắn

Đường uống: 5 g uống 6 lần mỗi ngày, cách nhau 2 đến 3 giờ, trong bữa ăn hoặc bữa ăn nhẹ, khi thức, trong tối đa 16 tuần; được sử dụng kết hợp với hormone tăng trưởng và hỗ trợ dinh dưỡng.

5.1.3 Liều người lớn thông thường cho bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm

Trong một nghiên cứu lâm sàng trên 7 bệnh nhân sau 4 tuần điều trị bằng Glutamine với liều 30 g uống mỗi ngày, đã có lợi ích lâm sàng trong việc giảm tính nhạy cảm oxy hóa của hồng cầu hình liềm.

5.1.4 Liều trẻ em thông thường cho bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm

Trong một nghiên cứu lâm sàng trên 27 trẻ em (5,2 đến 17,9 tuổi) sau 24 tuần điều trị bằng glutamine ở liều 600 mg/kg/ngày qua đường uống, người ta thấy có lợi ích lâm sàng trong việc tiêu hao năng lượng khi nghỉ ngơi và cải thiện các thông số dinh dưỡng.

5.2 Cách sử dụng

Có thể sử dụng sản phẩm thuốc L-Glutamine trực tiếp hoặc sử dụng cùng thức ăn hoặc đồ uống khác. Trộn với khoảng 240ml nước hoặc thức ăn ở nhiệt độ phòng sau đó sử dụng.

6 Tác dụng không mong muốn khi sử dụng L-Glutamine

Các phản ứng phụ thường gặp nhất (tỷ lệ mắc >10%) là táo bón, buồn nôn, nhức đầu, đau bụng, ho, đau tứ chi, đau lưng và đau ngực.

==> Xem thêm về hoạt chất: Acarbose: Thuốc điều trị đái tháo đường type II

7 Tương tác thuốc

L-Glutamine tương tác với Lactulose: Hiệu quả điều trị của Lactulose có thể giảm khi dùng kết hợp với L-Glutamine.

8 Các câu hỏi thường gặp khi sử dụng L-Glutamine

8.1 L-Glutamine có tác dụng giảm cân?

Hiện nay trên thị trường rất nhiều sản phẩm bổ sung L-glutamine với công dụng giúp hỗ trợ giảm cân. Vậy liệu L-Glutamine thực sự có tác dụng giảm cân hay không?

Có bằng chứng cho thấy L-glutamine giúp đốt cháy chất béo và xây dựng khối lượng cơ nạc bằng cách ức chế mức Insulin và ổn định đường huyết. Điều này cho phép cơ thể sử dụng ít khối lượng cơ hơn để duy trì lượng đường trong máu và độ nhạy Insulin trong tế bào.

Trên 1 nghiên cứu được công bố, sau 6 tuần bổ sung 30 gam bột glutamine mỗi ngày “cải thiện rõ rệt một số yếu tố nguy cơ tim mạch, cũng như thành phần cơ thể, ở bệnh nhân tiểu đường loại 2”. Vì lý do này, L-glutamine có lợi cho bệnh nhân tiểu đường và những người thèm đường và carb.

8.2 Có nên sử dụng L-Glutamine có sử dụng cho PNCT và bà mẹ cho con bú không?

Không có dữ liệu sẵn có về việc sử dụng L-glutamine ở phụ nữ mang thai để thông báo nguy cơ dị tật bẩm sinh nghiêm trọng và sẩy thai liên quan đến thuốc có chứa L-Glutamine

Không có dữ liệu về sự hiện diện của L-glutamine trong sữa mẹ, ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh bú sữa mẹ hoặc ảnh hưởng đến sản xuất sữa. Cần xem xét lợi ích về sức khỏe và sự phát triển của việc cho con bú cùng với nhu cầu lâm sàng của người mẹ đối với L-glutamine và bất kỳ tác dụng phụ tiềm ẩn nào đối với trẻ bú sữa mẹ do L-glutamine hoặc từ tình trạng cơ bản của người mẹ.

8.3 Sử dụng L-Glutamine cho trẻ em được không?

Sự an toàn và hiệu quả của L-glutamine đã được xác định ở bệnh nhi từ 5 tuổi trở lên. Việc sử dụng L-glutamine được hỗ trợ bởi bằng chứng từ 2 nghiên cứu đối chứng giả dược ở bệnh nhân người lớn và trẻ em mắc bệnh hồng cầu hình liềm. Các nghiên cứu lâm sàng bao gồm 110 bệnh nhi ở các nhóm tuổi sau: 46 trẻ em (5 tuổi đến dưới 12 tuổi) và 64 thanh thiếu niên (12 tuổi đến dưới 17 tuổi).

Sự an toàn và hiệu quả của L-glutamine ở bệnh nhi mắc bệnh hồng cầu hình liềm dưới 5 tuổi chưa được xác định.

9 L-Glutamine có trong thực phẩm nào?

Glutamine có thể được tìm thấy trong protein động vật, chẳng hạn như thịt và sữa, cùng với các nguồn protein từ thực vật, chẳng hạn như đậu, rau bina sống, rau mùi tây và bắp cải. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là protein động vật có xu hướng cung cấp axit amin dễ tiêu hóa hơn protein thực vật.

Các loại thực phẩm có nhiều lợi ích L-glutamine nhất bao gồm: Trứng, Đậu hũ, Sữa, Nước hầm xương, Thịt bò ăn cỏ, Tảo Spirulina, bắp cải, Phô mai tươi, Măng tây, Rabe, bông cải xanh, Cá đánh bắt tự nhiên (cá tuyết và cá hồi), Thịt nai, Ngô, Cơm,..

10 Tại sao cơ thể lại thiếu hụt L-glutamine?

L-glutamine được cơ thể tổng hợp từ axit glutamic hoặc glutamate . Nếu cơ thể không thể sản xuất đủ thì cần phải lấy nó trực tiếp từ chế độ ăn uống

Một số lý do khiến cơ thể có thể thiếu glutamine bao gồm:

• Ăn chế độ ăn ít protein
• Chịu nhiều căng thẳng
• Tập thể dục cường độ cao
• Chống nhiễm trùng và bệnh tật
• Đang điều trị, bao gồm xạ trị và hóa trị
• Bị rối loạn miễn dịch
• Bị rối loạn tiêu hóa mãn tính

11 Các dạng bào chế phổ biến của L-Glutamine

L-Glutamine có thể được bào chế dưới dạng viên uống: Viên nén, viên nang (Hàm lượng 500mg), Bột (gói 5g),...

Sản phẩm L-Glutamine sử dụng theo đơn thuốc của bác sĩ đã được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt có tên thương mại: Endari (đăng ký bởi Công Ty Emmaus Medical, Inc) 

12 Tài liệu tham khảo

• Vinicius Cruzat và cộng sự (đăng ngày 23 tháng 10 năm 2018). Glutamine: Metabolism and Immune Function, Supplementation and Clinical Translation, Pubmed. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2023
• Asieh Mansour và cộng sự (đăng ngày 1 tháng 2 năm 2015). Effect of glutamine supplementation on cardiovascular risk factors in patients with type 2 diabetes, Pubmed. Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2023
• Các chuyên gia của Drugs.com (đăng ngày 21 tháng 07 năm 2023). L-Glutamine, Drugs.com. Truy cập ngày 04 tháng 09 năm 2023
• Các chuyên gia của Pubchem. L-Glutamine, Pubchem. Truy cập ngày 04 tháng 09 năm 2023.