Peptide

Bài viết này không nằm trong Dược thư quốc gia Việt Nam 2022 lần xuất bản thứ 3

Peptide được sử dụng trong lâm sàng nhằm mục đích chống lão hóa, cải thiện hàng rào bảo vệ da, tăng trưởng cơ bắp và kiểm soát cân nặng. Trong bài viết bày, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin về Peptide.

1 Peptide là gì?

1.1 Các loại Peptide

Peptide là một chuỗi axit amin ngắn (thường từ 2 đến 50) được liên kết bằng liên kết hóa học (gọi là liên kết peptide).

Tên gọi Peptide có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp: πέσσειν có nghĩa là tiêu hóa.

Peptide có thể được phân biệt với polypeptide và protein nhờ vào kích thước, số lượng axit amin, polypeptide có từ 51 axit amin trở lên. Còn các protein được sản xuất bên trong tế bào được tạo thành từ một hoặc nhiều polypeptide.

Hiện nay, có thể phân loại Peptide thành 4 dạng sau:

• Các Peptide vận chuyển.
• Các Peptide nhận tín hiệu.
• Peptide ức chế dẫn truyền thần kinh.
• Enzyme Inhibitor Peptide.

1.2 Nguồn gốc tự nhiên

Peptide có thể có trong các nguồn protein từ thực vật và động vật như: trứng, thịt, sữa, cá và động vật có vỏ, yến mạch, đậu nành, đậu lăng, Hạt Lanh, lúa mì...

2 Peptide có tác dụng gì?

2.1 Các tác dụng của Peptide

Có rất nhiều Peptide khác nhau, mỗi loại có một vai trò khác nhau trong cơ thể bạn. Các công dụng, vai trò của Peptide cần được nghiên cứu nhiều hơn, nhưng một số lợi ích mà một số Peptide nhất định được cho là mang lại bao gồm:

2.1.1 Chống lão hóa

Collagen Peptide giúp tạo ra collagen và đàn hồi, các protein có trong làn da khỏe mạnh. Một Peptide kháng khuẩn (AMP) có liên quan đến việc sản xuất melanin, một sắc tố da. Một AMP khác có liên quan đến việc làm trắng da, vì vậy Peptide tổng hợp có thể giúp điều trị chứng tăng sắc tố hoặc "đốm đồi mồi".

2.1.2 Cải thiện hàng rào bảo vệ da

Peptide kháng khuẩn có thể giúp cơ thể bạn chống lại vi khuẩn và thúc đẩy quá trình lành vết thương trên da.

2.1.3 Tăng trưởng cơ bắp

Creatine và collagen peptide giúp thúc đẩy tăng trưởng cơ bắp hoặc phục hồi cơ bắp. (Một số loại Peptide tổng hợp được cho là có liên quan đến sự phát triển cơ bắp, được gọi là Peptide giải phóng hormone tăng trưởng, tuy nhiên chúng có thể không an toàn).

2.1.4 Kiểm soát cân nặng

Các nhà khoa học đang xem xét liệu một số Peptide có thể giúp bạn giảm cân hay không. Nhưng chúng ta cần nhiều nghiên cứu hơn về điều này.

2.2 Dược động học

Hấp thu: Peptide được hấp thu dễ dàng hơn protein vì chúng có kích thước nhỏ hơn và dễ dàng bị phân hủy hơn.

Peptide dễ dàng xâm nhập vào ruột hay da, giúp chúng đi vào máu nhanh hơn.

3 Chỉ định - Chống chỉ định của Peptide

3.1 Những ứng dụng trong lâm sàng của Peptide

3.1.1 Mỹ phẩm chứa Peptide

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng Peptide đồng có thể giúp cơ thể bạn tạo ra collagen và tăng đàn hồi da. Chúng cũng hoạt động như chất chống oxy hóa, giúp sửa chữa những tổn thương cho làn da của bạn. Các loại Peptide khác cũng có thể giúp làn da của bạn khỏe mạnh hơn. 

Bạn có thể tìm thấy thành phần Peptide trong một số sản phẩm mỹ phẩm như: Kem dưỡng Peptide, mặt nạ, Peptide Serum,...

3.1.2 Peptide trong thực phẩm bổ sung

Peptide được bán dưới dạng thực phẩm bổ sung bao gồm thuốc viên hoặc protein. Họ tuyên bố giúp bạn xây dựng cơ bắp, tăng cân và giảm mỡ, đồng thời giúp phục hồi cơ bắp.

Nhưng có rất ít bằng chứng trực tiếp ủng hộ hầu hết các tuyên bố này. Và không rõ cơ thể bạn có thể hấp thụ Peptide từ các chất bổ sung tốt đến mức nào.

3.1.3 Peptide trong thuốc

Peptide còn được sử dụng để tạo ra thuốc điều trị nhiều loại bệnh. Hơn 100 loại thuốc Peptide có sẵn ở Hoa Kỳ. Chúng được sử dụng để điều trị các tình trạng như tiểu đường loại 2, bệnh đa xơ cứng và huyết áp cao. Và nhiều nghiên cứu hơn nữa về tác dụng điều trị của Peptide đang được tiến hành.

3.2 Chống chỉ định

Phụ nữ mang thai và cho con bú, người đang dùng thuốc hay mắc bệnh nên tránh tự ý dùng Peptide mà không có chỉ định từ bác sĩ.

4 Liều dùng - Cách sử dụng Peptide

4.1 Liều dùng 

Thời gian cũng như liều lượng sử dụng các loại sản phẩm có chứa Peptide là khác nhau tùy thuộc từng mục đích sử dụng hay các nhãn hiệu khác nhau.

Luôn đọc ký hướng dẫn sử dụng và dùng đúng liều lượng khuyến cáo khi dùng sản phẩm bổ sung Peptide, không dùng quá liều khuyến cáo.

4.2 Cách sử dụng Peptide

Tùy thuộc vào mục đích sử dụng mà Peptide có thể dùng đường uống hay dùng ngoài da.

==>> Xem thêm về hoạt chất: Cefalexin: Kháng sinh cephalosporin thế hệ 1 - Dược thư Quốc Gia 2022

5 Tác dụng không mong muốn của Peptide

Đối với những người khỏe mạnh, việc bổ sung Peptide không có khả năng gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng vì chúng tương tự như Peptide có trong thực phẩm hàng ngày.

Các sản phẩm bổ sung Peptide đường uống có thể không đi vào hệ tuần hoàn chung do cơ thể phân hủy chúng thành các axit amin riêng lẻ.

Trong một nghiên cứu các phụ nữ bổ sung collagen peptide bằng đường uống trong 8 tuần và không ghi nhận bất kỳ phản ứng bất lợi nào.

Các loại kem hay sản phẩm mỹ phẩm dùng ngoài da có thể gây các tác dụng không mong muốn trên da như da dạy cảm, ngứa hay phát ban.

6 Tương tác thuốc của Peptide

Peptide chưa ghi nhận tương tác đặc biệt nào. Nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bạn có ý định dùng chung Peptide với bất kì dược phẩm hay thực phẩm chức năng khác.

==>> Mời quý bạn đọc xem thêm: Clorothiazid: Thuốc lợi tiểu nhóm thiazid - Dược thư Quốc Gia 2022

7 Thận trọng khi sử dụng Peptide

Bạn nên tìm hiểu và mua sản phẩm chứa Peptide từ những nhà sản xuất cũng như nhà phân phối uy tín để tránh mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.

Nếu bạn xuất hiện những tác dụng nghi ngờ là tác dụng không mong muốn của Peptide sau khi sử dụng, cần ngừng dùng và thông báo cho bác sĩ để được tư vấn.

Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung Peptide hay sử dụng các sản phẩm bôi ngoài da có chứa Peptide.

Bảo quản: Bảo quản sản phẩm chứa Peptide tại nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng chiếu trực tiếp và để xa tầm tay trẻ em.

8 Các câu hỏi thường gặp về hoạt chất Peptide

8.1 Có nên sử dụng Peptide cho trẻ em không?

Cần hết sức thận trọng nếu sử dụng Peptide cho trẻ em, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng, không được tự ý sử dụng nếu không được cho phép.

8.2 Phụ nữ có thai và cho con bú có dùng được Peptide không?

Phụ nữ mang thai và cho con bú không nên tự ý dùng Peptide, nên tham khảo ý kiến bác sĩ và thận trọng khi sử dụng.

9 Cập nhật thông tin về nghiên cứu mới của Peptide

Một peptide do ruột tiết ra sẽ ngăn chặn khả năng kích thích khi ngủ:

Việc ức chế kích thích giác quan là rất quan trọng để có giấc ngủ, giấc ngủ sâu hơn cần phải ức chế cảm giác mạnh hơn. Cơ chế khiến động vật đang ngủ phần lớn bỏ qua môi trường xung quanh vẫn chưa được hiểu rõ. Chúng tôi cho thấy rằng khả năng phản ứng của ruồi và chuột đang ngủ với các rung động cơ học bị ức chế tốt hơn khi chế độ ăn giàu protein.

Ở ruồi, chúng tôi mô tả một con đường truyền tín hiệu qua đó thông tin về protein ăn vào được truyền từ ruột đến não để giúp ngăn chặn khả năng kích thích. Nồng độ protein cao hơn trong ruột dẫn đến tăng hoạt động của các tế bào nội tiết ruột giải phóng peptide CCHa1. CCHa1 gửi tín hiệu tới một nhóm nhỏ tế bào thần kinh dopamine trong não để điều chỉnh hoạt động của chúng; hoạt động dopaminergic điều chỉnh phản ứng hành vi của động vật đối với các rung động. Con đường CCHa1 và protein trong chế độ ăn uống không ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng với tất cả các đầu vào cảm giác, cho thấy rằng trong khi ngủ, các luồng thông tin khác nhau có thể được kiểm soát thông qua các cơ chế độc lập.

10 Các dạng bào chế phổ biến của Peptide

Peptide được bào chế dạng serum, kem hay lotion và dung dịch... dùng trên da, ngoài ra, Peptide còn được bào chế dưới dạng viên nang để dùng đường uống.

Các sản phẩm có chứa hoạt chất Peptide trên thị trường như: Ovalmin, Acnesil Silicone Scar Gel, Albumin+ Cevrai, Lenalan, Venzannin, Danbumin 500mg, Aknicare Treatment Lotion, Jamin, Lazamin, SuzanobagiMD IDR…

Hình ảnh sản phẩm chứa Peptide:

11 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả: Chuyên gia WebMD (Ngày đăng: Ngày 02 tháng 05 năm 2023). What Are Peptides?, WebMD. Truy cập ngày 07 tháng 09 năm 2023.
2. Tác giả: Jayne Leonard  (Cập nhật: Ngày 16 tháng 08 năm 2023). What to know about peptides for health?, MedicalNewsToday. Truy cập ngày 07 tháng 09 năm 2023.
3. Tác giả: Iris Titos và cộng sự (Ngày đăng: Ngày 22 tháng 03 năm 2023). A gut-secreted peptide suppresses arousability from sleep, Pubmed. Truy cập ngày 07 tháng 09 năm 2023.