Glucosamine

Glucosamin là gì? Glucosamine có hiệu quả như thế nào trong việc điều trị viêm khớp? Sử dụng glucosamine ra sao để đạt hiệu quả tối ưu nhất? Bài viết dưới đây Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy sẽ cung cấp cho bạn những thông tin đầy đủ nhất

1 Glucosamine là gì?

Glucosamine là một hợp chất được tìm thấy trong sụn - mô cứng. Glucosamine là một amino – mono - saccharid, nó là thành phần quan trọng tham gia vào quá trình tổng hợp glycosaminoglycan. Glycosaminoglycan là thành phần để cấu tạo nên các mô sụn trong cơ thể. Khả năng tổng hợp Glucosamin của cơ thể sẽ giảm dần theo tuổi tác. Nguồn cung cấp Glucosamine dồi dào từ vỏ tôm cua, động vật biển. Hiện nay, trên thị trường có 3 dạng glucosamin được sử dụng trong điều trị là glucosamin sulfat, glucosamin hydroclorid và N-Acetylglucosamine. Trong 3 dạng thì dạng muối sulfat được cho là có hiệu quả nhất. Dược điển Mỹ 32 có chuyên luận về glucosamin sulfat Natri clorid.
Trong y học, Glucosamine được dùng để bổ sung cho lượng glucosamine bị thiếu hụt, với mục đích hỗ trợ làm giảm tình trạng đau khớp, sưng cứng khớp do viêm khớp (đặc biệt là đối với người lớn tuổi). Mặc dù vậy, không phải tất cả các ứng dụng của glucosamine đều được FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) chấp thuận. Hầu hết Glucosamine được bán dưới dạng thực phẩm chức năng do đó chỉ có tác dụng bổ trợ, không phải là thuốc điều trị bệnh đặc hiệu. Vì vậy, không được sử dụng để thay thế các loại thuốc mà bác sĩ kê đơn.
 

2 Glucosamine và điều trị viêm khớp

Glucosamin và các muối của nó được ứng dụng rộng rãi trong hỗ trợ điều trị các bệnh viêm xương khớp. Các chế phẩm có thể chỉ chứa đơn độc muối của glucosamin hoặc có thể ở dạng kết hợp với các thành phần khác như chondroitin, các vitamin, khoáng chất hoặc kết hợp với các dược liệu. 

Các ý kiến trái chiều được đưa ra về hiệu quả trong điều trị xương khớp của glucosamin. Một loạt các nghiên cứu mới đây, trong đó có nghiên cứu GAIT. Nghiên cứu này được thực hiện trên 1583 bệnh nhân với độ tuổi trung bình 59, trong đó có 64% là phụ nữ,. Đây được cho là một nghiên cứu có thiết kế tốt. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng: glucosamin và Chondroitin sulfat dùng đơn độc hay kết hợp không mang lại hiệu quả giảm đau đối với bệnh viêm khớp gối tốt hơn đáng kể so với giả dược.

Do tính hiệu quả của glucosamine trong điều trị các bệnh viêm xương khớp chưa có đầy đủ bằng chứng thuyết phục nên các chế phẩm glucosamin lưu hành tại Mỹ và Australia chỉ với tư cách là “thực phẩm chức năng” (dietary supplementation).

Một số phân tích đã chỉ ra rằng không thực sự chắc chắn việc glucosamine có tác dụng giảm đau trong viêm khớp. [1]

Do đó có thể khẳng định rằng, không thể sử dụng glucosamin thay thế các thuốc điều trị bệnh viêm xương khớp. Hơn nữa, việc sử dụng glucosamin không phải lúc nào cũng đem lại kết quả khả quan và tác dụng điều trị của glucosamine trong bệnh lý viêm xương khớp vẫn còn đang là một vấn đề được tiếp tục tranh cãi.

3 Công dụng của glucosamine

Bổ sung glucosamine, tái tạo sụn quanh khớp đồng thời bảo vệ và ngăn ngừa sự phân hủy khớp bởi các enzyme từ đó hỗ trợ khớp khỏe mạnh.

Làm tăng khả năng hấp thu Canxi, tăng khả năng sản sinh chất nhày từ đó tăng khả năng bôi trơn của khớp.

Dùng Glucosamine Sulfate dạng uống có thể giúp giảm đau cho những người bị viêm xương khớp, viêm khớp dạng thấp.

Các chế phẩm Glucosamin có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, hỗ trợ làm chậm quá trình thoái hóa khớp.

4 Liều dùng của glucosamine

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, tổng liều glucosamine nên dùng trong mỗi ngày nằm trong khoảng từ 1200 đến 1500 mg chia làm 3 lần/ngày.

Nếu kết hợp với chondroitin thì liều được khuyên dùng là 1200mg chia 3 lần/ngày.

Nếu sử dụng trong thời gian từ 2 đến 3 tháng mà tình trạng bệnh không được cải thiện, bệnh nhân nên ngừng sử dụng và hỏi ý kiến của các bác sĩ. [2]

Không có dữ liệu về việc điều chỉnh liều lượng đối với bệnh nhân suy gan, suy thận.

5 Chống chỉ định

Hiện chưa có chống chỉ định tuyệt đối nào được công bố.

Nếu bạn có tiền sử dị ứng với Glucosamine, bạn không nên sử dụng sản phẩm này.

Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn đang có một trong số các bệnh mắc kèm như: bệnh tiểu đường, bệnh gan, ung thư, hen, cholesterol cao.

6 Các tác dụng không mong muốn

Phần lớn các phản ứng phụ xảy ra nhẹ, bao gồm rối loạn tiêu hóa và khó chịu dạ dày (ví dụ tiêu chảy, ợ nóng, buồn nôn, nôn).

Lo ngại về ảnh hưởng của glucosamine lên cân bằng Glucose trong cơ thể. Tuy nhiên, các nghiên cứu chưa xác định được tác dụng lâu dài của glucosamine lên tiết Insulin và kháng insulin. [3]

Một mối liên hệ lý thuyết giữa glucosamine và sự phát triển xơ vữa động mạch được nghi ngờ, nhưng không có bằng chứng lâm sàng hỗ trợ.

Các sản phẩm chứa glucosamine có thể chiết xuất từ vỏ của động vật, nên có khả năng gây ra phản ứng dị ứng trên người có tiền sử.

7 Tương tác 

Warfarin, dicumarol, anisindione: Khi sử dụng glucosamine cùng có thể khiến bạn dễ bị chảy máu hơn. Nếu có bất kỳ dấu hiệu chảy máu bất thường hoặc bầm tím, máu xuất hiện trong nước tiểu bạn nên thông báo ngay cho bác sĩ điều trị.

Acetaminophen: Khi dùng đồng thời có thể làm giảm hiệu quả của cả 2 thuốc.

8 Lưu ý và thận trọng

8.1 Đối với phụ nữ mang thai

Khi nghiên cứu trên động vật thì glucosamine không gây quái thai. Tuy nhiên không có nhiều dữ liệu về việc sử dụng ở phụ nữ mang thai để biết nguy cơ của Glucosamine. Nghiên cứu cho rằng khả năng glucosamine đi qua nhau thai là rất hạn chế.

8.2 Đối với phụ nữ đang cho con bú

Không có thông tin nào liên quan đến sự xuất hiện của Glucosamine trong sữa mẹ. Một dẫn xuất của glucosamine là N-acetylglucosamine đây là một thành phần bình thường trong sữa mẹ. Tuy nhiên cần cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ có thể xảy ra cho trẻ bú mẹ. [4]

Bệnh nhân bị bệnh tiểu đường nên được sử dụng glucosamine thận trọng. [5]

9 Hàm lượng

Glucosamin lưu hành trên thị trường dưới nhiều dạng hàm lượng khác nhau, kết hợp hoặc không kết hợp với chondrotin. Dưới đây là một số sản phẩm phổ biến.

Glucosamine 750mg: trong mỗi viên nén chứa 750mg glucosamine sulfate trong đó glucosamine là 600mg. Mỗi ngày uống từ 1-2 viên. Ngoài ra còn bổ sung thêm Vitamin C cần thiết cho sự hình thành Collagen ở mô sụn.

Sulfate de glucosamine: Mỗi viên nén chứa 750mg glucosamine sulfate, liều khuyến cáo là từ 1-2 viên mỗi ngày. Sản phẩm không chứa natri do đó không làm gia tăng lượng muối trong cơ thể.

Viên dưỡng khớp Glucosamine Orihiro của Nhật Bản: hàm lượng trong 10 viên là 1500mg, uống 10 viên/ngày chia 2 lần. Nhược điểm của loại này là hàm lượng trong 1 viên thấp do đó phải uống nhiều viên cùng lúc, tuy nhiên mỗi viên lại được bào chế với kích thước khá nhỏ.

Krikland Glucosamine HCl 1500mg with MSM 1500mg: Ngoài thành phần là glucosamine thì sản phẩm còn chứa MSM có tác dụng điều trị các cơn đau.

Schiff glucosamine 2000mg với thành phần là glucosamin hydroclorid có khoảng 83% glucosamin trong khi glucosamin trong glucosamin sulfate chỉ chiếm khoảng 65%. Thêm vào đó, sản phẩm còn được bổ sung Hyaluronic Acid giúp ngăn ngừa thoái hóa, làm trơn tru các mô khớp.

Glucosamine 2000mg được bổ sung thêm collagen type II giúp giúp nuôi dưỡng sụn khớp.

Glucosamine Extract: Với giá khoảng 245.000 đồng cho 100 viên, thành phần trong 2 viên tương ứng với 3200mg glucosamine và 1500mg chondrotin, liều thông thường là 1 viên/ngày. Là sản phẩm của Mỹ chứa Omega 3 giúp làm giảm mỡ máu, từ đó hạn chế sự hình thành cục máu đông.

Glucosamine 3200mg: Thành phần trong 3 viên là 3200mg glucosamine, 1200mg chondrotin. Liều thông thường là 1 viên/ngày. Việc kết hợp glucosamine và chondrotin làm tăng hiệu quả của glucosamine, giảm cảm giác đau trong bệnh viêm khớp. Sản phẩm không ảnh hưởng đến dạ dày, không gây táo bón.

10 Một số chú ý khi sử dụng glucosamine

Glucosamin tồn tại dưới 3 dạng chính như đã đề cập ở trên. Tuy nhiên chỉ có dạng muối sulfat được sử dụng nhiều nhất trong các nghiên cứu và mang lại hiệu quả điều trị. Còn với 2 dạng còn lại chưa được nghiên cứu, do đó cán bộ y tế cần chú ý tới chi tiết này để có hướng dẫn điều trị tốt nhất cho bệnh nhân.

Bạn nên thông báo cho bác sĩ điều trị tất cả các bệnh đang mắc và các thuốc đang sử dụng trước khi bạn muốn dùng glucosamine.

11 Tài liệu tham khảo

^ Tác giả Stephanie Harrison-Muñoz, Valentina Rojas-Briones, Sebastián Irarrázaval (Ngày đăng 15 tháng 3 năm 2017). Is glucosamine effective for osteoarthritis?, PubMed. Truy cập ngày 24 tháng 8 năm 2022.

^ Tác giả: Chuyên gia của Arthritis Australia (Ngày đăng: tháng 2 năm 2018). Glucosamine and chondroitin, Arthritis Australia. Truy cập ngày 24 tháng 8 năm 2022.

^ Tác giả: By Mayo Clinic Staff (Ngày đăng: ngày 12 tháng 11 năm 2020). Glucosamine, Mayoclinic. Truy cập ngày 24 tháng 8 năm 2022.

^ Nhóm tác giả của Drugs.com (Ngày đăng 5 tháng 8 năm 2022). Glucosamine use while Breastfeeding, Drugs.com. Truy cập ngày 24  tháng 8 năm 2022.

^ Nhóm tác giả của Drugs.com (Ngày đăng 5 tháng 8 năm 2022). Glucosamine, Drugs.com. Truy cập ngày 24  tháng 8 năm 2022.