Asiaticoside (Acid Asiatic)
3 sản phẩm
DS. Nguyễn Phúc Dược sĩ lâm sàng - Đại học Dược Hà Nội
Ngày đăng:
Cập nhật:
Bài viết này không nằm trong Dược thư quốc gia Việt Nam 2022 lần xuất bản thứ 3
Asiaticoside là một hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong cây Centella Asiatica (Rau má) có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, chống oxy hoá,... Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi tới quý bạn đọc các thông tin về hoạt chất Asiaticoside.
1 Asiaticoside là gì?
Tên chung quốc tế: Asiaticoside.
Công thức hoá học: C48H78O19.
Là một hợp chất chiết xuất từ thiên nhiên trong thực vật Rau Má còn có tên gọi khác là Emdecassol và Madecassol. Với hàm lượng cao nhất trong rau má thì bản chất của Asiaticoside là một một Saponin triterpenoid với đặc tính nhũ hóa cùng khả năng giữ nước trên da tương đối mạnh.
2 Chiết xuất Asiaticoside từ rau má
Từ rau má, có thể sử dụng một trong 4 phương pháp chiết xuất rau má dưới đây để thu được hoạt chất Asiaticoside:
| Chiết bằng dung môi thông thường có gia nhiệt | 3g Rau má cho vào dung môi metanol (64°C), nước (100°C), Ethanol (78°C). Sau đó đun nóng trong 5h để chiết Asiaticoside. |
| Chiết xuất dung môi thông thường | 3g Rau má hòa tan với 100ml hỗn hợp ethanol, nước, ethanol sau đó khuấy 1200 vòng trên phút trong 24h. Hoạt chất chính Asiaticoside sẽ hòa tan vào dung môi chiết. |
| Chiết xuất etanol | Lá Rau má được sấy khô ở nhiệt độ 40°C, sau đó nghiền thành bột thô. Bột thô ngâm với ethanol 95%. Sau ba ngày, phần nổi phía trên thu thập. Dung môi sau đó được làm bay hơi và chiết xuất được lưu trữ bảo quản ở -20°C |
| Chiết bằng soxlet | 3g Rau má cho vào dung môi metanol, etanol, nước và đun sôi trong 5 giờ ở điểm sôi của mỗi dung môi. |
3 Dược lý và cơ chế tác dụng
Asiaticoside thủy phân thành đường và Asiatic Acid – sản phẩm trao đổi chất chịu trách nhiệm trong việc chữa bệnh.
Tác động lên một số tế bào biểu bì, kích thích sừng hóa, kích hoạt quá trình phân chia tế bào và kích thích sự tổng hợp Collagen của mô liên kết, làm nhanh lành vết thương ngoài da, tăng tốc độ chữa lành vết thương, tăng cường chất chống oxy hóa,vị trí vết thương, tăng cường da và tăng cung cấp máu cho khu vực bị thương.
Với tim mạch, Asiaticoside kích thích sự bài tiết nitric oxide (NO) của mô để làm giãn nở vi động mạch cùng mao quản, lượng máu di chuyển qua mô được nhiều hơn nên có khả năng chấm dứt được các cơn đau tim.
4 Công dụng của Asiaticoside
Asiaticoside có khá nhiều công dụng cho cơ thể con người từ bệnh lý bên trong và bên ngoài cơ thể:
| Đối với làm đẹp | Dưỡng ẩm dồi dào cho làn da | Chống oxy hóa giúp làm chậm các quá trình lão hóa và cấp ẩm toàn diện cho da. Không những thế, chúng còn thúc đẩy khả năng tái tạo tế bào, kích thích tăng sinh collagen giúp cải thiện kết cấu cho da thêm căng mịn, tươi trẻ. |
Trị mụn hoàn hảo | Khả năng giảm mụn nhờ Saponin – Thành phần có tính kháng viêm, giảm sưng hoàn hảo. | |
| Phục hồi và tái tạo tế bào | Thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào nhanh chóng, tăng cường hàng rào bảo vệ da tối ưu. Vì thế thành phần này được tin tưởng và sử dụng rất nhiều để làm dịu da đang kích ứng hoặc phục hồi da bỏng rát sau đi nắng. Với khả năng thúc đẩy lưu thông mạch máu cùng tính kháng khuẩn ức chế viêm nhiễm là một sự lựa chọn tuyệt vời cho da nhạy cảm và da mụn, thậm chí phù hợp với da bị bệnh rosacea – chứng đỏ mặt trên da. | |
| Làm sáng và đều màu da | Xóa mờ thâm mụn và làm sáng da. Thâm mụn là vấn đề phổ biến mà hầu như ai cũng đều từng gặp phải. Vết thâm xuất hiện do lượng hắc sắc tố melanin trong cơ thể tăng sinh quá mức khi làn da đang bị tổn thương. | |
| Đối với một số bệnh lý | Tim mạch | Điều trị và phòng bệnh tĩnh mạch ở các chi dưới như giãn tĩnh mạch, trĩ, phù tĩnh mạch chân, giảm cholesterol máu, nên cũng có tác dụng rất tốt với tim mạch. |
| Đái tháo đường tuyp II | Giảm nồng độ đường máu trên chuột Tăng cường chức năng mao mạch, hạn chế biến chứng loét hoặc viêm mao mạch ở những bệnh nhân đái tháo đường tuyp II. Ức chế hoạt động enzym αamylase và β-glucosidase gây tăng đường huyết. | |
| Thần kinh | Giúp cho tế bào thần kinh, não bộ hoạt động tích cực hơn, làm giảm căng thẳng tâm lý, tăng khả năng tập trung tư tưởng và giúp cải thiện trí nhớ của người già. | |
| Điều trị loét dạ dày – tá tràng do stress | ||
| Ung thư | Chống oxy hóa theo cơ chế tự nhiên, giúp cơ thể chống lại stress oxy hóa, các rối loạn DNA, ngăn chặn quá trình ung thư hóa. | |
| Một số bệnh về da như bệnh phong, vảy nến,...; viêm ứ ở bệnh nhân xơ gan. | ||
5 Chống chỉ định của Asiaticoside
Mẫn cảm với Asiaticoside.
6 Liều dùng và cách dùng của Asiaticoside
Tuỳ vào chế phẩm chiết xuất Asiaticoside ở mỹ phẩm, thuốc, thực phẩm chức năng,... theo công dụng khác nhau nên sử dụng theo khuyến cáo của nhà sản xuất và hướng dẫn của cán bộ y tế có chuyên môn.
==>> Xem thêm về hoạt chất: [CHÍNH HÃNG] Kem trị rạn da Glyderm Stretch Mark Cream 60ml.
7 Tác dụng không mong muốn của Asiaticoside
Chưa có báo cáo về những tác dụng ngoài ý muốn của Asiaticoside gây ra nên khi sử dụng có những dấu hiệu bất thường phải báo ngay cho bác sĩ để được xử trí kịp thời. Tuy nhiên ở thảo dược rau má chứa hoạt chất Asiaticoside khi sử dụng có thể gây ra một số tác dụng phụ như: rối loạn tiêu hóa, ngộ độc vì vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm như nhiễm khuẩn, nhiễm thuốc bảo vệ thực vật…
8 Tương tác thuốc của Asiaticoside
Chưa có báo cáo về những tương tác của Asiaticoside gây ra nên khi sử dụng có kết hợp với sản phẩm nào mà xảy ra dấu hiệu bất thường phải báo ngay cho bác sĩ để được xử trí kịp thời.
==>> Mời quý bạn đọc xem thêm: Kem Glyderm Stretch Mark Cream 125ml điều trị rạn da.
9 Thận trọng khi sử dụng
Mặc dù là thành phần dịu nhẹ lành tính nhưng những người có tiền sử dị ứng hoặc dễ mẫn cảm với rau má nên tránh sử dụng hoặc uống rau má.
Không nên uống rau má quá nhiều trong một ngày vì dễ gây ra tình trạng tụt huyết áp hoặc ngộ độc.
Phụ nữ có thai, đang cho con bú thận trọng khi dùng.
10 Các dạng bào chế phổ biến của Asiaticoside
Asiaticoside được chiết xuất và bào chế dưới dạng nhiều chế phẩm như thuốc tiêm, thuốc uống, sản phẩm dùng ngoài da dạng dung dịch, kem, gel,... Sau đây là một số sản phẩm chứa hoạt chất Asiaticoside có tại Trung tâm thuốc Central Pharmacy:
11 Một số nghiên cứu về Asiaticoside
11.1 Asiaticoside đối với COVID-19
Giả thuyết: Asiaticoside có thể có tiềm năng điều trị để điều trị bệnh vi-rút corona 2019 (COVID-19). Với sự trợ giúp của dược lý mạng và kỹ thuật lắp ghép phân tử, nghiên cứu này đã thảo luận về cơ chế phân tử cơ bản của Asiaticoside trong điều trị COVID-19.
Kết quả: Asiaticoside có ái lực cao với các mục tiêu cốt lõi đó. Tác dụng có lợi của Asiaticoside đối với COVID-19 có thể là thông qua việc điều chỉnh nhiều mục tiêu liên quan đến miễn dịch hoặc viêm nhiễm và các lộ trình truyền tín hiệu.
11.2 Asiaticoside làm giảm quá trình tự thực và cải thiện trí nhớ ở mô hình chuột bị sa sút trí tuệ thông qua quá trình điều hòa lộ trình truyền tín hiệu mTOR
Asiaticoside ngăn chặn hiệu quả tình trạng suy giảm nhận thức do thiếu máu cục bộ não và tổn thương tế bào thần kinh ở chuột. Hơn nữa, quá trình tự thực bị ức chế và con đường mTOR được kích hoạt ở chuột bị thiếu máu não khi điều trị bằng asiaticoside. Do đó, asiaticoside có thể cần được nghiên cứu thêm như một tác nhân trị liệu để điều trị chứng sa sút trí tuệ.
12 Tài liệu tham khảo
1. Chuyên gia của PubChem, cập nhập ngày 16 tháng 04 năm 2023. Asiaticoside, PubChem. Truy cập ngày 21 tháng 04 năm 2023.
2. Jia Huang , cập nhập tháng 02 năm 2022. Network pharmacology and molecular docking analysis reveals the mechanism of asiaticoside on COVID-19, Pubmed. Truy cập ngày 21 tháng 04 năm 2023.
3. Min Guo, cập nhập tháng 09 năm 2021. Asiaticoside reduces autophagy and improves memory in a rat model of dementia through mTOR signaling pathway regulation, Pubmed. Truy cập ngày 21 tháng 04 năm 2023.
