Amylase (α-Amylase/ Fungal Diastase)

Bài viết này không nằm trong Dược thư quốc gia Việt Nam 2022 lần xuất bản thứ 3

Amylase là một loại enzyme thủy phân quan trọng của hệ tiêu hóa được sử dụng trong lâm sàng nhằm mục đích làm chất xúc tác cho quá trình tiêu hóa tinh bột ở ruột non cũng như trong các ngành công nghiệp. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin về Amylase.

1 Tổng quan về enzyme Amylase: Alpha Amylase là thuốc gì?

1.1 Fungal Diastase là gì? Enzyme Amylase là gì?

Alpha Amylase hay Fungal Diastase là dạng tồn tại chính của enzyme Amylase (ngoài ra còn có các dạng Beta-Amylase, Gamma Amylase) ở người và động vật có vú.

Ngoài ra, enzyme này còn được tìm thấy trong các hạt chứa tinh bột hay một số loại nấm...

Hình cấu tạo của Alpha Amylase:

1.2 Cơ chế của enzyme Amylase

Alpha Amylase thủy phân các liên kết α của các polysaccharide lớn như tinh bột và glycogen, tạo ra các chuỗi ngắn hơn, dextrin và maltose. Chúng nội thủy phân các liên kết (1→4)-α- D -glucosidic trong các polysaccharide chứa ba hoặc nhiều đơn vị D -glucose liên kết với (1→4).

1.3 Sinh lý Amylase: Chỉ số Amylase là gì? Xét nghiệm Amylase là gì?

Mặc dù được tìm thấy trong nhiều mô, Amylase nổi bật nhất trong dịch tụy và nước bọt (ptyalin), mỗi loại đều có dạng đồng phân riêng của Alpha Amylase ở người. Chúng hoạt động khác nhau khi tập trung đẳng điện và cũng có thể được tách ra trong thử nghiệm bằng cách sử dụng các kháng thể đơn dòng cụ thể . Ở người, tất cả các dạng đồng phân Amylase đều liên kết với nhiễm sắc thể 1p 21.

Xét nghiệm Amylase máu hay nước tiểu nhằm chẩn đoán các bệnh lý có liên quan đến tuyến tụy hay các tuyến có liên quan, đặc biệt là viêm tụy cấp. Chỉ số Amylase của những bệnh nhân này tăng rất cao so với chỉ số Amylase máu bình thường là 22 - 80 U/L.

Tuy nhiên, viêm tụy cấp không tăng Amylase cũng xảy ra ở khoảng 50% bệnh nhân viêm tụy do tăng triglycerid máu và khoảng 20% bệnh nhân viêm tụy do rượu.

2 Alpha-Amylase có tác dụng gì?

2.1 Dược lực học

Amylase được tìm thấy trong nước bọt được gọi là ptyalin, chúng và phân hủy tinh bột thành maltose và dextrin. Nó sẽ phá vỡ các phân tử tinh bột lớn, không hòa tan thành tinh bột hòa tan (amylodextrin , erythrodextrin và achrodextrin) tạo ra liên tiếp các loại tinh bột nhỏ hơn và cuối cùng là maltose.

Alpha Amylase tuyến tụy ngẫu nhiên cắt các liên kết glycosid α(1-4) của amyloza để tạo ra dextrin , maltose hoặc maltotriose. Nó áp dụng cơ chế dịch chuyển kép với việc duy trì cấu hình dị thường.

2.2 Cơ chế tác dụng 

Hoạt động của Amylase được thực hiện bằng cách thủy phân các liên kết alpha 1-4 trong polysacarit của ba đơn vị Glucose liên kết trở lên. Các liên kết alpha 1-6 không bị thủy phân và do đó, tinh bột chỉ bị khử thành các hợp chất có phân tử thấp hơn.

3 Chỉ định - Chống chỉ định của Amylase

3.1 Những ứng dụng trong lâm sàng của Amylase

Alpha Amylase được ứng dụng vô cùng rộng rãi:

Dùng để sản xuất dược phẩm hay thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung

Trong công nghiệp, Amylase có ứng dụng quan trọng trong ngành công nghiệp sản xuất bia, chăn nuôi, sản xuất đường, bột ngọt, tương hay trong công nghiệp thực phẩm để sản xuất bánh mì. Ngành công nghiệp dệt may sử dụng Alpha Amylase để rũ hồ vải, làm vải mềm mịn...

3.2 Chống chỉ định

Chống chỉ định với những người viêm tụy cấp hay đang gặp phải tình trạng chỉ số Amylase trong cơ thể cao bất thường

4 Liều dùng - Cách dùng của Amylase

4.1 Liều dùng 

Sử dụng các sản phẩm bổ sung, thực phẩm chức năng, thuốc có chứa Amylase theo liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất hay theo chỉ định của bác sĩ

4.2 Cách dùng 

Sản phẩm có chứa Amylase trong các thực phẩm bổ sung, thuốc... thường được dùng bằng đường uống.

==>> Xem thêm về hoạt chất: Bambuterol điều trị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản

5 Tác dụng không mong muốn của Amylase

Alpha Amylase thường được tìm thấy trong cơ thể và hiếm khi xảy ra tác dụng không mong muốn khi sử dụng.

Tuy nhiên, nếu sử dụng sản phẩm có chứa Amylase và gặp phải tác dụng phụ nghi ngờ là tác dụng không mong muốn của Amylase, bạn nên liên hệ với bác sĩ để được tư vấn.

6 Tương tác thuốc của Amylase

Chưa có nghiên cứu báo cáo về những tương tác mà sản phẩm chứa Amylase gây ra. Nhưng để đảm bảo an toàn hãy báo với bác sĩ những loại thuốc, thực phẩm chức năng đang sử dụng cho bác sĩ biết để theo dõi và xử trí biến chứng kịp thời.

==>> Mời quý bạn đọc xem thêm: Bleomycin: Kháng sinh glycopeptid trị ung thư - Dược thư Quốc Gia 2022

7 Thận trọng khi sử dụng Amylase

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng, không sử dụng sản phẩm chứa Amylase sai mục đích hoặc khi sản phẩm đã hết hạn, mốc thì không dùng.

Sản phẩm chứa Amylase chưa ghi nhận có tác dụng không mong muốn ảnh hưởng đến khả năng lái xe và vận hành máy móc, vì vậy, sau khi sử dụng, bạn có thể lái xe và vận hành máy móc bình thường.

Bảo quản: Ở nơi thoáng mát, tránh nhiệt độ và độ ẩm cao, nhiệt độ nên dưới 30 độ C, để xa tầm tay trẻ em.

8 Các câu hỏi thường gặp về Amylase

8.1 Có nên sử dụng Amylase cho trẻ em không?

Những trẻ hay gặp rối loạn tiêu hóa, khó tiêu, đầy hơi, nôn trớ... có thể sử dụng men tiêu hóa chứa Enzyme Amylase khi cần thiết giúp hỗ trợ tiêu hóa cho trẻ, giảm biếng ăn, tạo cảm giác thèm ăn cho bé.

Tuy nhiên, bạn nên lựa chọn những sản phẩm phù hợp với trẻ và sử dụng đúng liều lượng theo khuyến cáo của nhà sản xuất hay theo chỉ định của bác sĩ.

8.2 Phụ nữ có thai và cho con bú có dùng được Amylase không?

Bà bầu và mẹ cho con bú có thể sử dụng sản phẩm có chứa Amylase khi gặp các tình trạng rối loạn tiêu hóa, ăn không tiêu. Tuy nhiên, bạn nên lựa chọn sản phẩm phù hợp, có khuyến cáo dùng cho phụ nữ mang thai và cho con bú. Khi sử dụng nên dùng đúng liều lượng và cách dùng được nhà sản xuất khuyến cáo.

9 Cập nhật thông tin về nghiên cứu mới của Amylase

Khả năng ức chế α-Amylase và α-Glucosidase của bã nho: Đánh giá

Ngành công nghiệp sản xuất rượu vang tạo ra hàng tấn chất thải hàng năm và bã nho (GP) là chất thải quan trọng nhất. GP được công nhận về giá trị dinh dưỡng và là nguồn cung cấp các hợp chất có hoạt tính sinh học hữu ích cho sức khỏe con người. Đánh giá này nhấn mạnh tầm quan trọng của GP như một nguồn có thể có của các chất ức chế α-amylase và α-glucosidase trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường, đặc biệt là bệnh tiểu đường loại 2 (T2DM).

Các nghiên cứu sơ bộ trong ống nghiệm đã xác nhận hoạt tính sinh học này; tuy nhiên, cần có thêm thông tin để cho phép sử dụng GP cụ thể như một thành phần chức năng trên thị trường các sản phẩm được khuyên dùng cho người mắc bệnh tiểu đường.

10 Các dạng bào chế phổ biến của Amylase

Alpha Amylase đã đươc bào chế ở dạng bột, dung dịch, hay siro hoặc dạng viên...

Một số sản phẩm chứa Amylase có mặt trên thị trường hiện nay là: Dona Canxi Nano D&K, Soki miter, Cốm vi sinh Bifimed, Medu Kid, Bioenzyme – TD, Zinsnu, Anphakids Gold, Lalumax, Peptifiz, ZinPiotic, E-zyms KID, Creon 25000, Táo Nhi,…

Hình ảnh các sản phẩm có Amylase:

11 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả: Chuyên gia Drugbank (Cập nhật ngày 21 tháng 05 năm 2021). Pancrelipase amylase, Drugbank. Truy cập ngày 29 tháng 08 năm 2023.
2. Tác giả: Miluska Cisneros-Yupanqui và cộng sự (Ngày đăng: ngày 30 tháng 08 năm 2022). The α-Amylase and α-Glucosidase Inhibition Capacity of Grape Pomace: A Review, Pubmed. Truy cập ngày 29 tháng 08 năm 2023