Quả Hồng (Diospyros kaki)

Quả Hồng được biết đến là loại quả với nhiều tác dụng có lợi cho sức khỏe như cải thiện sức khỏe của tim, da và thị lực. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy xin gửi đến bạn đọc những thông tin về loại trái cây này.

1 Giới thiệu về Quả Hồng

Quả Hồng là loại quả rụng lá nhiệt đới có nhiều xơ có tên khoa học là Diospyros kaki, thuộc họ Thị - Ebenaceae.

Quả hồng không quá phổ biến trong cộng đồng châu Âu nhưng nhu cầu của nó ngày càng tăng do nhận thức của người tiêu dùng về tiềm năng tăng cường sức khỏe của loại trái cây này.

1.1 Đặc điểm thực vật

1.2 Đặc điểm sinh thái và phân bố

Hồng thường được trồng ở các vùng ấm áp trên thế giới bao gồm Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ và Ý. Nhìn chung, có hơn 400 loài hồng được trồng trên thế giới. Hồng là loại cây ưa ánh sáng, không kén đất, phát triển ở mực nước ngầm thấp (dưới 1m), pH đất từ 5 - 5,5, lượng mưa trung bình năm từ 500 - 18.00mm, để đạt năng suất cao phải bón cân đối đủ loại phân. 

Trong giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây cần nhiệt độ khác nhau với sự chênh lệch nhiệt độ các lớn thì chất lượng quả thu được càng ngon và đẹp. Cụ thể:

• Khi hạt nảy mầm ở 13 - 17 độ C
• Giai đoạn phát triển cây từ 26 - 30 độ C
• Thời kỳ phân hóa mầm hoa, cây cần khoảng 800 giờ ngủ nghỉ ở nhiệt độ 8 - 11 độ C
• Nở hoa từ 20 - 22 độ C
• Phát triển quả 26 - 27 độ C
• Quả chín khoảng 18 - 24 độ C. 

1.3 Thu hoạch và chế biến bảo quản

Cây hồng có khả năng chống chịu sâu bệnh khá, phân cành khỏe. Trong 1 năm, cây có 3 lần ra hoa kết trái. Thông thường ra hoa vào thangs 2-3 hàng năm và đến tháng 9-10 có thể thu quả. Quả sau khi thu hái xử lý đơn giản, bảo quản và vận chuyển đi xa.

2 Thành phần hóa học và giá trị dinh dưỡng

2.1 Giá trị dinh dưỡng

Trong lá và quả hồng, một số thành phần đặc biệt phổ biến như proanthocyanidins, Flavonoid oligomers, tannin, axit phenolic và catechin,.. Carotenoid và tannin là những phần có ý nghĩa quan trọng. Hàm lượng chất xơ và các hợp chất phenolic có trong lá hồng khô đã được nghiên cứu và chứng minh vai trò có lợi đối với sức khỏe con người.

2.2 So sánh phân tích hóa học của quả hồng tươi và sau khi chế biến

Hồng tươi và hồng khô là sản phẩm dinh dưỡng quan trọng, có hàm lượng đường cao, là nguồn cung cấp năng lượng như Glucose và fructose. Hầu hết chất khô chuyển thành đường đơn, glucose và Fructose, có nhiều nhất trong quả hồng. Hàm lượng Vitamin C trong quả hồng tươi dao động từ 85,63 – 102,47 mg/100 g hoặc 460,872 – 541,24 mg/100 g tính theo trọng lượng khô. Trong quả hồng khô hàm lượng vitamin C nằm trong khoảng 103,78 - 112,68 mg/100 g hoặc 509,225 - 545,137 mg/100 g tính theo trọng lượng khô. Nói chung, quả hồng là nguồn cung cấp axit ascorbic (vitamin C) tốt và cũng cung cấp đường carotene (pro-vitamin A), chất xơ thô và khoáng chất, đặc biệt là Kali. Và hơn hết hàm lượng của các chất ở trong quả hồng tươi đều cao hơn bao gồm cả glucose và fructose.

3 Tác dụng của Quả hồng

3.1 Bảo vệ tim mạch

Một nghiên cứu của Buelga et al. vào năm 2000 cho thấy proanthocyanidin hoạt tính sinh học trong quả hồng có thể giúp giảm huyết áp. Nó cũng có thể làm giảm nguy cơ kết tập tiểu cầu và do đó làm giảm sự xuất hiện của huyết khối. Huyết khối xảy ra khi cục máu đông làm tắc nghẽn động mạch hoặc tĩnh mạch. Quả hồng cũng có thể tăng cường sản xuất oxit nitric trong cơ thể, điều này có thể làm thư giãn các mạch máu hơn nữa để cải thiện lưu lượng máu. Bằng những cách này, quả hồng có thể có lợi trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Tuy nhiên, vẫn chưa có nhiều nghiên cứu hơn về con người để kiểm tra tác dụng của quả hồng đối với bệnh tim.

3.2 Giảm cholesterol

Một nghiên cứu của Gorinstein et al. vào năm 2000 trên chuột cho rằng quả hồng có thể làm giảm mức cholesterol xấu và chất béo trung tính. Điều này có thể là do chất chống oxy hóa như lycopene và epigallocatechin-3-O-gallate (EGCG). Tuy nhiên, đây là dữ liệu từ các nghiên cứu trên động vật và các nghiên cứu sâu hơn về con người vẫn chưa được thực hiện.

3.3 Hỗ trợ thị lực 

100g quả hồng chứa 32% lượng Vitamin A được khuyến nghị hàng ngày. Vitamin A giúp duy trì và cải thiện thị lực. Nó giúp tạo ra một loại protein gọi là rhodopsin trong mắt. Ngoài ra, vitamin A cần thiết cho hoạt động bình thường của rhodopsin. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin A cũng ngăn ngừa các rối loạn thị lực như đục thủy tinh thể. 

Ngoài ra, các gốc tự do có thể gây tổn thương tế bào ở mắt và các mô xung quanh. Vì vậy, để ngăn chặn điều này, người ta phải tiêu thụ thực phẩm giàu chất chống oxy hóa. Các chất chống oxy hóa như Vitamin C, carotenoids và flavonoid có thể làm giảm các gốc tự do trong cơ thể. Vì vậy, chúng có thể ngăn ngừa những tổn thương tiềm tàng cho mắt. 

3.4 Cải thiện sức khỏe làn da

Quả hồng được sử dụng như một phương thuốc chữa các vấn đề về da. Chẳng hạn như mụn nhọt, sẹo, vết thâm, sắc tố không đồng đều và bệnh chàm. Chất lượng này là do đặc tính chống viêm, chất chống oxy hóa và các hợp chất hoạt tính sinh học có trong quả hồng. 

Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng chúng có thể ngăn ngừa tình trạng viêm da do tổn thương do ánh nắng mặt trời. Các chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào do các gốc tự do và tia UV gây ra. Vì vậy, điều này có thể làm chậm quá trình lão hóa ở da và ngăn ngừa nếp nhăn sớm. Các chất chống oxy hóa cũng làm đều màu da bằng cách giảm các đốm đen. Những vết thâm này có thể do sẹo do mụn trứng cá và các vết thương nhỏ trên da gây ra.

3.5 Giảm viêm

Quả hồng là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa tuyệt vời như Vitamin C. Ngoài ra, chúng còn chứa một lượng lớn Vitamin A và flavonoid. Các hợp chất này có tác dụng chống viêm. Có nghĩa là chúng giúp giảm viêm trong cơ thể chúng ta. Viêm là một cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các chất chống oxy hóa như Vitamin C hoạt động bằng cách giảm các protein gây viêm trong cơ thể chúng ta. Tình trạng viêm kéo dài có thể dẫn đến viêm khớp, tiểu đường và bệnh tim. Vì vậy, việc tiêu thụ thực phẩm chống viêm là điều cần thiết.

3.6 Chống ung thư

Quả hồng có đặc tính chống ung thư mạnh. Chúng có thể làm giảm sự phát triển và lây lan của nhiều loại bệnh ung thư. Ví dụ, một nghiên cứu cho thấy tác dụng gây độc tế bào của chiết xuất quả hồng đối với các dòng tế bào ung thư đại trực tràng. Do đó, điều này ngụ ý rằng các hợp chất hoạt tính sinh học trong quả hồng có thể tiêu diệt các tế bào ung thư này và ngăn chúng lây lan. 

Hiện tượng này là do lượng chất chống oxy hóa và các hợp chất hoạt tính sinh học có trong quả hồng cao. Những hợp chất này ngăn chặn chu kỳ tế bào trong tế bào ung thư, dẫn đến chết tế bào. Vì vậy, quả hồng cho thấy khả năng đầy hứa hẹn chống lại sự hình thành và lây lan của ung thư. Ngoài ra, nó còn có thể làm giảm nguy cơ mắc nhiều loại bệnh ung thư. 

3.7 Quản lý cân nặng

Do lượng calo ít và chất béo đồng thời mang lại vị ngọt vừa ý nên quả hồng đã trở thành một lựa chọn thay thế lành mạnh hơn cho các món ăn nhẹ có hàm lượng calo cao. Đồng thời, quả hồng là nguồn cung cấp chất xơ tốt, giúp thúc đẩy cảm giác no và giảm ăn quá nhiều. Hàm lượng chất xơ cũng hỗ trợ điều chỉnh lượng đường trong máu, ngăn ngừa sự tăng vọt và đột ngột có thể dẫn đến cảm giác thèm ăn. Cuối cùng, quả hồng chứa một lượng nước vừa phải, góp phần bù nước và có thể giúp kiềm chế cơn đói. Bao gồm quả hồng như một phần của chế độ ăn uống cân bằng có thể hỗ trợ quản lý cân nặng.

3.8 Hỗ trợ hệ thống miễn dịch

Hàm lượng vitamin C trong quả hồng giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp bảo vệ cơ thể chống lại nhiễm trùng và bệnh tật. Nó cũng tăng cường sản xuất Collagen, rất cần thiết cho làn da, xương và các mô liên kết khỏe mạnh.

3.9 Giúp hệ tiêu hóa

Quả hồng chứa chất xơ, giúp thúc đẩy hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Hàm lượng chất xơ bổ sung số lượng lớn vào phân, giúp ngăn ngừa táo bón và thúc đẩy nhu động ruột thường xuyên. Nó cũng hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn đường ruột có lợi, rất cần thiết cho quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng hợp lý. 

Hơn nữa, quả hồng có chứa tannin, có đặc tính làm se có thể làm dịu và giảm bớt các triệu chứng tiêu chảy. Sự kết hợp giữa chất xơ và tannin trong quả hồng có thể giúp điều chỉnh nhu động ruột, cải thiện sức khỏe tiêu hóa và góp phần mang lại sức khỏe tổng thể cho Đường tiêu hóa khi được kết hợp vào chế độ ăn uống cân bằng.

3.10 Đặc tính chống oxy hóa

Hàm lượng chất chống oxy hóa trong quả hồng đóng một vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe tốt. Chất chống oxy hóa, chẳng hạn như vitamin C và Beta-carotene, giúp bảo vệ cơ thể chống lại stress oxy hóa do các gốc tự do gây ra. Sự bảo vệ này rất quan trọng để duy trì hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, giảm viêm và ngăn ngừa các bệnh mãn tính như bệnh tim và một số bệnh ung thư. 

Ngoài ra, chất chống oxy hóa còn thúc đẩy sức khỏe làn da bằng cách chống lại tác động lão hóa và hỗ trợ sản xuất collagen. Bao gồm quả hồng trong chế độ ăn uống của bạn có thể tăng lượng chất chống oxy hóa, góp phần mang lại sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc các tình trạng sức khỏe khác nhau.

4 Một số lưu ý khi ăn quả Hồng

Với những công dụng tuyệt vời mà quả Hồng đem lại với sức khỏe con người, người dùng nên lưu ý một vài điều để tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

• Sử dụng hồng khi đã chín
• Không ăn quả hồng khi còn xanh do vỏ hồng chứa hàm lượng tanin cao. Vậy nên, có thể gọt vỏ hồng khi sử dụng.
• Để giảm thiểu hình thành các cục bã dị vật trong dạ dày, khuyến cáo không sử dụng hồng khi đói mà ăn vào sau khi dùng bữa khoảng 1 giờ.
• Không ăn hồng với thực phẩm có hàm lượng đạm cao để hạn chế việc tiêu hóa chậm và vón thành bã thức ăn.

5 Bài thuốc Y học cổ truyền từ quả Hồng

5.1 Bài thuốc trị tăng huyết áp

Lấy quả hồng tươi ép lấy nước (thị tất), hoà với sữa hoặc nước cơm uống, ngày uống 3 lần, mỗi lần nửa chén. Có tác dụng dự phòng "trúng phong" (tai biến mạch máu não) do tăng huyết áp.

5.2 Bài thuốc chữa chứng ưa chảy máu 

Hồng khô 30g, ngó Sen 30g, hoa Kinh Giới 15g, đem sắc uống. Khi uống hoà thêm 10ml Mật Ong, mỗi ngày 1 thang, liên tục trong 15 ngày (một liệu trình), nghỉ vài ngày rồi lại uống tiếp liệu trình khác cho tới khi khỏi.

5.3 Bài thuốc chữa tiểu tiện ra máu 

Lấy tai hồng đem thiêu tồn tính (rang to lửa hoặc đốt cho đến khi mặt ngoài cháy đen như than, nhưng bên trong vẫn giữ nguyên màu), sau đó nghiền mịn, cất đi dùng dần. Ngày uống 2 lần vào lúc đói bụng, mỗi lần 6g, chiêu bột thuốc bằng nước cơm hoặc cháo loãng.

5.4 Bài thuốc kiết lỵ, viêm ruột

Lấy hồng khô thái nhỏ, phơi khô, sao vàng rồi tán thành bột mịn để uống dần, ngày uống 3 lần, mỗi lần 5g, chiêu bằng nước đun sôi.

5.5 Bài thuốc lưỡi, môi lở loét

Lấy thị sương 10g, Bạc Hà 5g, hai thứ trộn lẫn với nhau đem nghiền mịn, bôi vào chỗ môi bị lở, rất mau khỏi. Hoặc chỉ cần lấy thị sương ngày bôi 3 lần vào chỗ bị lở, vài ngày cũng sẽ khỏi.

6 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả Masood Sadiq Butt và cộng sự, ngày đăng báo năm 2015. Persimmon (Diospyros kaki) fruit: hidden phytochemicals and health claims, pmc. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2023.
2. Tác giả Rosa Direito và cộng sự, ngày đăng báo năm 2021. From Diospyros kaki L. (Persimmon) Phytochemical Profile and Health Impact to New Product Perspectives and Waste Valorization, pmc. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2023.