Liên Mộc (Symphytum officinale L.)

Liên Mộc được biết đến là dược liệu được sử dụng trên da để điều trị vết thương và giảm viêm do bong gân và gãy xương. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy xin gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết về dược liệu này.

1 Giới thiệu về Liên Mộc

Cây Liên Mộc có tên khoa học là Symphytum officinale L., thuộc họ Vòi voi (Boraginaceae).

1.1 Đặc điểm thực vật

Liên Mộc có thân dày, có lông và cao từ 2 đến 5 feet. Hoa của nó có màu tím xỉn, xanh lam hoặc trắng và mọc dày đặc thành cụm. Lá có hình thuôn dài và thường trông khác nhau tùy thuộc vào vị trí của chúng trên thân. Các lá phía dưới rộng ở gốc và thuôn nhọn ở hai đầu trong khi các lá phía trên rộng và chỉ hẹp ở hai đầu. Rễ có bên ngoài màu đen và bên trong có thịt màu trắng chứa đầy nước.

1.2 Đặc điểm phân bố

Liên Mộc là một loại cây bụi lâu năm có nguồn gốc từ Châu  u và một số vùng ở Châu Á. Thích đất ẩm, có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ. Liên Mộc có thể trồng được ở nhiều loại đất như đất cát, đất phù sa và cả đất sét. Do rễ cây có thể cắm sâu đến 2 mét nên trong điều kiện môi trường nghèo dưỡng chất thì Liên Mộc vẫn có thể phát triển nhờ khả năng lấy dinh dưỡng từ sâu dưới lòng đất.

1.3 Bộ phận sử dụng

Bộ phận dùng: Lá hoặc các bộ phận khác của cây trồng trên mặt đất.

2 Thành phần hóa học

Các thành phần xác định hoạt động chính của chiết xuất rễ cây Liên Mộc và cơ chế hoạt động phân tử của nó vẫn chưa được làm rõ hoàn toàn. Allantoin và axit rosmarinic có lẽ có tầm quan trọng đặc biệt đối với tác dụng dược lực học của nó. 

Thành phần của rễ cây Liên Mộc bao gồm 0,6–4,7% allantoin, chất nhầy polysaccharide dồi dào (khoảng 29%) bao gồm các đơn vị Fructose và Glucose, các axit phenolic như axit rosmarinic (lên đến 0,2%), axit chlorogen (0,012%) cũng như axit caffeic (0,004%) và axit caffeic α-hydroxy, glycopeptide và axit amin. Liên Mộc chứa các chất giúp tái tạo da, bao gồm allantoin, axit rosmarinic và tannin. Nó cũng có chất độc gọi là alkaloid pyrrolizidine.

3 Tác dụng của Liên Mộc

3.1 Y học cổ truyền

Liên Mộc đã được trồng làm rau xanh và được sử dụng làm thuốc thảo dược trong hơn 2.000 năm. Tên ban đầu của Liên Mộc, xương đan, bắt nguồn từ việc sử dụng thuốc đắp từ lá và rễ của nó để chữa lành vết bỏng, bong gân, sưng tấy và vết bầm tím. Ở Tây  u, Liên Mộc đã được sử dụng tại chỗ để điều trị các rối loạn viêm như viêm khớp, bệnh gút và viêm tĩnh mạch huyết khối, và dùng nội bộ để điều trị tiêu chảy. Liên Mộc đã được chứng minh là có tác dụng chữa lành vết loét dạ dày và bệnh trĩ, đồng thời ngăn chặn tình trạng tắc nghẽn và viêm phế quản. Việc bán và phân phối Liên Mộc thương mại bị hạn chế ở Đức và Canada vì độc tính đáng kể của nó.

3.2 Y học hiện đại

Liên Mộc ( Symphytum officinale ) đôi khi được sử dụng trên da để điều trị vết thương và giảm viêm do bong gân và gãy xương. Rễ và lá Liên Mộc chứa allantoin, một chất giúp tế bào da mới phát triển, cùng với các chất khác có tác dụng giảm viêm và giữ cho làn da khỏe mạnh. Thuốc mỡ Liên Mộc đã được sử dụng để chữa lành vết bầm tím cũng như các cơ và dây chằng bị kéo, gãy xương, bong gân, căng cơ và viêm xương khớp.

Trước đây, Liên Mộc cũng được dùng để điều trị các vấn đề về dạ dày. Tuy nhiên, nó có chất độc hại gọi là alkaloid pyrrolizidine gây tổn thương gan và có thể dẫn đến tử vong. Liên Mộc không còn được bán ở Mỹ, ngoại trừ dưới dạng kem hoặc thuốc mỡ. Vương quốc Anh, Úc, Canada và Đức cũng đã cấm bán các sản phẩm uống có chứa Liên Mộc.

Các chất nguy hiểm trong Liên Mộc cũng được hấp thụ qua da, do đó lượng có hại có thể tích tụ trong cơ thể.

4 Làm phân bón

Một trong những ứng dụng tốt nhất của Liên Mộc là làm sinh khối để làm phân trộn. Lá rất giàu Kali, cùng với một số nitơ và phốt pho. Tôi dùng một con dao cũ để gom toàn bộ lá lại để làm phân trộn bất cứ khi nào có nhu cầu. Các nghiên cứu về việc trồng cây Liên Mộc được thực hiện đặc biệt để sản xuất sinh khối đã phát hiện ra rằng rau xanh có thể được cắt tới bốn lần một năm mà không làm cây bị suy yếu nghiêm trọng.

4.1 Cho ong ăn

Liên Mộc là một loại cây thức ăn gia súc yêu thích của ong nghệ, chúng có thể cắt các khe trên hoa để các loài côn trùng khác có thể tiếp cận mật hoa. Vào những buổi sáng mùa hè ấm áp, tôi thường thấy một số loài ong ăn hoa Liên Mộc, thỉnh thoảng cũng có bướm. Nếu tôi cắt bớt những cành hoa cũ thì cây sẽ nở hoa lại trong hầu hết mùa hè.

5 Liều lượng sử dụng Liên Mộc

Không nên sử dụng Liên Mộc bằng đường uống vì có thể gây tổn thương gan. Ngoài ra, vì các ancaloit của nó được hấp thụ qua da nên việc sử dụng Liên Mộc làm thuốc đắp không được vượt quá mức phơi nhiễm 100 mcg/ngày của các ancaloit. Các thử nghiệm hạn chế đã đánh giá hiệu quả của các chế phẩm không chứa alkaloid khi sử dụng ngoài da; tuy nhiên, những nghiên cứu này không kiểm tra mức độ tổn thương gan xảy ra ở bệnh nhân.

6 Chống chỉ định

Liên Mộc không được khuyến khích sử dụng nội bộ vì tổn thương gan do các alcaloid pyrrolizidine của nó gây ra. Bệnh nhân quá mẫn cảm hoặc dị ứng với cây cũng nên tránh sử dụng bên ngoài. Không sử dụng trong khi mang thai hoặc cho con bú, với trẻ sơ sinh và nếu bạn bị bệnh gan hoặc thận.

7 Tài liệu tham khảo

1. Tác giả Christiane Staiger, ngày đăng báo năm 2013. Comfrey root: from tradition to modern clinical trials, pmc. Truy cập ngày 27 tháng 11 năm 2023.
2. Được viết bởi chuyên giả của Drugs.com. Comfrey, drugs.com. Truy cập ngày 27 tháng 11 năm 2023.