Ếch (Hoplobatrachus rugulosus)

Ếch được biết là một loài động vật được sử dụng làm phương thuốc chữa nhiễm trùng, vết cắn, ung thư, rối loạn tim, xuất huyết, dị ứng, viêm, đau và thậm chí AIDS. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết hơn về loài động vật này.

1 Giới thiệu về Ếch

Ếch là động vật thuộc họ ếch, cũng gọi là ếch đất. Hình dạng của nó giống cóc và ếch, giữa 2 mắt có vết lằn hình chữ V, phần vai thường có hoa văn hình chữ W.

1.1 Đặc điểm hình thái

Người bình thường cũng như chuyên gia có thể dễ dàng nhận ra ếch và cóc trưởng thành bởi thân hình ngắn và các chi sau thon dài, không có cổ và không có đuôi. Cơ thể nhỏ gọn đạt được nhờ giảm số lượng đốt sống thân và hợp nhất các đốt sống đuôi thành một xương giống hình que duy nhất , xương cụt hoặc urostyle (giá đỡ đuôi). Sự kéo dài của các chi sau đạt được một phần nhờ sự kéo dài của hai xương (astragalus và calcaneum) ở bàn chân. Xem xét sự đa dạng của môi trường sống mà người Anuran chiếm giữ, có rất ít sự thay đổi lớn trong cấu trúc cơ thể. Con cái thường lớn hơn con đực. Ở hầu hết các loài ếch, màng nhĩ có thể nhìn thấy dưới dạng một đĩa nổi bật ở mỗi bên đầu. 

1.2 Quá trình sinh trưởng và phát triển của Ếch

1.2.1 Giai đoạn 1: Đẻ trứng

Tất cả bắt đầu với việc những con ếch trưởng thành đẻ hàng trăm quả trứng nhỏ, những quả trứng này tụ lại với nhau thành nhóm được gọi là ếch đẻ trứng. Điều này xảy ra vào đầu mùa xuân, khi thời tiết mới bắt đầu ấm hơn trong những vùng nước nông, tĩnh lẵng như ao vườn. Vì trứng không có khả năng tự vệ nên chúng thường được đẻ giữa thảm thực vật và ngay dưới mặt nước để bảo vệ chúng. Ở ếch con, ếch con ban đầu là những chấm đen nhỏ được bao quanh bởi một chất giống như thạch. 

1.2.2 Giai đoạn 2: Trứng phát triển thành nòng nọc

Nòng nọc khi nở ra trông giống một con cá hơn là một con ếch. Nó không có chân! Nó có mang cho phép nó thở dưới nước. Nòng nọc bơi lội, ăn thực vật và tảo dưới nước, và lớn lên trong vài tuần.

Trong thời gian này, nòng nọc bắt đầu phát triển phổi để có thể thở ra khỏi nước khi trở thành ếch. Nòng nọc cũng bắt đầu mọc hai chân sau. Bây giờ nó có thể nhảy xung quanh thay vì chỉ bơi. Mặc dù con nòng nọc bắt đầu trông giống con ếch hơn một chút, nhưng nó vẫn có một cái đuôi rất dài!

1.2.3 Giai đoạn 3: Ếch non

Con nòng nọc mọc ra hai chân trước và chiếc đuôi dài ngày càng ngắn lại. Nòng nọc sử dụng các chất dinh dưỡng được lưu trữ trong đuôi của nó làm thức ăn, vì vậy cho đến khi đuôi của nó hoàn toàn biến mất, nó không cần bất cứ thứ gì khác để ăn! Sau đó, chỉ còn lại một chút cuống đuôi, và con nòng nọc là một con ếch con. Lần đầu tiên nó nhảy ngay khỏi mặt nước và lên cạn! Con ếch vẫn còn rất nhỏ.

Giai đoạn 4: Ếch trưởng thành

Đuôi của ếch cuối cùng sẽ biến mất hoàn toàn và nó sẽ bắt đầu ăn côn trùng thay vì thực vật dưới nước. Ếch non sẽ phát triển trong khoảng 2-4 năm để trưởng thành. Những con ếch trưởng thành sau đó đẻ trứng và nhiều nòng nọc nở ra và bắt đầu lại chu kỳ.

1.3 Độc tố da của Ếch

Tất cả ếch đều có tuyến độc ở da, phát triển tốt thành nhiều nhóm đa dạng. Ở họ Dendrobatidae, chất tiết ra từ da đặc biệt độc. Dendrobates và Phyllobates là loài ếch nhỏ, sống ban ngày, sống ở Trung và Nam Mỹ, có màu đỏ, vàng hoặc cam đặc rực rỡ hoặc có hoa văn với các sọc hoặc thanh ngang đậm. Những hoa văn sáng này được cho là đóng vai trò là màu sắc cảnh báo để xua đuổi những kẻ săn mồi. Một loài leptodactylid Nam Mỹ không độc, Lithodytes lineatus, bắt chước dendrobatid P. femoralis, do đó được bảo vệ khỏi những kẻ săn mồi.

Đặc tính sinh hóa của da lưỡng cưđộc tố rất đa dạng, hầu hết là các hợp chất nitơ phức tạp. Các hoạt chất độc hại có nhiều loại khác nhau, từ chất kích thích cục bộ đến co giật, chất gây ảo giác, chất độc thần kinh (chất độc thần kinh) và chất co mạch (có tác dụng thu hẹp mạch máu ). Tầm quan trọng y tế của các thành phần này hiện đang được điều tra. Mặc dù những chất tiết ra từ da này gây kích ứng da và màng nhầy của con người nhưng chúng không gây ra mụn cóc .

2 Thành phần hóa học của Ếch

Người ta cho rằng hầu hết các chất hóa học được sản xuất trong da ếch và cóc bảo vệ chúng khỏi những kẻ săn mồi. Trong trường hợp của chi Atelopus , phần lớn độc tố được tìm thấy trong da là độc tố tetrodototoxin. Ngoài ra, zetekitoxin đã được tìm thấy ở A. zeteki và chiriquitoxin ở A. limosus , một trong những loài đầu tiên nghiên cứu nhân giống thành công trong điều kiện nuôi nhốt cũng như ở A. glyphus và A. chiriquiensis.

3 Công dụng của Ếch theo Y học cổ truyền

Tính vị: Ếch vị cay, tính hàn. 

Tác dụng: đẩy lùi tà khí, tiêu trừ những cục máu tụ, trị mụn sưng tấy, âm đạo bị tổn thương, sau khi dùng có thể phòng chống các bệnh về nhiệt.

Cóc và ếch có ngoại hình và công dụng làm thuốc tương tự nhau, nên từ trước đến nay thường bị nhầm lẫn. Liên quan đến 2 loài này rốt cuộc có phải là 1 loại nguyên liệu làm thuốc hay không. Lý Thời Trân đã giải thích như sau: Trong bài thuốc cổ thường dùng ếch, trong bài thuốc hiện đại thường dùng cóc. Mọi người thường coi ếch và cóc là ếch. Thông qua khảo nghiệm thấy rằng, công dụng của 2 loài này không khác biệt nhau là mấy. Người xưa dùng phần lớn là ếch, người đời nay chỉ dùng cóc, ếch hiện nay đã không còn dùng làm thuốc nữa. Xem a 2 loại này tuy có công hiệu tương tự nhau nhưng không cùng một loài.

Liên quan đến tính vị của ếch, người đời nay thường cho rằng, nó có vị ngọt, tích chất hoạt huyết, hóa ứ, thanh nhiệt, giải độc, kiện tỳ, tiêu những chỗ tích tụ, thường dùng để trị liệu các khối kết rắn trong bụng, không ra kinh ở nữ giới, những vết thương do lở loét, nhiệt độc, âm đạo lở loét. Ngoài ra, căn cứ theo những ghi chép trong bản thảo, nếu dùng ếch bôi ngoài da có công hiệu tốt đối với những nốt mụn sưng tấy và chứng tích nhiệt, còn có thể tiêu trừ chứng thần trí thất thường do nhiệt nóng, những vết thương ác tính, trị chó cắn, nấu lên dùng có thể trị chứng mụn nhọt do nhiệt nóng, những vết thương có độc. Dùng sau khi sao đen có thể trị chứng kiết lỵ.

4 Một số bài thuốc cổ truyền từ Ếch

4.1 Bài thuốc trị tằm cắn

Lấy chất nước màu trắng trên tuy lưng của ếch cùng với kiến sao đen, hòa vào, bôi lên.

4.2 Bài thuốc trị tràng nhạc đã vỡ loét

Lấy ếch đen 1 con, bỏ ruột, sao vàng, nghiền nhỏ, sau khi thêm dầu _ lên vùng bị tổn thương.

4.3 Bài thuốc trị vết thương do rắn cắn 

Lấy ếch sống 1 con, giã nát, bôi lên vết thương.

4.4 Bài thuốc trị trùng cam ăn mòn và kiết lỵ ra không khỏi máu lâu ngày 

Ngày mùng 5, tháng 5 bắt 1 con ếch (nghiền nhỏ, sao đen), kim ngân, bồ hóng, mỗi loại 15g, xạ hương 0,75g, bột bạc 2g. Các vị thuốc trên nghiền nhỏ, bôi lên vết thương, nếu bị kiết lỵ thì thổi thuốc vào hậu môn.

4.5 Bài thuốc trị những vết thương phát sinh phần âm đạo hoặc ăn mòn âm đạo 

Ngày 5, tháng 5 bắt 1 con ếch (nướng qua), xạ hương, Gừng khô, mỗi loại 2,25g. Các vị thuốc trên nghiền nhỏ, dùng ống trúc thổi vào âm đạo, mỗi ngày 2 lần.

5 Tài liệu tham khảo

1. Thần Nông Bản Thảo Kinh (Xuất bản năm 2021). Ếch, trang 551, Thân nông bản thảo kinh. Truy cập ngày 21 tháng 8 năm 2023.