Dầu Hướng Dương (Helianthus annuus L.)

Dầu hướng dương được lấy từ hoa hướng dương, cụ thể là hạt hướng dương, có tác dụng sử dụng thay thế dầu ăn, giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, làm đẹp da, tóc. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin về dầu hướng dương.

1 Giới thiệu về dầu hướng dương

Dầu hướng dương được lấy từ hoa mà cụ thể là từ hạt của cây hướng dương hay còn gọi là cây quỳ, với danh pháp khoa học là Helianthus annuus L., thuộc họ Cúc - Asteraceae

1.1 Mô tả

Dầu ép từ hoa (hạt) hướng dương có màu hổ phách sáng, vị dịu, mùi dễ chịu. Dầu tinh chế có màu vàng nhạt.

Một số chỉ số của dầu hướng dương là: D: 0,922 - 0,926; chỉ số iod từ 125 - 136, chỉ số xà phòng 188 - 194 và chỉ số hydroxyl từ 14 - 16.

2 Thành phần hóa học

Dầu hướng dương chứa các acid béo như acid no 10% (acid myristic 0,38%, acid palmitic 4,27%, acid stearic 5,46%), các acid béo chưa no (acid oleic 49,41%, acid linoleic 40,48%).

Ngoài ra, trong dầu còn chứa các vitamin như Vitamin A, D, E, phosphatid 0,1 - 0,2%. Các phosphatid gồm lecithin (38,5%), cephalin (61,5%) và tồn tại ở các dạng kết hợp với protein và carbohydrat phosphatid, arachidic 9,5%, oleic 19,3%, linoleic 45,9%, acid béo chưa no C_20-22 5,5%.

Khô dầu còn cung cấp Ca, Thiamin và Niacin. Các acid amin trong khô dầu là histidin 1,43%. leucin 3,71%, isoleucin 2,78%, lysin 1,45%, methionin 1,61%, trytophan 1,14%, valin 2,7%.

3 Tác dụng dược lý

Hạt và dầu hướng dương, trong một thí nghiệm trên chuột cống trắng: Cho chuột cống trắng ăn hạt hướng dương trong một thời gian giúp phòng ngừa tăng lipid và cholesterol máu, tuy nhiên nếu gây tăng cholesterol và lipid máu từ trước thì cho tác dụng không rõ ràng.

Dầu hướng dương đặc biệt là acid linoleic có tác dụng ức chế sự hình thành huyết cục ở chuột cống trắng, có khả năng là do sự tăng tổng hợp prostaglandin E, do đó ức chế sự bám kết của tiểu cầu.

Nuôi chuột cống trắng bằng dầu hướng dương đã xử lý nhiệt ở 250 - 310 độ C, gan chuột sẽ bị thoái hóa và tăng khả năng gây ung thư của những chất gây ung thư.

Một nghiên cứu khoa học cho thấy, dầu hướng dương đại diện cho một nguồn chiết xuất/hợp chất bảo vệ thần kinh đầy hứa hẹn có thể được khai thác để phòng ngừa và/hoặc điều trị thiếu máu não.

4 Tinh dầu hướng dương có tác dụng gì?

Dầu hướng dương hiện nay được sử dụng như một loại dầu ăn, dùng chiên, xào thay thế mỡ động vật, ngoài ra, dầu hướng dương còn được coi như một loại thuốc và một phương pháp điều trị da.

Dầu hướng dương thay thế cho những chất béo kém lành mạnh có thể làm giảm cholesterol xấu và chất béo trung tính trong máu, tốt cho sức khỏe tim mạch.

Vitamin E trong hướng dương giảm đau dây thần kinh, tăng cường sức khỏe não bộ và thần kinh, làm chậm tiến triển của bệnh Alzheimer.

4.1 Dầu hướng dương trong mỹ phầm

Ngoài ra, dầu hướng dương dùng trong mỹ phẩm giúp ngăn ngừa lão hóa, làm đẹp da, trị mụn cho da, bảo vệ da khỏi tác hại từ các tia UV và giúp tóc bóng mượt, óng ả...

5 Dầu ăn hướng dương Nga có tốt không?

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều thương hiệu dầu hướng dương như: Dầu hướng dương Tường An, Dầu hướng dương Simply, Dầu hướng dương Nga rafini,...

Các loại dầu hướng dương dều chứa nhiều dinh dưỡng tốt cho cơ thể, bạn đọc có thể tham khảo về thành phần, giá cả của từng thương hiệu để lựa chọn loại dầu phù hợp nhất cho gia đình.

6 Đánh giá an toàn khi sử dụng dầu hướng dương

Dầu hướng dương là thực phẩm giàu calo, ăn quá nhiều có thể góp phần gây béo phì và rủi ro về sức khỏe.

Khi dùng dầu hướng dương chiên ngập dầu có thể tạo ra aldehyd có thể làm tăng nguy cơ gây ung thư.

Một trường hợp dị ứng khi dùng hạt hướng dương lần đầu đã được báo cáo. Một phụ nữ 46 tuổi có ba phản ứng dị ứng trong vòng vài phút sau khi ăn hạt hướng dương. Thử nghiệm chích chỉ cho thấy phản ứng dương tính chỉ với hạt hướng dương và phản ứng âm tính với các loại hạt khác, chẳng hạn như hạnh nhân, quả phỉ, quả hồ trăn, hạt điều, đậu phộng, mắc ca, vừng và quả óc chó. Dựa trên trường hợp này, chúng ta thấy rằng hạt hướng dương có khả năng gây sốc phản vệ nghiêm trọng, điều này cho thấy khả năng gây dị ứng tương tự của dầu hướng dương.

7 Tài liệu tham khảo

• Cây Thuốc Và Động Vật Làm Thuốc ở Việt Nam tập 1 (Xuất bản năm 2006). Hướng dương trang 1032 - 1034, Cây thuốc ở Việt Nam tập 1. Truy cập ngày 17 tháng 06 năm 2023.
• Tác giả: Chuyên gia Webmd (Ngày đăng: năm 2022). Sunflower Oil: Is It Good for You?, Webmd. Truy cập ngày 17 tháng 06 năm 2023.
• Tác giả: Daniele La Russa và cộng sự (Ngày đăng: năm 2022). Systemic administration of sunflower oil exerts neuroprotection in a mouse model of transient focal cerebral ischaemia, Pubmed. Truy cập ngày 17 tháng 06 năm 2023.
• Tác giả: Jin An (Ngày đăng: năm 2021). Anaphylaxis to Sunflower Seed with Tolerance to Sunflower Oil: A Case Report, Pubmed. Truy cập ngày 17 tháng 06 năm 2023.