Nhàu Nước (Morinda persicaefolia Ham.)
0 sản phẩm
Dược sĩ Thùy Dung Dược sĩ lâm sàng
Ước tính: 1 phút đọc, Ngày đăng:
Nếu phát hiện nội dung không chính xác, vui lòng phản hồi thông tin cho chúng tôi tại đây
| Phân loại khoa học | |
|---|---|
| Giới(regnum) | Plantae (Thực vật) Angiospermae (Thực vật có hoa) Eudicots (Thực vật hai lá mầm thật sự) Asterids (nhánh hoa Cúc) |
| Bộ(ordo) | Gentianales (Long đởm) |
| Họ(familia) | Rubiaceae (Cà phê) |
| Danh pháp hai phần (Tên khoa học) | |
Morinda persicaefolia Ham. | |
Nhàu nước thuộc dạng cây nhỏ, chiều cao mỗi cây chỉ khoảng 0,5 đến 1 mét, cành lá xum xuê. Cành cây mọc ngang, gập xuống, khi còn non thì dẹt về sau tròn, nhẵn, có màu nâu. Bài viết dưới đây, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin chi tiết.
1 Giới thiệu
Tên khoa học: Morinda persicaefolia Ham.
Họ thực vật: Rubiaceae (Cà phê).
1.1 Đặc điểm thực vật
Nhàu nước thuộc dạng cây nhỏ, chiều cao mỗi cây chỉ khoảng 0,5 đến 1 mét, cành lá xum xuê.
Cành cây mọc ngang, gập xuống, khi còn non thì dẹt về sau tròn, nhẵn, có màu nâu, có rãnh dọc.
Lá cây mọc đối, phiến lá có dạng hình mác, gốc lá thuôn hoặc hơi tròn, đầu lá nhọn, phiến lá đôi khi xẻ thùy, có màu lục nhạt, chiều dài khoảng 4 đến 13cm, chiều rộng từ 0,5 đến 4,5cm, các lá kèm ngắn.
Cụm hoa mọc đối diện với lá, cuống hoa rất ngắn, đôi khi hoa không có cuống, hoa có màu trắng hoặc màu hồng dính nhau bởi lá đài tạo thành một khối hình đầu hoặc hình trụ, đài 5 răng ngắn, tràng có ống loe ở đầu, bầu 1 noãn ở mỗi ô.
Quả dạng thịt, có dạng hình trụ, có nhiều hạch dính với nhau, chiều cao khoảng 2 đến 2,5cm, mặt ngoài lồi lõm.
Mùa hoa từ tháng 1 đến tháng 5, mùa quả từ tháng 6 đến tháng 7.
Nhàu nước có nhiều thứ nhưng thứ gặp nhiều nhất là var. oblonga Pitard.
1.2 Thu hái và chế biến
Bộ phận dùng: Rễ.
Thời điểm thu hái: Mùa khô, tốt nhất là thu hái những rễ có đường kính trên 1cm.
1.3 Đặc điểm phân bố
Nhàu nước thường được tìm thấy ở Ấn Độ đến Thái Lan, Malaysia, Campuchia và Việt Nam. Tại nước ta, Nhàu nước chỉ phân bố ở các tỉnh thuộc vùng đồng bằng Nam Bộ.
Nhàu nước có bản chất là loài cây bụi, kích thước thấp, phân cành nhiều, cây thường mọc thành đám hay mọc rải rác theo các bờ kênh rạch, bờ ruộng, bờ ao, ven đường đi.
Nhàu nước ưa sáng, có khả năng chịu được ngập úng, do khi mọc ở những vùng kênh rạch thì toàn bộ phần rễ và gốc đã nằm hoàn toàn trong đất. Tuy nhiên, Nhàu nước lại là loài không thích hợp để sinh trưởng và phát triển trong môi trường đất phèn. Nhàu nước ra hoa quả nhiều hàng năm, quả chín sẽ rụng và phát tán hạt theo dòng nước, hạt sau đó sẽ bám vào bờ có đất rồi mới nảy mầm. Nhàu nước có khả năng sinh chồi khỏe ngay cả sau khi đã bị chặt.
2 Thành phần hóa học
Rễ cây có chứa morindin, là một dẫn xuất của trihydroxyanthraquinon và 2 dẫn xuất khác của anthraquinon.
3 Tác dụng của cây Nhàu nước
3.1 Tác dụng dược lý
Nghiên cứu nhằm khảo sát khả năng kháng khuẩn của cây Nhàu nước thu hái tại Khu bảo tồn đất ngập nước Láng Sen, tỉnh Long An, Việt Nam. Hoạt tính kháng khuẩn của cây Nhàu nước được đánh giá dựa trên kích thước vòng kháng khuẩn của dịch chiết lá methanol bằng phương pháp khuếch tán giếng thạch, giá trị nồng độ ức chế tối thiểu (MIC) bằng phương pháp pha loãng giếng vi mô, nồng độ diệt khuẩn tối thiểu (MBC) bằng phương pháp trải đĩa và tỷ lệ MBC/MIC của dịch sắc quả đối với năm loại vi khuẩn thử nghiệm. Kết quả cho thấy dịch chiết lá methanol tạo ra vòng ức chế sinh trưởng đối với các loại vi khuẩn thử nghiệm có đường kính nhỏ hơn 6 mm (2,41 mm - 5,63 mm). Dịch sắc quả có MIC là 100 mg/mL đối với P. aeruginosa và 200 mg/mL đối với B. cereus, B. subtilis, S. aureus và E. coli và MBC khoảng 300 mg/mL đối với B. cereus, E. coli và 400 mg/mL đối với B. cereus, B. subtilis, S. aureus và P. aeruginosa. Tỷ lệ MBC/MIC của thuốc sắc quả đối với vi khuẩn thử nghiệm là từ 1,5 đến 4. Do đó, chiết xuất lá methanol được coi là có tác dụng kháng khuẩn ở mức độ yếu và thuốc sắc quả được coi là có tác dụng diệt khuẩn.
3.2 Công dụng
Rễ cây thường được người dân miền Tây Nam Bộ dùng thay thế rễ Nhàu trong trường hợp bệnh nhân bị cao huyết áp, các chế phẩm thường dùng là cao lỏng, cao mềm, thuốc nước, thuốc viên, trà thuốc.
4 Tài liệu tham khảo
- Tác giả Đỗ Huy Bích và cộng sự. Cây Thuốc Và Động Vật Làm Thuốc ở Việt Nam tập 2. Nhàu nước, trang 445-446. Truy cập ngày 25 tháng 1 năm 2025.
- Tác giả Dang Thi Ngoc Thanh và cộng sự (Ngày đăng tháng 6 năm 2023). Antibacterial activity of methanol leaf extract and fruit decoction from Morinda persicifolia Buch. – Ham, Researchgate. Truy cập ngày 25 tháng 1 năm 2025.
