Kim tuyến thảo (Antenoron filiforme)
0 sản phẩm
Dược sĩ Thùy Dung Dược sĩ lâm sàng
Ước tính: 1 phút đọc, Ngày đăng:
Nếu phát hiện nội dung không chính xác, vui lòng phản hồi thông tin cho chúng tôi tại đây
| Phân loại khoa học | |
|---|---|
| Giới(regnum) | Plantae (Thực vật) Angiospermae (Thực vật có hoa) Eudicots (Thực vật hai lá mầm thật sự) |
| Bộ(ordo) | Caryophyllales (Cẩm chướng) |
| Họ(familia) | Polygonaceae (Rau răm) |
| Chi(genus) | Antenoron |
| Danh pháp hai phần (Tên khoa học) | |
Antenoron filiforme (Thunb.) Roberty & Vautier | |
1 Giới thiệu
Kim tuyến thảo, còn được biết đến với tên gọi Nghễ hình sợi, là loài thực vật có tên khoa học là Antenoron filiforme (Thunb.) Roberty & Vautier, trước đây được xếp vào chi Polygonum. Loài này thuộc họ Polygonaceae - nhóm thực vật mà dân gian thường gọi là họ Rau răm.
1.1 Đặc điểm thực vật
Đây là loài cây thân thảo sống lâu năm, chiều cao dao động trong khoảng từ 40 đến 100 cm. Thân cây có hình trụ tròn, bề mặt nhẵn, không có lông. Lá mọc cách, phiến lá có dạng trứng rộng, kích thước từ 8-18 cm chiều dài và 4-8 cm chiều rộng. Lá mỏng, mặt trên nhẵn không có lông, mặt dưới có lông màu nâu hung. Cuống lá dài 2-3 cm, cũng phủ lông màu hung, trong khi bẹ lá (sheath) dài 1,5-2 cm và có lông tương tự. Cụm hoa xuất hiện ở ngọn cành và nách lá, có thể dài tới 40 cm, gồm các hoa nhỏ màu hồng nhạt. Hoa có đài mỏng, bầu nhụy mang hai vòi dài cong như móc. Quả là dạng bế, dẹt theo chiều lưng-bụng, màu nâu sẫm và có bề mặt bóng, dài khoảng 3,5 cm.
1.2 Thu hái và chế biến
Phần rễ và toàn cây đều có thể được sử dụng làm thuốc, thường gọi là Radix seu Herba Antenori Filiformis, hay dân gian quen gọi là Kim tuyến thảo hoặc Liễu tử thất (金线草). Rễ cây thường được thu hoạch vào mùa thu, sau đó rửa sạch, thái lát và đem phơi khô để bảo quản.
1.3 Đặc điểm phân bố
Cây thường mọc tự nhiên tại những khu vực có độ ẩm cao như ven suối, rìa rừng, sườn núi và các bãi nương. Mùa ra hoa rơi vào tháng 7 đến tháng 10, trong khi quả thường xuất hiện từ tháng 8 đến tháng 12 hàng năm.
Phân bố địa lý: Tại Việt Nam, kim tuyến thảo được tìm thấy ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Hà Giang, Tuyên Quang, Lạng Sơn và khu vực miền Trung như Thừa Thiên - Huế. Ngoài ra, cây còn có mặt tại một số quốc gia châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản và Triều Tiên.
2 Tác dụng của cây Kim tuyến thảo
Ung thư vú ba âm tính (TNBC) có tiên lượng xấu nhất trong bất kỳ phân nhóm ung thư vú nào và phương pháp điều trị hiệu quả cực kỳ hạn chế. Kim tuyến thảo là một loại dược liệu nổi tiếng với nhiều hoạt động dược lý đa dạng, bao gồm nhưng không giới hạn ở đặc tính chống viêm, chống oxy hóa và chống khối u. Trên lâm sàng, Kim tuyến thảo thường được sử dụng để điều trị các bệnh phụ khoa.
Một nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá tác dụng của chiết xuất etyl axetat từ cây Kim tuyến thảo đối với bệnh nhân ung thư vú ba âm tính.
Kết quả cho thấy rằng, chiết xuất etyl axetat từ cây Kim tuyến thảo ức chế sự phát triển của ung thư vú ba âm tính trong ống nghiệm và trong cơ thể sống thông qua việc nhắm vào con đường truyền tín hiệu Skp2/p21.
=>> Xem thêm: Cây Rau Răm (Polygonum odoratum L.): Vị thuốc có tác dụng tán hàn, sát trùng
3 Công dụng theo Y học cổ truyền
3.1 Tính vị, tác dụng
Theo y học cổ truyền, kim tuyến thảo có vị cay nhẹ, hơi chát, tính mát. Cây có tác dụng tán huyết ứ, cầm máu, giải độc, điều khí và giảm đau.
3.2 Công dụng
Tại tỉnh Thiểm Tây (Trung Quốc), người dân sử dụng rễ cây để chữa các chứng bệnh như: đau do va chạm, gãy xương, đau thắt lưng, đau dạ dày, Đau Bụng Kinh, đau bụng sau sinh, ho ra máu do lao phổi, viêm hạch lao và bệnh kiết lỵ. Liều lượng thường dùng là 15-30g rễ khô sắc uống hoặc ngâm rượu uống. Khi dùng ngoài, không giới hạn liều lượng.
Ngoài ra, nước sắc từ toàn cây cũng được dùng để rửa ngoài, trị các chứng viêm ngứa trên da.
Ở Vân Nam, người dân sử dụng cả rễ và toàn cây. Theo họ, dược liệu này có vị đắng, cay, tính ấm, giúp hoạt huyết, điều hòa kinh nguyệt, cầm máu, trị kiết lỵ và có tác dụng kháng khuẩn. Một số bệnh thường dùng là: đau vùng tim dạ dày, kinh nguyệt không đều và kiết lỵ.
Tại Quảng Tây, kim tuyến thảo được ứng dụng trong các bài thuốc chữa phong thấp, sưng đau do chấn thương, các bệnh về khớp và đau mỏi cơ thể.
4 Cây Kim tuyến thảo trị bệnh gì?
4.1 Đau lưng, chấn thương do ngã
Sắc rễ kim tuyến thảo với rượu loãng để uống.
4.2 Đau bụng kinh, đau bụng sau sinh do ứ huyết
Dùng 30g rễ kim tuyến thảo sắc cùng 30g rượu ngọt, có thể thêm chút đường đỏ để dễ uống.
4.3 Gãy xương
Rễ tươi được thái nhỏ, giã với rượu ngọt và đường đỏ, sau đó đắp cố định tại chỗ gãy để hỗ trợ xương liền nhanh hơn.
5 Tài liệu tham khảo
- Tác giả Võ Văn Chi. Từ điển cây thuốc Việt Nam tập 1. Kim tuyến thảo, trang 1252. Truy cập ngày 24 tháng 5 năm 2025.
- Tác giả Yile Liao và cộng sự (Ngày đăng 23 tháng 6 năm 2023). Ethyl acetate extract of Antenoron Filiforme inhibits the proliferation of triple negative breast cancer cells via suppressing Skp2/p21 signaling axis, PubMed. Truy cập ngày 24 tháng 5 năm 2025.
