Cách Cỏ

Cách cỏ là vị thuốc được sử dụng nhiều trong y học dân gian đang ngày càng được nghiên cứu rộng rãi về tác dụng chữa đái tháo đường, chống oxy, tiêu viêm. Trong bài viết này, Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) xin gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết về Cách cỏ.

1 Giới thiệu về cách cỏ

Cây cách cỏ, có danh pháp khoa học là Premna herbacea Roxb.,  hay Pygmaeopremna herbacea (Roxb.) Mold. Thuộc họ Cỏ roi ngựa - Verbenaceae.

1.1 Mô tả thực vật

Cây thân thảo, sống nhiều năm thành những bụi thấp, thân mọc thẳng, cao 9 - 20 cm

Lá đơn, mọc đối, thuôn đến mũi mác hay hình trái xoan, rộng 2- 6 cm, dài 4 - 12 cm, đầu thon. Gốc lá tròn hoặc nhọn. Bề mặt lá mềm và có lông .

Cây ra nhiều hoa, màu lục nhạt hay xám trắng, đài có 5 răng, có lông mịn, nhị 4.

1.2 Phân bố

Cách cỏ được tìm thấy tại Ấn Độ, Campuchia, Việt Nam, Thái Lan, Nam Trung Quốc...

Tại Việt Nam, cây được tìm thấy tại Thừa Thiên Huế, Lâm Đồng.

Cây mọc tự nhiên nơi sáng, ẩm, trong rừng thưa, ở độ cao 100-1.500 m.

2 Bộ phận sử dụng

Dùng rễ và toàn thân của cây cách cỏ 

3 Thành phần hóa học

Rễ cây cách cỏ đã phân lập được ba hợp chất mới, đó là: 1-Benzoyloxy-8-tetradecanoyloxy-geranilane, 1-Benzoyloxy-8-(octadec-9ꞌꞌ-enoyl) geranilane, và 1-Benzoyloxy-8-octadecanoyloxygeranilane 

4 Công dụng của cây cách cỏ

4.1 Theo y học cổ truyền

Y học truyền thống tại miền nam Ấn Độ, cách cỏ được cho là hữu ích trong điều trị sốt (bao gồm cả sốt rét), viêm, thấp khớp, rối loạn hô hấp (hen suyễn, ho khan), tiêu chảy và như một loại thuốc an thần 

4.2 Theo cách nghiên cứu hiện đại

Một nghiên cứu đã xác nhận rằng 1-Benzoyloxy-8-(octadec-9ꞌꞌ-enoyl) geranilane từ rễ cây cách cỏ có hoạt tính chống đái tháo đường và chống oxy hóa đáng kể, do đó cho thấy tác dụng điều chỉnh bệnh tiểu đường và các biến chứng của nó. 

Chiết xuất cồn của rễ cách cỏ đã được nghiên cứu về khả năng hạ sốt , chống nhiễm trùng và chống viêm trong mô hình động vật. Tác dụng hạ sốt đáng kể đã được quan sát thấy ở thỏ trong khi tác dụng chống nôn nhẹ đã được chứng minh ở chuột khi thử nghiệm bằng phương pháp hóa học cũng như nhiệt. Chất chiết xuất không thể hiện bất kỳ hoạt động chống viêm cấp tính nào nhưng làm giảm đáng kể tình trạng viêm mãn tính.

5 Độc tính

Nghiên cứu trên chuột cho thấy, chiết xuất cồn của rễ cây cách cỏ, khi dùng đường uống trong khoảng liều 0,5–8,0 g/kg, không tạo ra bất kỳ thay đổi đáng kể nào về phản ứng tự trị hoặc hành vi trong suốt thời gian quan sát. 

6 Tài liệu tham khảo

• Tác giả: Gowtham Manikanth và cộng sự (Ngày đăng: tháng 09 năm 2020). Novel compounds from Premna herbacea Roxb. with antidiabetic potential, Pubmed. Truy cập ngày 14 tháng 07 năm 2023.
• Tác giả: N Narayanan và cộng sự (Ngày đăng: ngày 20 tháng 03 năm 2000). Antipyretic, antinociceptive and anti-inflammatory activity of Premna herbacea roots, Sciencedirect. Truy cập ngày 14 tháng 07 năm 2023.