Tại sao uống nhiều nước ép trái cây không tốt cho sức khỏe?

Trungtamthuoc.com - Nước ép trái cây là loại thức uống giải khát và ưa thích của nhiều người, tuy nhiên uống nước trái cây nhiều thật sự không tốt và có nhiều tác hại nếu người dùng lạm dụng chỉ uống nước trái cây thay vì ăn hoa quả trực tiếp. Vậy những tác hại khi uống nước ép sai cách là gì? Hãy cùng Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1 Uống nước ép mỗi ngày có tác dụng gì?

Trong trái cây chứa hàm lượng vitamin, khoáng chất và chất xơ rất tốt cho sức khỏe. Các loại trái cây luôn là lời khuyên hàng đầu của bác sĩ cho một chế độ ăn lành mạnh. Thành phần có nhiều trong trái cây thường là các chất chống oxy hoá tốt, Flavonoid, Vitamin A, C, E, beta-carotene… giúp ngăn ngừa sự tấn công của các gốc tự do, nguyên nhân gây ra nhiều bệnh tật cho cơ thể.

Đế sử dụng trái cây, nhiều người có xu hướng thích ép uống lấy nước thay vì ăn trực tiếp. Quá trình ép thường chiết xuất ra nước ép và loại bỏ đi hầu hết các chất rắn, cùi, hạt của trái cây. Trong nước ép thường sẽ chứa chủ yếu là chứa các  vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hoá có trong toàn bộ trái cây.

Cách ép trái cây phổ biến là dùng máy xay ly tâm xay trái cây thành bã với tốc độ cao, và ép thuỷ lực bằng tay. Với cách nào thì dinh dưỡng ở nước ép đều tương tự nhau.

Nước ép trái cây dùng hàng ngày với mục đích chủ yếu như:

• Bổ sung dưỡng chất cho cơ thể: vì chứa nhiều vitamin và các chất bổ dưỡng nên người dùng có xu hướng sử dụng thay cách ăn trái cây trực tiếp, ngoài ra nhiều loại trái cây khó có thể ăn thì uống nước ép là cách hấp thu lượng dinh dưỡng hiệu quả.
• Cung cấp năng lượng cho cơ thể: với hàm lượng đường tự nhiên có sẵn trong trái cây, vì vậy đây được coi là một cách cung cấp năng lượng nhanh chóng, giảm mệt mỏi và phòng chống tụt đường huyết tức thì.
• Thanh lọc hoặc giải độc cơ thể: nhiều loại nước ép trái cây có khả năng hỗ trợ giải độc gan, thanh lọc cơ thể.

2 Tác hại của việc uống nhiều nước ép

Mặc dù trái cây là nguồn dinh dưỡng rất tốt cho cơ thể và được hấp thu dễ dàng qua đường tiêu hoá nhưng nếu uống nhiều nước ép cũng có thể mang lại những tác dụng ngoài ý muốn, phải kể đến như:

2.1 Nước ép trái cây chứa nhiều đường

Trong thành phần trái cây nhiều vitamin, khoáng chất nhưng cũng chứa nhiều đường, lượng đường này giúp dễ ăn hơn. Tuy nhiên đối với nhiều đối tượng thì lượng đường này trở thành nguy cơ gây hại cho sức khỏe. Chính loại đường này có thể khiến lượng đường trong máu tăng cao, nếu sử dụng nước ép thì lượng dung nạp sẽ lớn và nhanh, có thể gây tăng đường huyết đột ngột, làm nguy hiểm với người bị đái tháo đường.

Hơn nữa, trong nước ép trái cây rất nhiều đường Fructose, đây là loại đường mà cơ thể gần như không dùng được. Khi đi vào gan, đường Fructose sẽ được trữ lại, nếu hàm lượng quá nhiều thì nó sẽ chuyển thành mỡ, dần dần gây nên gan nhiễm mỡ. Vì vậy, bạn có thể đối mặt với những căn bệnh như tiểu đường, béo phì, mỡ máu,...

2.2 Bỏ lỡ chất xơ

Trong trái cây và rau củ thì lượng chất xơ cũng đóng vai trò rất quan trọng. Nếu bạn sử dụng nước ép thì đã loại bỏ đi hết hoàn toàn lượng chất xơ này.

Chất xơ có lợi cho hệ tiêu hoá khoẻ mạnh, giúp nhuận tràng, giảm táo bón. Thông thường chất xơ thường liên kết với các chất chống oxy hoá, tuy nhiên trong quá trình ép trái cây thì sẽ làm phá vỡ đi sự liên kết này, nên cũng làm mất đi một phần dinh dưỡng cần thiết có trong trái cây.

2.3 Cơ thể không hấp thu hết các dưỡng chất 

Nước ép trái cây thông thường sẽ được ép sẵn để tủ, hoặc đóng thành hộp, nên khi dùng sẽ không còn là nước uống tươi, nguyên chất nữa. Mặc dù trong nước ép này cũng đang chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất nhưng cũng sẽ bị ảnh hưởng khi để bên ngoài lâu. Các chất chống oxy hoá có nhiều trong nước ép dần dần bị phân huỷ ngoài không khí hoặc để tiếp xúc với ánh sáng. Ngoài ra uống nước ép làm thời gian lưu của dưỡng chất trong dạ dày và ruột nhanh hơn so với ăn trái cây trực tiếp, vì vậy nhiều dưỡng chất có thể chưa kịp được hấp thụ ở ruột non.

2.4 Tăng nguy cơ mắc một số bệnh

Nếu bạn uống thường ép quá nhiều, thì có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm, cụ thể như:

• Tích lũy nhiều đường trong cơ thể khiến tăng nguy cơ tăng cân, béo phì, thậm chí mắc các bệnh tiểu đường, tim mạch.
• Gây tăng acid dịch vị với những loại nước ép chứa nhiều acid như nước ép cam, nước ép dứa, làm tăng  khả năng mắc các bệnh dạ dày.

3 Cách uống nước trái cây tốt cho sức khỏe

3.1 Tiêu thụ trái cây vừa đủ trong ngày

Bất cứ loại thực phẩm nào không chỉ trái cây nếu dùng quá nhiều cũng sẽ gây tác dụng phụ gây hại cho cơ thể. Vì vậy khi sử dụng trái cây hay nước ép đều nên dùng ở mức độ vừa phải là tốt nhất.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, lượng nước ép trái cây trong ngày chỉ nên sử dụng là từ 1-2 ly mỗi ngày. Còn đối với trái cây ăn trực tiếp thì khoảng tiêu thụ là 400 gram. Người dùng nên đa dạng các loại trái cây sẽ cung cấp được nhiều vitamin và khoáng chất hơn, và nên lựa chọn các loại trái cây ít đường. 

Đối với đối tượng giảm cân hay bị bệnh đái tháo đường thì nên duy trì chế độ ăn uống và kiêng khem theo đúng chỉ định của bác sĩ, thay vì lạm dụng trái cây nên ăn rau củ nhiều hơn.

3.2 Uống vào sau bữa ăn sáng

Thời điểm được khuyến cáo sử dụng nước ép trái cây là vào buổi sáng, sau bữa ăn từ 30 phút đến 1 tiếng. Không nên dùng trước bữa ăn vì lượng acid trong trái cây có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về dạ dày như viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày-thực quản.

Sau khi ăn sáng, các enzym tiêu hoá đang được kích hoạt hoạt động nên uống nước ép lúc này sẽ giúp hấp thu dưỡng chất được nhiều hơn. Các thành phần acid trong trái cây cũng không còn làm ảnh hưởng nhiều tới dạ dày.

3.3 Hạn chế thêm nhiều đường vào nước ép

Nhiều người có thói quen bỏ thêm đường vào nước ép trái cây, điều này thật sự không mang lại lợi ích cho cơ thể. Trong trái cây đa phần đã chữa một lượng đường tự nhiên khá cao, vì vậy thêm đường làm tăng thêm vị ngọt có thể gây hại tới sức khoẻ. Đặc biệt làm tăng nguy cơ mắc đái tháo đường tuýp 2.

3.4 Nước ép trái cây không tốt bằng ăn nguyên quả

Nhiều người lựa chọn uống nước ép trái cây thay thế cho việc sử dụng trực tiếp trái cây tươi mỗi ngày là không hề tốt. Việc tiêu thụ nước ép trái cây có thể làm tăng lượng đường trong máu đột ngột, mất đi nhiều chất xơ cần thiết và dễ gây béo phì. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo rằng việc sử dụng trái cây bằng cách ăn nguyên quả sẽ đem lại nhiều dinh dưỡng và lợi ích hơn cho sức khỏe.

3.5 Không sử dụng nước ép đóng chai

Nước ép trái cây đóng chai không chỉ chứa các chất bảo quản có thể gây hại cơ thể khi sử dụng lâu dài, chúng còn chứa hàm lượng dưỡng chất thường thấp hơn vì bị oxy hoá khi để ngoài môi trường.

4 Kết luận

Như vậy không nên uống quá nhiều nước ép trái cây, thay vào đó nên sử dụng xen kẽ cả  nước ép và ăn trái cây nguyên quả để mang lại nhiều lợi ích nhất cho cơ thể. Trong nước ép chứa nhiều đường và ít chất xơ nên hạn chế dùng cho người bị tiểu đường, béo phì. Mong rằng bài viết trên đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về nước ép hoa quả và giúp bạn có biết cách dùng hợp lý nhất.

5 Tài liệu tham khảo

1. Chuyên gia Cleveland Clinic (Ngày đăng 25 tháng 10 năm 2022) Is 100% Fruit Juice Good for You?. Cleveland Clinic. Truy cập ngày 16 tháng 7 năm 2024.
2. Tác giả Carrie H S Ruxton 1, Madeleine Myers (Ngày đăng 27 tháng 5 năm 2021) Fruit Juices: Are They Helpful or Harmful? An Evidence Review. Pubmed. Truy cập ngày 16 tháng 7 năm 2024.