Phòng chống và quản lý bệnh nhiệt đới bị lãng quên (Neglected tropical disease)
Trungtamthuoc.com - Bệnh nhiệt đới bị lãng quên thường là những bệnh hiếm gặp, xuất hiện tại những vùng/miền có khí hậu nhiệt đới, cận nhiệt đới. Cần phải có một chiến lược cụ thể để phát hiện kịp thời, điều trị đúng nhằm giảm thiểu tỷ lệ lây lan và tránh các biến chứng trầm trọng có thể xảy ra.
Chương 2. ĐẠI CƯƠNG VỀ BỆNH HIẾM GẶP, BỆNH NHIỆT ĐỚI BỊ LÃNG QUÊN (Neglected tropical disease), trang 33-35, Sách BỆNH DA HIẾM GẶP
Nhà xuất bản Y học Hà Nội - 2024
Chủ biên: Thầy thuốc Nhân dân, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Hậu Khang - Giảng viên Cao cấp Trường Đại học Y Hà Nội
Tải bản PDF TẠI ĐÂY
1 ĐẠI CƯƠNG
Bệnh nhiệt đới (Tropical diseases) là các bệnh xuất hiện ở các vùng/miền, quốc gia có khí hậu nhiệt đới, cận nhiệt đới. Phần lớn đây là những vùng đất có khí hậu nóng, ẩm, môi trường khắc nghiệt, ảnh hưởng, tác động đến sức khoẻ người dân.
Bệnh nhiệt đới bị lãng quên (Tropical neglected disease - NTD) hay không được chú ý, thường là những bệnh hiếm gặp, xuất hiện tại những vùng/miền có khí hậu nhiệt đới. Do điều kiện khí hậu khắc nghiệt, đi lại khó khăn, điều kiện kinh tế không cao, mạng lưới y tế không đủ nên các bệnh này thường không được quan tâm, chú ý, hay bị sao nhãng.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) hiện nay, các bệnh này ảnh hưởng tới khoảng hơn 1 tỷ người trên thế giới.
2 DỊCH TỄ VÀ CĂN NGUYÊN
Các bệnh NTD có dịch tễ rất phức tạp, liên quan đến khí hậu, môi trường. Nhiều bệnh lây truyền qua vật thể trung gian, hoặc do môi trường, thiếu nước, vệ sinh kém... Các bệnh này có tỷ lệ cao ở các nước thuộc châu Phi, châu Á, Nam Mỹ. Nguyên nhân của NTD là do nhiễm trùng: vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng, nhiễm độc...
3 LÝ DO CÁC BỆNH NHIỆT ĐỚI BỊ SAO NHÃNG
Phần lớn các bệnh nhiệt đới thường gặp ở các nước đang phát triển, bị sao nhãng, ít được quan tâm, chú ý vì các nguyên nhân sau:
- Điều kiện sống khó khăn.
- Khí hậu khắc nghiệt.
- Môi trường không đảm bảo sức khoẻ.
- Mạng lưới y tế yếu, kém, thiếu.
- Các bệnh này thường gặp ở các vùng xa xôi, hẻo lánh, khó tiếp cận dịch vụ y tế.
- Thành kiến xã hội.
- Thiếu kinh phí.
4 DANH MỤC 20 BỆNH NTD THEO WHO
- Bệnh loét Buruli (do trực khuẩn M. ulcerans).
- Bệnh sốt xuất huyết và Chikungunya.
- Bệnh giun Guinea (Dracunculus).
- Bệnh sán dây nhỏ (Echinococcosis).
- Bệnh sán lây truyền qua thực phẩm (Foodborne trematodiases).
- Bệnh ngủ châu Phi (Sleeping sickness).
- Bệnh Leishmaniasis.
- Bệnh phong (Leprosy).
- Bệnh giun chỉ bạch huyết (Lymphatic filariasis).
- Bệnh nấm Mycetoma.
- Nấm sâu Chromoblastomycosis và các bệnh nấm sâu khác.
- Mù do giun chỉ (Onchocerciasis).
- Phù chân voi (Podoconiosis).
- Bệnh dại (Rabies).
- Bệnh ghẻ và các Ectoparasitoses khác.
- Rắn độc cắn (Snakebite envenoming).
- Sán máng (Cysticercosis).
- Soil transmitted helminthiases.
- Bệnh mắt hột (Trachoma).
- Bệnh ghẻ cóc (Yaws) và các xoắn khuẩn dịch tễ khác.
5 PHÒNG CHỐNG VÀ QUẢN LÝ CÁC BỆNH NTD
Các bệnh NTD xuất hiện chủ yếu ở các quốc gia đang phát triển với điều kiện khí hậu khắc nghiệt, vệ sinh, môi trường chưa tốt, điều kiện sinh hoạt, mức sống thấp. Vì vậy, theo WHO cần phải có một chiến lược cụ thể để phát hiện kịp thời, điều trị đúng nhằm giảm thiểu tỷ lệ lây lan và tránh các biến chứng trầm trọng có thể xảy ra.
5 nội dung chính quản lý các bệnh NTD:
- Hoá trị liệu dự phòng.
- Tiếp cận điều trị tốt.
- Khống chế, kiểm soát vector truyền bệnh.
- Vệ sinh nguồn nước, kiểm soát các bệnh thú y.
- Vệ sinh môi trường thường xuyên.
Mời bạn đọc xem tiếp Mối liên quan và tương tác giữa da liễu với tâm, sinh lý TẠI ĐÂY
