Mô hình phôi thai người không cần trứng và tinh trùng lần đầu tiên được công bố

Trungtamthuoc.com - Ngày 7 tháng 9 năm 2023, các nhà khoa học ở Israel đã tạo ra mô hình phôi người từ tế bào gốc trong phòng thí nghiệm mà không sử dụng tinh trùng và trứng. Điều này mang đến cái nhìn độc đáo về giai đoạn đầu của quá trình phát triển phôi thai.

1 Nguyên liệu ban đầu

Theo BBC, các nhà khoa học tại Israel đã phát triển được một thực thể gần giống phôi thai người ở thời kỳ đầu mà không cần sử dụng trứng và tinh trùng. Nhóm nghiên cứu của Viện Weizmann cho biết thay vì tinh trùng và trứng, nguyên liệu ban đầu là các tế bào gốc đơn giản - những tế bào có tiềm năng trở thành bất kỳ loại mô nào trong cơ thể.

Các tế bào gốc này nhanh chóng biến đổi thành 4 loại tế bào mà chỉ có thể tìm thấy trong một phôi thai được 1 tuần tuổi. Và sau đó 120 tế bào trong số chúng được trộn lẫn với nhau và khi lớn lên thì chúng bắt đầu hình thành các tổ chức. Chúng phát triển gần giống như một phôi thai ở ngày thứ 14.

4 loại tế bào được tìm thấy trong giai đoạn sớm nhất của mô hình phôi thai, bao gồm:

• Tế bào epiblast, trở thành phôi thai (hoặc thai nhi) (các tế bào màu xanh)
• Tế bào lá nuôi, phát triển thành nhau thai (Các tế bào màu tím xung quanh bên ngoài)
• Tế bào hạ nguyên bào, tạo ra các túi noãn hoàng (các tế bài màu vàng)
• Tế bào trung bì ngoài phôi

Tất nhiên đây không phải phôi thai thực sự nên không thể đặt nó vào tử cung và tạo ra một thai nhi hoàn thiện. Nhưng nó có cấu tạo tương tự như vậy, thậm chí mô hình phôi này còn tiết ra hormone khiến kết quả thử thai trong phòng thí nghiệm là dương tính. Đó là điều thú vị nhóm nghiên cứu ở Israel phát hiện ra.

Theo Giáo sư Jacob Hanna, trưởng nhóm nghiên cứu tại Viện Weizmann ở Israel: “Nó thực sự trông giống như một ví dụ trong sách giáo khoa về phôi thai 14 ngày tuổi. Đây là một thực thể có nguồn gốc từ tế bào gốc có tất cả các cấu trúc và ngăn đặc trưng của giai đoạn này, bao gồm phôi thai, nhau thai, túi noãn hoàng và các mô bên ngoài khác. Những thứ này chưa từng được biết đến trước đó.” Ông cũng cho biết mục tiêu tiếp theo của nhóm là tiến tới ngày thứ 21 và cũng đạt ngưỡng tỷ lệ thành công 50%.

Tuy nhiên, nhóm Israel nhấn mạnh rằng họ còn lâu mới có thể tạo ra phôi thai từ đầu. Trưởng nhóm Jacob Hanna cho biết thêm: "Câu hỏi đặt ra là khi nào một mô hình phôi thai được coi là phôi thai? Hiện tại, chúng tôi thực sự rất xa thời điểm đó".

Ông cho biết nhóm của ông đã lấy các tế bào gốc có nguồn gốc từ tế bào da người trưởng thành cũng như các tế bào khác được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, sau đó đưa các tế bào này về trạng thái ban đầu với khả năng phát triển thành các loại tế bào khác nhau (cũng là nền tảng tạo ra các tế bào gốc hình thành mô hình phôi thai, nó không phải là phôi thực tế hay tổng hợp mà là một mô hình cho thấy cách thức hoạt động của một phôi).

Trong số tế bào gốc tổng hợp, khoảng 1% trong số chúng có khả năng tự phân biệt chính xác, di chuyển và tự sắp xếp thành cấu trúc chính xác để trở thành mô hình phôi người.

2 Ý nghĩa của công trình nghiên cứu

Nghiên cứu này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực mô hình phôi. Đó là bởi vì những mô hình phôi này cho phép các nhà khoa học thực hiện nghiên cứu để hiểu được những diễn biến quan trọng ban đầu trong quá trình phát triển của con người mà phôi thật không thể vì lý do đạo đức.

Các nhà nghiên cứu tin rằng những phôi này có tiềm năng làm sáng tỏ nhiều khía cạnh khác nhau của sự phát triển ban đầu. Điều này cũng có thể góp phần cải thiện tỷ lệ thành công của thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và kiểm tra độ an toàn của thuốc trong thai kỳ.

Họ cũng cho biết công trình này có thể mở ra cánh cửa cho những phương pháp mới để kiểm tra tác dụng của thuốc đối với việc mang thai, hiểu rõ hơn về sẩy thai và các bệnh di truyền, thậm chí có thể phát triển các mô và cơ quan cấy ghép.

Công trình của các nhà khoa học đã được công bố trên tạp chí Nature vào 6 tháng 7 năm 2023 khi bản in trước được xuất bản vào tháng 6, trong cuộc họp thường niên của Hiệp hội Nghiên cứu Tế bào gốc Quốc tế (ISSCR) tại Boston.

3 Tài liệu tham khảo

Theo BBC News (Đăng ngày 7 tháng 9 năm 2023). Scientists grow whole model of human embryo, without sperm or egg, BBC. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2023.