Khí hư là gì? Như thế nào là bất thường và bình thường
Trungtamthuoc.com- Khí hư hay còn gọi dịch tiết âm đạo, huyết trắng có thể gặp ở bé gái đến tuổi dậy thì tới khi phụ nữ mãn kinh. Khí hư tiết ra hàng ngày là hiện tượng bình thường, tuy nhiên có sự thay đổi về màu sắc và số lượng tiết ra có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng của sức khỏe chị em. Vậy khí hư là gì? Khí hư có làm sao không? Như thế nào là khí hư bình thường và khí hư bất thường? Hãy cùng Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy (trungtamthuoc.com) cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1 Khí hư là gì?
Khí hư là một dịch tiết ở vùng âm đạo, nó bắt đầu xuất hiện ở thời điểm dậy thì ở chị em phụ nữ. Theo cơ chế tự nhiên của cơ thể, vùng âm đạo sẽ điều tiết dịch ra ngoài âm đạo để vùng này luôn ẩm ướt. Còn nếu vùng âm đạo hoàn toàn khô ráo thì có lẽ đã bước vào giai đoạn mãn kinh hoặc là nội tiết tố đang gặp vấn đề suy giảm rất là trầm trọng. Đây là cơ chế tự nhiên, nhằm bảo vệ âm đạo khoẻ mạnh và sạch sẽ, hỗ trợ quá trình thụ thai dễ dàng hơn.
Vì vậy nếu thấy quần chíp có dịch hơi vàng một xíu, hơi ẩm, hơi ướt, hơi dính dính thì đây là điều hết sức bình thường. Còn nếu nó khô ráo hoàn toàn mà không phải là phụ nữ đã mãn kinh thì phải đi khám về phần nội tiết tố ở bên trong cơ thể.
Vai trò cụ thể của khí hư với sức khỏe phụ nữ gồm:
- Đầu tiên là làm cho vùng âm đạo của chúng ta được trơn láng, được ẩm ướt và giữ ẩm cho vùng âm đạo.
- Làm sạch vùng âm đạo thông qua các vi khuẩn có lợi và chính những vi khuẩn có lợi này sẽ vùng âm đạo không bị bệnh, sau đó thải ra ngoài thông qua khí hư
- Là một môi trường cực kì thuận lợi để tinh trùng bơi vào nhằm diễn ra quá trình thụ thai
Mà nói về khí hư thì sẽ có khí khí hư bình thường và khí hư bất thường, nhưng như thế nào là khí hư bình thường và bất thường, hãy cùng tìm hiểu một cách chi tiết trong phần dưới.
2 Phân biệt khí hư bình thường và bất thường
Khí hư như thế nào là bình thường, như thế nào là bất thường?Và nếu số lượng của chúng ta tăng nhiều lên một chút thì có bị làm sao hay không? Dưới đây là cách phân biệt dựa trên màu sắc, số lượng, mùi hương để chúng ta có thể biết được tình trạng khí hư của cơ thể của mình như thế này đang khỏe hay là không khỏe
3 Hình ảnh khí hư bình thường
Về số lượng thì mỗi người khác nhau sẽ có lượng khí hư hoàn toàn khác nhau và cũng tùy thời điểm lượng khí hư có thể thay đổi tăng lên hoặc là giảm đi, nhưng về cơ bản thì khí hư có lượng từ 1 ml cho đến 4 ml. Với lượng 4ml nhưng hầu như là sẽ ướt đẫm cả băng vệ sinh hàng ngày. Như vậy, có thể so sánh với lượng khí hư để xem thử là có đang quá nhiều hay không. Một lưu ý nữa đó là khí hư có thể tăng lên vào thời điểm rụng trứng từ 10 - 20 lần. Nên chị em không cần quá lo lắng khi tiết nhiều khí hư, quan sát thêm về màu sắc để phân biệt với khí hư bệnh lý. Lượng khí hư thay đổi theo độ tuổi, liên quan đến sự tác động của estrogen nên có sự biến động về liều lượng tiết dịch, cụ thể:
- Trước giai đoạn dậy thì âm đạo khô và không có khí hư
- Tuổi dậy thì đến 20 tuổi là giai đoạn buồng trứng đang hoàn thiện, kinh nguyệt sẽ không đều, khí hư xuất hiện theo chu kỳ kinh
- Tuổi trưởng thành sẽ xuất hiện nhiều khí hư và ổn định, tiết nhiều khi gần chu kỳ kinh nguyệt do tăng nồng độ hormon trong cơ thể. Lúc này thì buồng trứng cũng đã hoàn thiện
- Thời kỳ mãn kinh giảm dần lượng khí hư do suy giảm nội tiết tố và buồng trứng
- Thời kỳ sau mãn kinh dường như không còn khí hư
- Sau khi quan hệ tình dục thì khí hư sẽ có nhiều hơn, hoặc nếu chị em dùng liệu pháp tránh thai có Estrogen
- Đối với phụ nữ mang thai sẽ tiết khí hư nhiều hơn so với bình thường.
Tiếp theo, đó là về màu sắc và tùy vào từng người, sẽ có những màu khác nhau và màu sắc cũng là một chỉ điểm cực kỳ quan trọng để biết là khí hư của mình đang bình thường hay là đang bất thường. Dưới đây là một vài màu sắc của khí hư bình thường:
- Khí hư màu trong: khi chị em thấy quần nó hơi ẩm ướt, hơi dính dính, không có màu là hoàn toàn bình thường
- Khí hư màu trắng dính như keo: khí hư này có thể rất là dính và mịn nhưng đây cũng là một loại khí hư bình thường
- Khí hư có màu hơi ngả vàng: có thể cảm giác nhầy nhầy giống y chang như là lòng trứng vì thông thường loại khí hư này thì sẽ gặp vào thời điểm rụng trứng.
- Khí hư có màu hơi nâu hồng: nếu gặp ở thời kỳ trước chu kỳ kinh hoặc là sau chu kỳ kinh thì đó có thể là do máu còn sót lại sau đó bị oxy hóa nên chị em không cần phải lo lắng.
- Khí hư có lẫn máu: khoảng 10% chị em sẽ gặp phải đó là chảy máu giữa chu kỳ kinh do rụng trứng.Thông thường cũng chỉ có 1 - 2 giọt thôi và thời gian kéo dài rất là ngắn, từ một cho đến hai ngày thì không cần lo ngại.
Về mùi hương thì dịch âm đạo bình thường có mùi tanh nhẹ hoặc không mùi, nếu trong thời gian sắp hành kinh, dịch tiết ra nhiều nên dễ bị oxy hoá bởi môi trường nên sẽ có mùi nhiều hơn thông thường nhưng không quá khó chịu, nặng mùi.
4 Hình ảnh khí hư bất thường
Cách nhận biết khí hư bệnh lý cũng thông qua các dấu hiệu về màu sắc khác lạ như màu trắng sữa, vàng, xanh lá.. Mùi thì hôi tanh, khó chịu, có kèm dấu hiệu viêm vùng kín, đi tiểu rát, đau âm đạo. Dịch âm đạo tiết ra nhiều, loãng và có bọt. Cụ thể 3 loại khí hư bất thường hay gặp như sau:
- Khí hư có dạng bã đậu nó sẽ vón lại cục to, cục nhỏ như là đậu hũ, đi kèm theo nước loãng thì mới là chỉ điểm khí hư này là hư do nấm. Thông thường còn kèm theo triệu chứng là ngứa nhiều và có thể là bị viêm
- Khí hư màu trắng loãng như là sữa uống và khí hư ra rất là nhiều. Kèm theo mùi hôi khó chịu và thông thường là mùi tanh thì cái này là bất thường do vi khuẩn
- Khí hư có các màu xanh lá, màu xám, màu vàng đậm. Kèm theo đó là khí hư ra rất là nhiều, có mùi hôi thì khí hư này là chỉ điểm cho việc đang bị nhiễm tạp khuẩn ở vùng âm đạo
Và nếu các bạn đang gặp một trong 3 tình trạng khí hư này thì chúng ta nên đi khám.
Dưới đây là bảng tổng quát cách nhận biết khí hư bệnh lý và khí hư sinh lý:
Tiêu chí | Khí hư bình thường | Khí hư bất thường |
Màu sắc | Có màu trắng trong như lòng trắng trứng, có thể kéo thành sợi | Có thể có màu trắng bột, vàng, vàng xanh, xám, bạch đới, vón cục, loãng hoặc có bọt |
Mùi | Không mùi hoặc hơi tanh | Mùi hôi, tanh nhiều hoặc mùi chua, khó chịu |
Số lượng | Khí hư tiết ra ít. Tiết ra nhiều hơn khi:
| Khí hư tiết ra nhiều bất thường |
5 Màu sắc khí hư bất thường cảnh báo bệnh gì?
Màu sắc của dịch tiết âm đạo của bạn có thể cho thấy sự hiện diện của các tình trạng sức khỏe sau:
5.1 Khí hư âm đạo màu trắng đục
Dịch tiết âm đạo có màu sữa chua, có mùi hăng khác với mùi tanh thông thường có thể gây ngứa và châm chích nhẹ. Loại dịch tiết này thường gặp ở những bệnh nhân sử dụng thuốc kháng sinh trong thời gian dài hoặc những người có hệ miễn dịch yếu.
Trong trường hợp khí hư màu trắng đục mà kèm theo các dấu hiệu của ngứa, mùi hôi, dịch vón cục không kéo sợi thì đây có thể là cảnh báo của các bệnh lý sau: viêm âm đạo do nấm, viêm lộ tuyến cổ tử cung, bệnh lây truyền qua đường tình dục, ung thư cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung, viêm cổ tử cung..
5.2 Khí hư màu vàng
Nếu khí hư có màu vàng rất nhẹ, điều đó có thể không phải là dấu hiệu bệnh lý. Điều này có thể xảy ra do chế độ ăn uống hoặc thực phẩm bổ sung. Nhưng nếu dịch âm đạo màu vàng cũng do một số nguyên nhân nguy hiểm khác. Ví dụ, dịch tiết ra có màu vàng và có mùi hăng có thể là do nhiễm vi-rút, trong khi dịch tiết màu vàng kết hợp với mùi tanh và ngứa thường là do nhiễm trùng do vi khuẩn. Hơn nữa, nếu bị nhiễm trùng lậu, điều này sẽ dẫn đến tiết ra một lượng lớn chất dịch màu hơi vàng, màu xanh lá cây, có mùi hương đặc biệt, gây ngứa và có thể kèm theo đau nhức. Hãy đi khám bác sĩ ngay nhận thấy có các dấu hiệu như trên.
5.3 Khí hư màu xanh lá cây
Dịch tiết màu xanh lá cây có xu hướng do ký sinh trùng lây truyền qua đường tình dục. Loại dịch tiết này thường sẽ sủi bọt và có mùi chua khiến xung quanh cơ quan sinh dục nữ xuất hiện các vết mẩn đỏ, ngứa ngáy. Tuy nhiên, trong trường hợp khí hư màu xanh không gây ngứa hoặc có mùi thơm hăng thì có thể là do một số dạng vi khuẩn không nguy hiểm.
5.4 Khí hư màu xám
Trong trường hợp một số dạng vi khuẩn tốt trú ngụ trong âm đạo bị suy giảm có thể dẫn đến sự gia tăng vi khuẩn có khả năng gây bệnh, có khả năng dẫn đến viêm âm đạo. Do đó, dịch tiết ra sẽ có màu xám nhạt và có mùi tanh đặc trưng, đặc biệt là sau khi quan hệ tình dục hoặc trong giai đoạn đầu của chu kỳ kinh nguyệt. Hơn nữa, dùng thuốc kháng sinh trong thời gian dài cũng như rửa kỹ bên trong âm đạo có thể là yếu tố dẫn đến suy giảm vi khuẩn có nhiệm vụ chống lại sự phát triển của vi khuẩn có hại. Tuy nhiên, dịch tiết màu xám cũng có thể là kết quả của một bệnh lây truyền qua đường tình dục. Bất cứ ai có dịch tiết màu xám nên đi khám bác sĩ ngay để xác định được nguyên nhân điều trị kịp thời
5.5 Khí hư màu nâu
Dịch tiết màu nâu xảy ra khi một lượng nhỏ máu làm nhiễm bẩn dịch tiết do kỳ kinh nguyệt, nghĩa là nó hoàn toàn an toàn. Tuy nhiên, nếu máu chảy ra có mùi hăng đặc trưng thì đó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng âm đạo hoặc những bất thường trong tế bào cổ tử cung. Ngoài ra, khi cơn đau dạ dày nhẹ xảy ra kết hợp với các triệu chứng nói trên, đó có thể là dấu hiệu của chảy máu khi làm tổ hoặc mang thai ngoài tử cung.
5.6 Khí hư màu hồng
Khí hư có màu hồng đậm hoặc hồng nhạt, thường chứa một ít máu. Một số người bị ra máu khi rụng trứng cũng làm tiết dịch hồng nhưng chỉ 1-2 ngày sẽ hết. Khi trứng làm tổ trong thời kỳ mang thai cũng làm tiết dịch màu hồng
6 Cần làm gì khi ra khí hư bất thường?
Khi có bất cứ dấu hiệu khí hư bất thường nào, bạn nên đến cơ sở chuyên khoa thăm khám càng sớm càng tốt, để có chỉ định điều trị phù hợp. Ngoài ra chị em cần tuân thủ những biện pháp sau khi đang bị khí hư bất bệnh lý:
- Vệ sinh thường xuyên vùng kín bằng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc Dung dịch vệ sinh nhẹ dịu, có pH phù hợp. Nên vệ sinh vùng kín từ trước ra sau, tránh làm ngược lại tăng nguy cơ nhiễm khuẩn từ hậu môn.
- Phụ nữ mang thai có khí hư bất thường không nên tự ý dùng bất kỳ thuốc bôi hay thuốc uống trước khi có chỉ định của bác sĩ
- Trong thời gian điều trị bệnh, hạn chế quan hệ tình dục, có thể lây bệnh cho bạn tình và thậm chí làm nặng thêm tình trạng bệnh.
- Sử dụng đúng và đủ liều theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc, nếu đang dùng các thuốc khác nên thông báo với bác sĩ.
- Tái khám theo đúng chỉ định, tránh tái phát trở lại, hoặc đổi phác đồ nếu không thuyên giảm.
- Viên đặt âm đạo, nên dùng vào buổi tối để thuốc phát huy công dụng tốt nhất.
7 Lưu ý để phòng tránh khí hư bệnh lý
Chú ý những điều sau sẽ giúp tránh tình trạng khí hư bệnh lý đáng kể:
- Chọn quần lót có chất liệu vải thông thoáng: những quần lót có chất liệu vải cotton, thoáng khí, có độ thấm hút tốt đảm bảo độ vùng kín luôn thông thoáng, không bí bách, tích tụ vi khuẩn, nầm ngứa.
- Hạn chế dùng sản phẩm xịt khử mùi vùng kín: những sản phẩm này có thể gây thay đổi pH môi trường âm đạo dẫn đến tăng nguy cơ mắc các bệnh đường sinh dục.
- Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ: nên sử dụng các dung dịch vệ sinh lành tính, dịu nhẹ, có pH thích hợp hàng ngày, không dùng chất tẩy hoá học mạnh, hay thụt rửa sâu làm thay đổi môi trường vi sinh vật tại âm đạo, tăng nguy cơ bệnh lý.
- Nên dùng bao Cao Su khi quan hệ tình dục: phương pháp này giúp hạn chế sự tổn thương âm đạo và lây lan của vi khuẩn gây bệnh.
8 Các câu hỏi thường gặp khi bị khí hư bất thường
8.1 Khi nào khí hư là dấu hiệu của nhiễm khuẩn?
Dịch tiết âm đạo có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nếu có các biểu hiện sau:
- Có mùi khó chịu
- Ngứa vùng kín
- Dịch khí hư có màu xanh lá cây, màu xám, màu vàng
- Đau vùng chậu và đau rát khi đi tiểu
8.2 Khí hư thay đổi như thế nào nếu bạn đang mang thai?
Việc thấy lượng dịch tiết âm đạo tăng lên khi mang thai là điều bình thường. Điều này nhằm ngăn ngừa nhiễm trùng di chuyển vào tử cung của bạn. Mức độ Progesterone tăng lên cũng có thể khiến tiết ra nhiều chất dịch hơn.
9 Tài liệu tham khảo
- Tác giả Shaheen Siddiqua Amrin , G Jyothi Lakshmi (Ngày đăng tháng 1 năm 2021) Vaginal discharge: The diagnostic enigma. Pubmed. Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2024
- Tác giả Michelle Sim và cộng sự (Ngày đăng tháng 6 năm 2020) Vaginal discharge: evaluation and management in primary care. Pubmed. Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2024
- Tác giả chuyên gia WebMD (Ngày đăng 29 tháng 11 năm 2023) Vaginal Discharge: Is It Normal? WebMD. Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2024