Hội chứng thận hư tiên phát ở trẻ: triệu chứng và cách điều trị

Trungtamthuoc.com - Phần lớn hội chứng thận hư ở trẻ em đều không rõ nguyên nhân. Bệnh được gây ra bởi sự tăng tính thấm của màng đáy ở cầu thận, có thể do tổn thương trong nhiễm trùng, tắc huyết khối. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng với trẻ em thì dấu hiệu đặc trưng là sưng mặt.

1 Hội chứng thận hư là gì?

Hội chứng thận hư là một bệnh mạn tính nghiêm trọng ở trẻ em, đây là một hội chứng lâm sàng được xác định bởi lượng protein niệu lớn. Đây là một trong những nguyên nhân gây hạ đường huyết, lipid máu tăng, phù và một số biến chứng khác.

Bệnh được gây ra bởi sự tăng tính thấm của màng đáy ở cầu thận, có thể do tổn thương trong nhiễm trùng, tắc huyết khối. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng với trẻ em thì dấu hiệu đặc trưng là sưng mặt.^[1]

2 Nguyên nhân và triệu chứng của hội chứng thận hư ở trẻ em

Phần lớn hội chứng thận hư ở trẻ em đều không rõ nguyên nhân. Bệnh có thể là do hậu quả của các bệnh truyền nhiễm khác đặc biệt là bệnh đường viêm đường hô hấp trên.

Bình thường, các protein lớn hơn thường được loại trừ qua quá trình lọc nhưng khi cầu thận bị tổn thương, làm gia tăng tính thấm dẫn đến sự rò rỉ của các protein này.

Triệu chứng điển hình nhất trong hội chứng thận hư ở trẻ là hiện tượng phù nề. Lúc đầu, triệu chứng này diễn ra ở vùng mặt, buổi sáng trẻ ngủ dậy với bọng mắt sưng lên, có các nếp gấp trên da và mắt cá chân vào cuối ngày. Triệu chứng này này ngày càng rõ rệt hơn, lâu dẫn dẫn đến hiện tượng cổ trướng, tràn dịch màng phổi…^[2]

Có đến khoảng 25% số trường hợp bệnh nhân bị hội chứng thận hư có hiện tượng tăng huyết áp động mạch, thậm chí một số bệnh nhân bị suy chức năng thận..

Trẻ có hội chứng thận hư có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như: mất cân bằng nước và điện giải, suy thận cấp, tắc mạch, bệnh lý nhiễm trùng..

Không những thế, do tăng mất khối lượng tuần hoàn, làm giảm một số hormon qua nước tiểu, suy dinh dưỡng, suy giáp, rối loạn tăng trưởng...

3 Chẩn đoán hội chứng thận hư

Để đánh giá hội chứng thận hư người ta chủ yếu dựa vào các xét nghiệm:

• Xét nghiệm nước tiểu ở người bệnh thấy có protein niệu cao trên 40mg/m2 mỗi giờ hoặc 50mg/kg trong 24 giờ.
• Khi xét nghiệm máu ở bệnh nhân sẽ có kết quả nồng độ Albumin huyết thanh thấp, thường dưới 2,5 g/dL. Nồng độ creatinin thay đổi theo mức độ suy thận. Tổng lượng cholesterol và chất béo trung tính thường tăng.
• Siêu âm thận trong hội chứng thận hư ở những người có một quả thận có thể thấy cầu thận bị xơ hóa khu trú.
• Trường hợp trẻ nghi ngờ hội chứng thận hư bẩm sinh, trẻ trên 8 tuổi mới khởi phát bệnh thì cần làm sinh thiết thận.

4 Cách điều trị hội chứng thận hư ở trẻ

Trong hội chứng thận hư, để điều trị cho trẻ cần phải lưu ý đến cả chế độ ăn và dùng thuốc kết hợp để kiểm soát triệu chứng.

4.1 Chế độ ăn cho trẻ mắc chứng thận hư

Hàng này cần điều chỉnh bữa ăn của trẻ để năng lượng đưa vào là bình thường, lượng chất béo ít, protein chiếm khoảng 10 đến 14%, Glucose là 40 đến 50%.

Nếu trẻ có phù thì giảm lượng muối xuống trong quá trình chế biến món ăn, đồng thời giảm 50% lượng dịch duy trì.

Nếu trẻ có biểu hiện mất lượng lớn protein thì phải bổ sung thêm lượng protein vào trong bữa ăn.

4.2 Dùng thuốc làm giảm protein niệu

Cho trẻ sử dụng các thuốc ức chế men chuyển viết tắt là ACE inhibitor để làm giảm lượng protein đào thải qua nước tiểu. Ban đầu cho trẻ sử dụng Enalapril với liều 0,1 đến 1 mg/kg mỗi ngày, không được dùng nhiều hơn 40mg trong ngày. Hoặc có thể cho trẻ dùng Captopril với liều 1-2 mg/kg mỗi ngày hoặc Ramipril 0,05 đến 0.2 mg/kg mỗi ngày.

Nếu trẻ vẫn còn protein niệu sau khi điều trị như trên thì cho trẻ dùng thêm thuốc ức chế receptor Angiotensin II Losartan 0.5- 2.0 mg/kg mỗi ngày.

Nếu trẻ hội chứng thận hư bị kháng thuốc, chức năng thận bình thường và protein niệu cao ở mức thận hư thì xem xét cho trẻ dùng thuốc chống viêm không steroid.

4.3 Thuốc phòng hiện tượng tăng đông

Khi bệnh nhân có hiện tượng huyết khối, nghi ngờ có biến chứng tắc mạch.

Cho trẻ sử dụng Aspirin từ 3 đến 5 mg/kg hàng ngày xét nghiệm thấy tiểu cầu trên 800.000, hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu như Dipyridamole với liều 1 đến 2 mg/kg mỗi 8 giờ.

Hoặc cho trẻ dùng Heparin hoặc Warfarin. Lưu ý chỉ dùng Heparin nếu trẻ có tối thiểu 2 trong 4 điều kiện sau:

• Nồng độ Albumin không lớn hơn 20 mg/l.
• Hàm lượng ATP III không cao hơn 70%
• Nồng độ Fibrinogen không dưới 6g/l.
• D-Dimer huyết tương không dưới 1000.

4.4 Dùng thuốc để kiểm soát phù ở trẻ có hội chứng thận hư

Nếu bệnh nhân có triệu chứng sốc hoặc nhận thấy các triệu chứng trước sốc thì cho trẻ dùng Albumin, hoặc trẻ có hàm lượng Albumin trong máu ít hơn 15g/l. Hoặc nếu bệnh nhân bị phù kéo dài, và cho kết quả kém với thuốc lợi tiểu cùng được dùng Albumin như sau:

Truyền Albumin 20% cho trẻ trong vòng 4 giờ, với liều 1g/kg, đồng thời giữa quá trình truyền hoặc sau khi truyền Albumin thì tiêm Furosemid liều từ 1 đến 2mg/kg.

Nếu bệnh nhân có hiện tượng phù không thuyên giảm thì cho trẻ dùng thuốc lợi tiểu kéo dài bằng cách phối hợp Furosemid với Spironolactone hoặc Bumetanide.

Nếu trẻ mắc hội chứng thận hư có triệu chứng của các nhiễm trùng thì cho trẻ dùng thêm các thuốc kháng sinh đặc hiệu. ^[3]

Hy vọng qua bài viết này, sẽ giúp ích cho các bạn để phát hiện trẻ mắc hội chứng thận hư sớm để có phương pháp điều trị phù hợp.

Tài liệu tham khảo