Hội chứng Mallory-Weiss: định nghĩa, nguyên nhân, hướng dẫn điều trị

Trungtamthuoc.com - Hội chứng Mallory-Weiss được xem là hội chứng phức tạp trong mắc bệnh tiêu hóa. Hãy cùng Trung Tâm Thuốc Central Pharmacy tìm hiểu về hội chứng Mallory-Weiss qua bài viết sau.

1 Hội chứng Mallory-Weiss là gì?

Hội chứng Mallory-Weiss hay Mallory-Weiss syndrome là một vết rách trong mô nơi nối thực quản với dạ dày, phát sinh do non ối gây lực co thắt. Tại sao hội chứng này lại có thể xảy ra trong quá trình nôn ói? Khi nôn, thành ống tiêu hóa co thắt theo nhiều hướng khác nhau để tống thức ăn từ trong đường tiêu hóa lên tới miệng và ra ngoài, lúc này thành ống tiêu hóa phải chịu áp lực rất lớn. Vết rách có thể xảy ra khi:

• Một phần ống tiêu hóa co dãn không đủ để có thể chống lại áp lực của việc nôn ói.
• Sự bất thường trong vị trí của dạ dày: Một phần của dạ dày nằm trong khoang ngực có áp suất thấp, khi nôn ói sẽ tạo ra một áp suất cao, khiến cho việc rách dễ xảy ra.
• Phần trên dạ dày gấp vào thực quản với lực đẩy của sự nôn. ^[1]

2 Các dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng Mallory-Weiss

Nôn ra máu.

Chất nôn có lẫn máu cũ màu cafe.

Đi tiêu ra máu.

Đau ở vùng bụng trên hoặc lưng.

Khó thở.

Cảm thấy yếu, chóng mặt hoặc ngất xỉu.

Da nhợt nhạt.

3 Nguyên nhân mắc hội chứng Mallory-Weiss?

3.1 Bệnh lý gây nên hội chứng Mallory-Weiss

Động kinh, thoát vị hiatal, hoặc viêm thực quản hoặc viêm dạ dày.

Một chấn thương ở bụng.

3.2 Yếu tố nguy cơ

Giới tính: nam có nguy cơ cao hơn nữ.

Độ tuổi: phổ biến nhất trong độ tuổi từ 40-60 tuổi.

Những người nghiện rượu, hoặc bệnh gan nặng.

Những người có thói qun móc họng để gây nôn (thường những người phải đi tiếp khách, uống nhiều rượu bia).

Ho, nấc hoặc rặn khi đi tiêu.

Phụ nữ mang thai buồn nôn, nôn mửa nặng trong thai kì.

Sử dụng Aspirin hoặc thuốc NSAID. ^[2] 

4 Chẩn đoán hội chứng Mallory-Weiss

4.1 Lâm sàng

Triệu chứng nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen.

Khai thác lịch sử các hoạt động nôn, ho hay rặn.

4.2 Cận lâm sàng

Nội soi: Nội soi giúp chẩn đoán chính xác nhất có phải là vết rách Mallory-Weiss hay không, nếu là vết rách do hội chứng này thì dài khoảng 2-3 cm, rộng khoảng vài mm.

Xét nghiệm máu: Kiểm tra số lượng hồng cầu (RBCs) để xác đinh tình trạng chảy máu.

5 Điều trị hội chứng Mallory-Weiss

Hầu hết các vết rách sẽ tự lành trong vài ngày, điều quan trọng nhất là phải loại bỏ nguy cơ khiến bệnh trở nặng hơn. Điều này có thể được thực hiện nhờ sử dụng thuốc và một vài thay đổi trong chế độ ăn uống. Nếu mất máu quá nhiều, bệnh nhân sẽ cần được nhỏ giọt IV để bù nước và thậm chí cả truyền máu trong các trường hợp nghiêm trọng.

5.1 Điều trị nội soi

Phương pháp cầm máu bằng nhiệt: phương pháp này được áp dụng trong các trường hợp bệnh nhân bị chảy máu liên tục, có thể dùng đốt điện đa cực (MPEC) hay que nhiệt, YAG laser, APC (argon plasma coagulation).

Phương pháp cầm máu bằng tiêm chích: Tiêm Epinephrine giúp giảm hay ngừng chảy máu thông qua hiện tượng co mạch, ít dùng đối với những bệnh nhân có bệnh lý tim mạch.

Phương pháp xơ hóa.

Phương pháp cơ học.

5.2 Điều trị bằng thuốc

Thuốc giảm tiết acid như thuốc ức chế bơm proton (PPIs) và thụ thể H2 hay Omeprazole, Famotidine, Lansoprazole giúp giảm lượng acid trong dạ dày. ^[3]

Thuốc chống nôn như prochloperazine...

Dùng vasopressin một cách hệ thống để cầm máu trong các trường hợp xuất huyết nặng, những bệnh nhân không đáp ứng hay có nguy cơ biến chứng cao trong điều trị nội soi

5.3 Điều trị phẫu thuật:

Phương pháp này hiếm khi áp dụng, chỉ khi vết thương không tự lành hoặc sau khi áp dụng các phương pháp trên mà không đỡ thì mới tiển hành phẫu thuật để may vết rách..

5.4 Chế độ ăn uống khi điều trị

Những trường hợp cấp tính hay những bệnh nhân cần điều trị nội soi lặp lại nhiều lần cần nhịn ăn, sau đó có thể truyền dịch để bù lại lượng dịch bị mất.

Thông thường sau điều trị, bệnh nhân không cần phải theo một chế độ ăn uống đặc biệt nào. Tuy nhiên cần loại bỏ các yếu tố nguy cơ như rượu bia, các thức ăn kích thích gây nôn...

6 Phòng ngừa hội chứng Mallory-Weiss

Nghỉ ngơi khi cần thiết. Nghỉ ngơi sẽ giúp vết rách nhanh lành, tránh di chuyển gây nặng thêm vết rách.

Không dùng thuốc aspirin hoặc thuốc NSAID khi không thực sự cần thiết. Những loại thuốc này có thể gây chảy máu dạ dày và ảnh hưởng đến quá trình đông máu.

Uống nhiều nước hơn theo chỉ dẫn giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước, có thể uống các dung dịch thay thế để bù lượng dịch bị mất.

Hạn chế hoặc không uống rượu theo chỉ dẫn. Rượu làm tăng nguy cơ xuất huyết. Sử dụng rượu trong một thời gian dài có thể gây tổn thương gan. Tổn thương gan cũng làm tăng nguy cơ bị rách niêm mạc.

Nên ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa trong khi điều trị. Ví dụ về các loại thực phẩm mềm bao gồm táo, sữa chua và bột cháo, bột yến mạch. Không ăn thực phẩm có thể làm xước hoặc kích thích thực quản hoặc dạ dày như: bánh quy giòn, các loại hạt, thức ăn cay và các loại trái cây họ cam quýt.

Tài liệu tham khảo