Hai mũi vaccine Covid-19 không đủ hiệu quả chống lại Omicron

Trungtamthuoc.com - Dựa trên cơ sở dữ liệu của hơn 800.000 người nhiễm Omicron cho thấy 2 liều vaccine Covid-19 không có hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh có triệu chứng do biến thể Omicron gây ra.

1 Hai mũi vaccine Covid-19 không đủ hiệu quả chống lại Omicron

Tiến sĩ Nick Andrews, thuộc Cơ quan An ninh Y tế Vương Quốc Anh cùng các cộng sự cho biết dữ liệu cho thấy phản ứng kháng thể trung hòa đối với biến thể Omicron là thấp hơn đáng kể so với cả chủng Covid-19 ban đầu và biến thể Delta. 

Các nhà nghiên cứu cũng nói rằng vaccine cho thấy mức độ hiệu quả cao đối với người bệnh có triệu chứng nặng và tử vong do chủng Covid-19 ban đầu và biến thể Alpha, và hiệu quả khiêm tốn đối với biến thể Beta và Delta.

Họ giải thích rằng: "Các kháng thể trung hòa tương quan với khả năng bảo vệ chống lại sự tái nhiễm và hiệu quả của vaccine. Do đó việc giảm hiệu quả của vaccine trước Omicron được dự đoán dựa trên những phát hiện ban đầu trong phòng thí nghiệm".

Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí The New England Journal of Medicine ^[1] các nhà nghiên cứu đã xác định 886.774 người lớn từ 18 tuổi trở lên đã bị nhiễm biến thể Omicron, 204.154 người đã bị nhiễm biến thể Delta và 1.572.621 bệnh nhân kiểm soát triệu chứng có kết quả xét nghiệm âm tính với COVID-19 trong khoảng thời gian từ ngày 27/11/2021 đến ngày 12/1/2022. Những người tham gia đã được tiêm hai liều vắc xin BNT162b2 (Pfizer – BioNTech), ChAdOx1 nCoV-19 (AstraZeneca) hoặc mRNA-1273 (Moderna), cộng với một tiêm nhắc lại ít nhất 175 ngày sau liều thứ hai, sau ngày 13/9/2021.

Hiệu lực vaccine được đánh giá sau mũi đầu ở tuần 2 - 4, 5 - 9, 10 - 14, 15 - 19, 20 - 24, 25 hoặc dài hơn sau mũi thứ hai ở tuần 2 - 4, 5 - 9, và 10 hoặc nhiều tuần hơn nữa sau mũi bổ sung.

Tính từ ngày 14 trở đi sau khi tiêm mũi nhắc lại, số ngày trung bình nhiễm Omicron là 39 ngày.

Các nhà nghiên cứu nói: "Hiệu quả của vaccine trên biến thể Omicron là thấp hơn so với biến thể Delta ở tất cả các khoảng thời gian sau khi tiêm chủng, với tất cả các mũi chính và mũi tăng cường". 

Những người được tiêm hai liều ChAdOx1 nCoV-19 (AstraZeneca) hầu như không có tác dụng bảo vệ chống lại bệnh có triệu chứng do Omicron gây ra từ 20–24 tuần sau liều thứ hai. Đối với những người nhận được hai liều BNT162b2 (Pfizer – BioNTech), hiệu quả là 65,5% trong 2–4 tuần sau liều thứ hai, nhưng hiệu quả giảm xuống còn 15,4% sau 15–19 tuần và còn 8,8% sau 25 tuần trở lên. Đối với những cá nhân được tiêm hai liều mRNA-1273 (Mordena), hiệu quả của vắc xin là 75,1% sau 2-4 tuần, nhưng hiệu quả giảm xuống còn 14,9% sau 25 tuần trở lên.

Mũi bổ sung tạo ra sự cải thiện ngắn hạn về hiệu quả của vắc-xin chống lại biến thể Omicron, nhưng hiệu quả này cũng giảm dần theo thời gian.

Trong số những người đã nhận được mũi đầu của ChAdOx1 nCoV-19 (AstraZeneca), hiệu quả của vắc-xin tăng lên 62,4% trong 2–4 tuần sau khi tiêm nhắc lại BNT162b2 (Pfizer), sau đó giảm xuống 39,6% sau 10 tuần trở lên. Sau khi tăng cường mRNA-1273 (Moderna), hiệu quả của vắc xin tăng lên 70,1% ở tuần thứ 2–4 và giảm xuống còn 60,9% ở tuần thứ 5–9.

Trong số những người được tiêm mũi đầu BNT162b2(Pfizer – BioNTech), hiệu quả của vắc xin tăng lên 67,2% từ 2–4 tuần sau khi tiêm nhắc lại BNT162b2 (Pfizer – BioNTech), sau đó giảm xuống 45,7% sau 10 tuần trở lên. Sau khi tăng cường mRNA-1273 (Moderna), hiệu quả của vắc xin tăng lên 73,9% sau 2–4 tuần, sau đó giảm xuống còn 64,4% sau 5–9 tuần.

Trong số những cá nhân được tiêm mRNA-1273 (Moderna) mũi đầu, hiệu quả của vắc-xin tăng lên 64,9% từ 2–4 tuần sau khi tiêm nhắc lại BNT162b2 (Pfizer – BioNTech), và 66.3% từ 2–4 tuần sau khi tiêm bổ sung mRNA-1273 (Moderna).

Lưu ý rằng nghiên cứu bị hạn chế bởi khả năng gây nhiễu từ những người tham gia nghiên cứu đã đi du lịch và có thể có các mức độ bao phủ vắc xin khác nhau. Không có khả năng phá vỡ các ước tính dựa trên độ tuổi và nguy cơ lâm sàng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin. Các hạn chế khác bao gồm thiếu dữ liệu về hiệu quả của vắc-xin trong thời gian dài hơn nữa sau khi tiêm mũi tăng cường.

Tuy nhiên, kết quả phù hợp với dữ liệu trong các nghiên cứu từ Vương quốc Anh, Nam Phi và Đức. Các nhà nghiên cứu kết luận: "Phát hiện của chúng tôi hỗ trợ việc tối đa hóa phạm vi bao phủ với liều vắc xin thứ ba ở những quần thể được tiêm chủng cao như ở  Anh".

2 Tập trung vào việc phòng ngừa dịch bệnh nghiêm trọng

Bác sĩ Paul Offit, Đại học Pennsylvania, Philadelphia, đã đề cập đến chủ đề hiệu quả của vắc-xin trong một bài báo đăng trên tạp chí The Philadelphia Inquirer vào ngày 4 tháng 3.

"Mục tiêu của vaccine Covid-19 - cũng giống như tất cả các loại vaccine - là ngăn ngừa bệnh tật nghiêm trọng", Offit viết.

"Đối với hầu hết những người có hệ thống miễn dịch bình thường, hai liều vaccine mRNA dường như làm được chính xác điều đó. Nhưng không phải tất cả mọi người. Ba liều cần được yêu cầu để tạo ra mức độ bảo vệ cao chống lại bệnh tật nghiêm trọng cho những người trên 65 tuổi hoặc những người có các tình trạng khác khiến họ dễ bị tổn thương, có thể là bất cứ điều gì từ thừa cân đến mắc bệnh ung thư. Đối với những người bị suy giảm miễn dịch, 4 liều có thể được yêu cầu." ông lưu ý.

Offit nhấn mạnh, việc tăng cường vắc xin thường xuyên, mặc dù nó có thể giúp ngăn ngừa các trường hợp nhẹ hơn của COVID-19, chẳng hạn như những trường hợp được thấy với biến thể Omicron, là không thực tế, Offit nhấn mạnh. Thay vào đó, một loại vắc-xin mới hơn, dành riêng cho biến thể là cần thiết nếu một biến thể xuất hiện vượt quá khả năng bảo vệ chống lại bệnh nặng hiện được cung cấp bởi các loại vắc-xin hiện có.

"Nhưng chúng ta vẫn chưa đến đó. Hiện tại, chúng ta sẽ phải nhận ra rằng hầu như không thể ngăn ngừa Covid nhẹ mà không tiêm mũi tăng cường thường xuyên. Vì vậy, chúng ta hãy học cách chấp nhận rằng mục tiêu của vắc-xin COVID là ngăn ngừa bệnh nặng và không bệnh nhẹ và ngừng nói về việc tiêm mũi tăng cường thường xuyên. Nếu không, chúng ta sẽ không bao giờ có thể sống cuộc sống của mình như trước đây ", ông viết. ^[2]

Tài liệu tham khảo