Bệnh viêm da dạng Herpes của Duhring-Brocq (Dermatitis Herpetiformis)
Trungtamthuoc.com - Bệnh viêm da dạng Herpes của Duhring-Brocq tiến triển theo từng đợt và dễ tái phát nhưng không ảnh hưởng tới sức khỏe tổng thể mà chủ yếu là ảnh hưởng tới thẩm mĩ làn da và gây khó chịu cho người bệnh.
1 Viêm da dạng Herpes của Duhring-Brocq là bệnh gì?
Viêm da dạng Herpes (bệnh Duhring-Brocq) là một bệnh suy giảm miễn dịch hiếm gặp nhưng dai dẳng có liên quan đến bệnh Celiac, một bệnh lý đường ruột nhạy cảm với gluten .
Tên herpes bắt nguồn từ xu hướng mụn nước xuất hiện thành từng đám, giống như herpes simplex . Tuy nhiên, Viêm da dạng Herpes không phải là do virus lây nhiễm. [1]
Viêm da dạng Herpes của Duhring-Brocq là một bệnh lý da liễu được xếp vào nhóm bệnh viêm da có bọng nước do các thương tổn chủ yếu là những bọng nước nhỏ tập trung thành từng cụm trên nền da đỏ giống như bị bệnh herpes.
Tỉ lệ người da trắng mắc bệnh này cao hơn hẳn người da đen (10-39/100.000).
Tuổi khởi phát DH phổ biến nhất là 30-40 tuổi nhưng các cá nhân ở mọi lứa tuổi đều có thể bị. Bệnh hiếm gặp ở trẻ em. [2]
Bệnh tiến triển theo từng đợt và dễ tái phát nhưng không ảnh hưởng tới sức khỏe tổng thể mà chủ yếu là ảnh hưởng tới thẩm mĩ làn da và gây khó chịu cho người bệnh.
2 Nguyên nhân gây bệnh
Có nhiều yếu tố gây ra bệnh viêm da dạng Herpes của Duhring-Brocq được chia thành các nhóm như sau:
Do di truyền: thường liên quan tới HLA-B8, HLA-DRW3 và HLA-DQw2.
Hệ miễn dịch: Sự lắng đọng IgA và bổ thể C3 ở đỉnh các nhú bì (chủ yếu là dạng hạt). Người bệnh thường có các biểu hiện của một số bệnh tự miễn như Lupus ban đỏ hệ thống, viêm tuyến giáp,....
Do gluten: Gluten là một loại protein có trong nhiều loại ngũ cốc. Trong gluten có gliadin là căn nguyên chính gây bệnh. Các thụ cảm sẽ gắn với kháng nguyên gliadin tạo thành phức hợp receptor-gliadin kích thích tế bào lympho quanh ruột đáp ứng miễn dịch niêm mạc. Bởi vậy bệnh sẽ nặng lên khi người bệnh ăn các loại thực phẩm giàu gluten
3 Triệu chứng lâm sàng
Ban đầu người bệnh sốt nhẹ hoặc không sốt, người có cảm giác mệt mỏi, kém ăn và gầy sút. Vùng da chuẩn bị lên bọng nước có dấu hiệu ngứa, rát bỏng và đau. Sau đó thường khởi phát là ban đỏ, mụn nước dần dần phát triển thành bọng nước. [3]
Các bọng nước xuất hiện trên nền da đỏ, thường mọc thành cụm, có đôi khi riêng lẽ giống như bệnh herpes với kích thước bằng khoảng hạt ngô, căng và tròn bóng. Dịch trong bọng nước có màu vàng chanh, đôi khi có xuất huyết nhưng rất hiếm. Có chỗ chỉ là các sẩn phù, dát sẩm màu và mụn nước li ti.
Các bọng nước đục dần nếu bị bội nhiễm. Sau 5-7 ngày sẽ vỡ và để lại trợt rồi đóng vảy tiết, vảy mủ.
Vị trí xuất hiện bọng nước thường là khuỷu tay, đầu gối, lưng, mông, đùi, bụng,... và có tính đối xứng.
Bệnh tiến triển theo từng đợt, khi tăng khi giảm. Nếu ăn chế độ có gluten bệnh có thể xuất hiện hoặc nặng lên trong vài giờ, vài ngày.
4 Triệu chứng cận lâm sàng
Xét nghiệm máu không đặc hiệu trong trường hợp này, có thể tăng số lượng bạch cầu ái toan lên khoảng 10%.
Miễn dịch huỳnh quang trực tiếp là tiêu chuẩn vàng để chấn đoán bệnh. Thấy có lắng đọng dạng hạt của IgA ở đỉnh nhú hoặc ở ranh giới trung bì - thượng bì.
Cần chẩn đoán phân biệt với một số bệnh như:
- Pemphigus vulgaris
- Bệnh pemphigoid
- Bệnh da bọng nước do thuốc
- Hồng ban đa dạng
- Ly thượng bì bọng nước mắc phải
5 Điều trị viêm da dạng Herpes của Duhring-Brocq
Điều trị tại chỗ bằng các dung dịch sát khuẩn. Hay dùng nhất là eosin 2%, xanh methylen bôi lên các tổn thương khi đã vỡ. Nếu bọng nước chưa vỡ thì chọc vỡ bằng kim vô khuẩn rôi thấm hết dịch đi trước khi bôi thuốc.
Các tổn thương khô và teo lại thì có thể bôi bôi mỡ kháng sinh và kem corticoid. Lưu ý là hạn chế gãi, cào vùng tổn thương.
Các thuốc dùng đường toàn thân hay dùng:
Dapson 100-300mg/ngày giúp giảm triệu chứng nhanh chỉ trong vòng 3 giờ hoặc vài ngày sau khi dùng thuốc tùy vào đáp ứng của từng người. Nên duy trì liều thấp để khống chế bệnh.
Sulfapyridin 1,0-1,5g/ngày. Thuốc này có hiệu quả trên một số người bệnh không đáp ứng với Dapson hoặc có các vấn đề về tim mạch.
Ngoài việc dùng thuốc thì chế độ ăn uống không gluten cũng giúp kiểm soát tình trạng bệnh tốt hơn. Nên loại bỏ hoàn toàn các thực phẩm chứa gluten trong khẩu phần ăn ít nhất 5 tháng để bệnh có tiến triển tốt mà không cần lạm dụng thuốc.
Bệnh nhân cũng cần tránh dùng các thuốc có chứa iod, thuốc NSAIDs.
Tài liệu tham khảo
- ^ Tác giả: Giáo sư Amanda Oakley, Bác sĩ Da liễu, Hamilton, New Zealand, 2001, Dermatitis herpetiformis, Dermnet NZ. Truy cập ngày 21 tháng 10 năm 2021
- ^ Tác giả: chuyên gia của NORD, Dermatitis Herpetiformis, NORD. Truy cập ngày 21 tháng 10 năm 2021
- ^ Tác giả: BS.CKI. Trần Quốc Long, Ngày đăng 23 tháng 12 năm 2016, Bệnh DUHRING - BROCQ là bệnh gì?, Sức khỏe đời sống. Truy cập ngày 21 tháng 10 năm 2021